Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვმართოთ ბინაზე Covid-19 დადებითი ბავშვები

როგორ ვმართოთ ბინაზე Covid-19 დადებითი ბავშვები
როგორ ვმართოთ ბინაზე Covid-19 დადებითი ბავშვები - აღნიშნულ თემაზე ექიმი ნანა სხილაძე წერს. გთავზობთ მის პ​ოსტს უცვლელად:

CDC და ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO) გვაწვდის ინფორმაციას , თუ როგორ უნდა დავაკვირდეთ და შეგვეძლოს სიტუაციის სწორად შეფასება ბავშვებში, რომლებსაც აქვთ დადასტურებული კოვიდ 19 ვირუსი მაგრამ მსუბუქი სიმპტომების გამო ექვემდებარებიან სახლში მკურნალობას რაც თავის მხრივ მოიცავს იზოლაციასაც!

ეს სიმპტომებია:

♦️ ცხელება - რომელიც ექვემდებარება მედიკამენტების მოქმედებას.
♦️ ხველა - მაგრამ არა სპაზმური რომელსაც ვერ ვხსნით.
♦️ ფარინგიტი - ხასიათდება მწვავედ განვითარებული ყელის ტკივილით; ცხვირის გაჭედვით.
♦️ ლარინგიტი -. მწვავე ლარინგიტის დროს ავადმყოფს აქვს ყელში ჩახეხვის, სიმშრალის შეგრძნება.
♦️ რინიტის- ცხვირის ლორწოვანი გარსის ანთება - ახასიათებს ჭარბი ექსუდატის გამოყოფა ცხვირიდან.
♦️ უმადობა და სისუსტე მაგრამ მიღებულ საკვებს ითვისებს. არ აღენიშნება მრავალჯერადი ღებინება.
♦️ გემოსა და სუნის დაკარგვა და სხვა.

P.S რათქმაუნდა ამ ჩამონათვალში არ შედის ქრონიკული დაავადების მქონე ბავშვები ‼️(ასთმა, თირკმლის უკმარისობა , გულის ქრონიკული უკმარისობა და ა.შ.) ასეთი პაციენტის ბინაზე მკურნალობა დიდი რისკია საჭიროა სიფრთხილე და მუდმივი მეთვალყურეობა❗

სიმპტომური მკურნალობა ბინაზე მკურნალობის პირობებში (რათქმაუნდა ექიმთან მუდმივი კომუნიკაციასთან ერთად) მსგავსია სხვა რესპირატორული დაავადებების.

მაგალითად: მივაღებინოთ ბავშვს დღის განმავლობაში ბევრი სითხე!

♦️ ჯანსაღი საკვები ყველანაირი ხილი და ბოსტნეული!
♦️ რძე და რძის პროდუქტები
♦️ ზღვის პროდუქტები
♦️ აუცილებელია ფიზიკური აქტივობა! (თამაში ვარჯიში)
♦️ სუფთა ჰაერზე გასეირნება! კერძო სახლის შემთხვევაში! ან ოთახის ხშირი განიავება!

არ მისცეთ უფლება ბავშვს მთელი დღით იყოს უმოძრაოდ ( კომპიუტერთან ჯდომა ტელეფონი ტელევიზორი) შეამცირეთ მაქსიმალურად!

დაიმახსოვრეთ!

მედიკამენტოზური მკურნალობის თვითნებურად დაწყება (სიცხი დამწევი პრეპარატის. ტკივილგამაყუჩებელის გარდა) დანაშაულია‼️ ამან შეიძლება გამოიწვიოს მდგომარეობის გაუარესება ‼️‼️

მშობლები ხშირად ასმევენ პატარებს დექსამეტაზონს, რაც ყოვლად დაუშვებელია მითუმეტეს კოვიდთან მიმართებაში! ‼️მას მხოლოდ ექიმი დანიშნავს საჭიროებისას.

შეგვიძლია მივცეთ D ვიტამინიმ რომლის როლი კოვიდთან მიმართებაში დიდია . მონაცემები აჩვენებს რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებში, კოვიდ ინფექცია უფრო რთულად მიმდინარეობდა ვიდრე იქ, სადაც მისი დეფიციტი არ იყო. 

ხშირად :

გაუზომეთ ტემპერატურა! არ მისცეთ სიცხის დამწევი პრეპარატი 38.5 მდე !
დაუთვალეთ ძილში სუნთქვა ! ბავშვების სუნთქვის სიხშირე ასაკთან ერთად იცვლება.

ახალშობილის სუნთქვა: წუთში - 40-60
0-3 თვე : 35-40 წუთში
4-12 თვემდე : 35
1-3 წლამდე 25-30
5 წლის : 25
10 წლის : 20
15 წლის - 18
მოზარდი - 16

♦️ თუ გაქვთ სატურატორი (პულსოქსიმეტრი) გაუზომეთ ჟანგბადის შემცველობა თუ შეატყობთ ქოშინს. ნორმა (92% დან 99%) უფრო დაბალი სატურაცია ჰიპოქსიის მანიშნებელია და აუცილებლად მიმართეთ კლინიკას! სატურატორის არ ქონის შემთხვევაში შეაფასეთ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა. სუნთქვის გაძნელება ხომ არ აქვს ციანოზი (სილურჯე) ხომ არ აღენიშნება . როგორ ხასიათზეა.
♦️ ერთ-ერთი სიმპტომი, რაც ბავშვებში ხშირად ვლინდება ფაღარათია. დიარეის დროს სითხესთან ერთად ელექტროლიტებსაც კარგავენ რაც უნდა შეივსოს აუცილებლად ბევრ სითხესთან ერთად პირობითად ჰუმანას ელექტროლიტებით რომ არ მოხდეს გაუწყლოება!

საყურადღებო და მეტ ნაკლებად საგანგაშო სიმპტომებია:

♦️ ქოშინი
♦️ ტუჩების გარშემო სილურჯე (ციანოზი)
♦️ ცენტრალური ციანოზი!!!
♦️ კანის აჭრელება !
♦️ სუნთქვის გაძნელება
♦️ დაბნეულობა
♦️ შარდის შემცირება ან არარსებობა 24 საათში !
♦️ გულისცემის აჩქარება !

P.S გულისცემის სიხშირე ასაკთან ერთად იცვლება:

მოსვენებულ მდგომარეობაში:
ახალშობილი წუთში: 135-140
1 წლის : 120-125
2წლის : 110-115
3-4 წლის წუთში : 80-120
5-6 წლის : 75-110
7-9 წლის : 70-110
10 - 16 წლის: 60-100

მნიშვნელოვანია რომ კოვიდ 19 ასოცირებული სიკვდილიანობის 33 % მოდიოდა სახლში დამძიმებულ და კლინიკაში დაგვიანებით შეყვანილ პაციენტებში. 
ამიტომ ვიყოთ ყურადღებით და ყველაფერი კარგად იქნება!

ჯანმრთელობას გისურვებთ !

ნ.სხილაძე


წაიკითხეთ სრულად