Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე, - აღნიშნულ თემაზე ექიმი ნანა სხილაძე წერს. გთავზობთ მის ​პოსტს უცვლელად:

„D ვიტამინის პოტენციური როლისადმი ინტერესი მწვავე რესპირატორული ინფექციების პროფილაქტიკაში და მკურნალობაში ჯერ კიდევ 1930-იანი წლებიდან იწყება. ბევრი რანდომიზებული კონტროლირებადი გამოკვლევების მეტაანალიზებით ვლინდებოდა D ვიტამინის დამცავი მოქმედებები მწვავე რესპირატორული ინფექციებისგან, თუმცა ეს ეფექტები იყო ზომიერი მნიშვნელოვანი ჰეტეროგენულობით.

​მისმა დეფიციტმა, სიმსუქნის, ხანდაზმული ასაკისა და შავი ან აზიური ეთნიკური წარმოშობის ჩათვლით, ზოგი მკვლევარი მიიყვანა ჰიპოთეზამდე, რომ D ვიტამინის დამატება შეიძლება იყოს მთავარი, როგორც პრევენციული ან სამკურნალო საშუალება COVID-19-ისთვის.

​მექანიკური თვალსაზრისით, არსებობს საფუძველი იმისა, რომ ვიტამინი D დადებითად აწესრიგებს მასპინძლის რეაქციებს მწვავე რესპირატორული სინდრომის დროს როგორც ადრეულ ვირემიულ (SARS-CoV-2), ასევე მოგვიანებით ჰიპერინფლაზმურ ფაზებზე - COVID-19.

​რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებში უფრო ძნელად მიმდინარეობდა კოვიდ 19 ვიდრე იმ პირებში, სადაც ამ ვიტამინის უკმარისობა არ აღინიშნებოდა.

​ექსპერტები იკვლევენ, შეუძლია თუ არა D ვიტამინის მიღებამ დაგვიცვას კოვიდ 19-ის ინფექციისგან.

​მიუხედავად იმისა, რომ სოციალურ ქსელში უამრავი ინფორმაცია იდება დანამატები ვიტამინების შესახებ, რომლებიც ასევე მიიჩნევა კორონავირუსის ფარად, ალერგიისა და ინფექციური დაავადებების ეროვნული ინსტიტუტის დირექტორმა, დოქტორმა ენტონი ფაუჩიმ განაცხადა, რომ ე.წ. იმუნური სისტემის გამაძლიერებელი დანამატები სინამდვილეში არაფერს აკეთებენ.

​მისი აზრით, არსებობს მხოლოდ ერთი დანამატი, რომელიც „მზის ვიტამინად“ მიიჩნევა და ეს არის D ვიტამინი, რომელიც გავლენას ახდენს ინფექციის მგრძნობელობაზე.

​ფაუჩიმ ვრცლად ისაუბრა D ვიტამინის როლზე იმუნური სისტემის მხარდაჭერაში.

​D ვიტამინი ამცირებს რესპირატორული ინფექციების განვითარების რისკს! მრავალი კვლევის თანახმად, D ვიტამინის უმრავლესობამ შეიძლება გაზარდოს კორონავირუსული ინფექციის რისკი და მისი სიმძიმე. გამოკვლევით დგინდება, რომ კოვიდ-19-ის სიკვდილიანობა უფრო მაღალია იმ ქვეყნებში, სადაც მზე თითქმის არასდროს ანათებს მაგ: ფინეთი, მონღოლეთი, ესტონეთი და ა.შ.  და მოსახლეობას მზის სხივების სიმცირის გამო აქვთ D vit. დეფიციტი. კვლევა ცხადჰყოფდა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირები უფრო ხშირად იყვნენ კოვიდ დადებითი, ვიდრე ისინი, ვისაც დეფიციტი არ აღენიშნებოდა. სხვა გამოკვლევების თანახმად,  D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებს, უფრო რთული გამოსავალი ჰქონდათ.

​რასაკვირველია, იმას, თუ ვინ რა დოზით და რა სახით უნდა მიიღოს ნებისმიერი ვიტამინი, ექიმი ადგენს ანალიზის საფუძველზე და დამოუკიდებლად ვერავინ მიიღებს გადაწყვეტილებას.

​ბუნებრივი გზით, მზის სხივებთან ერთად, D ვიტამინი შეგიძლიათ მიიღოთ საკვებიდან:
  • ზეთოვანი თევზი: კალმახი, სკუმბრია, თინუსი,
  • გველთევზა,
  • ქაშაყი ან თევზის კონსერვი.
  • სოკო, რძე ან რძის პროდუქტები,
  • ფორთოხლის წვენი,
  • კვერცხი, სოიო.

​დღეისათვის რეგისტრირებულია საავადმყოფოებზე დაფუძნებული მკურნალობის მთელი რიგი გამოკვლევები, მაგრამ შეიძლება რთული აღმოჩნდეს D ვიტამინის როლის გამოვლენა COVID-19- ის მძიმე პირობებში ორი მიზეზის გამო.

​პირველ რიგში, პაციენტებს აქვთ საავადმყოფოში დაავადების ჰიპერინფლატორული სტადია, ამიტომ მათთვის შეიძლება გვიან იყოს D ვიტამინის დამატებით გამოწვეული ნებისმიერი ანტივირუსული ეფექტით სარგებლობა.

​მეორეც, ძნელი იქნება მიკროელემენტის ეფექტის ჩვენება დექსამეტაზონთან ერთად, რომელსაც აქვს ძლიერი ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება და დღესდღეობით წარმოადგენს მკურნალობის სტანდარტს კოვიდის მძიმე შემთხვევებში.

​საუკეთესო იმედი, ალბათ პოპულაციაში ჩატარებულ კვლევაშია, რომლებიც იკვლევს პროფილაქტიკური D ვიტამინის დამატებას, როგორც COVID-19-ის შემთხვევების სიმძიმის შესუსტების საშუალებას! ამგვარი გამოკვლევის შედგენის შესახებ ინფორმაცია უნდა იქნას მიღებული D ვიტამინის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მეტაანალიზების მიხედვით.

წაიკითხეთ სრულად