Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თანამედროვე ახალგაზრდას შეუძლია ორი კი არა ხუთი რაღაც ისწავლოს,“ - ალექსანდრე ჯეჯელავა

„თანამედროვე ახალგაზრდას შეუძლია ორი კი არა ხუთი რაღაც ისწავლოს,“ - ალექსანდრე ჯეჯელავა

ალექსანდრე ჯეჯელავამ აბიტურიენტებისა და მათი მშობლებისთვის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან საკითხზე, სამომავლო პროფესიის არჩევაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მშობელი და აბიტურიენტი პროფესიის არჩევისას განსხვავებული პრიორიტეტებით ხელმძღვანელობენ:

„მშობელი და შვილი რომ ცდილობენ ერთად პროფესიის არჩევას, ორ რამეს ირჩევენ: ირჩევა შავი დღის ამბები და საუკეთესო სცენარი. ბავშვი ყოველთვის ფიქრობს საუკეთესო სცენარზე, იმას შავი დღე არ ჰქონია. მშობელს არ უნდა, რომ შვილს დღესვე ჩაუკლას პერსპექტივა, თან უსამსახურობასა და გასაჭირზე ეფიქრება. ჩვენ მშობელს და ბავშვს ვეუბნებით, რომ ორი რამ უნდა ავირჩიოთ. ვირჩევთ, რას გააკეთებთ, შავი დღე თუ დადგა. ამას დავარქვათ გეგმა „ბ.“ აღმოჩნდება, რომ აბიტურიენტმაც კარგად იცის, ეს გეგმა რას ნიშნავს და ამბობს, რომ ისიც თანახმაა.“

​ალექსანდრე ჯეჯელავას თქმით, ყველაზე ცუდია, როდესაც მშობელი და შვილი რაღაც საშუალოზე თანხმდებიან და ამ შეთანხმებით ორივე უკმაყოფილოა:

„ყველაზე ცუდი წარმოიდგინეთ, რომ მშობელი და შვილი შეთანხმდნენ რაღაც საშუალოზე, რომელიც არც მშობელს აღარ მოსწონს და არც შვილს. როგორც კი ჩვენ ვითანხმებთ ამ ხალხს, რომ შავი დღის პროფესია სკივრში ჩადონ, ამის მერე ძალიან კარგად მიდის პროცესი. დასაქმება არის გეგმა „ბ.“ ცალკე ვარჩევთ ორივე გეგმას და ვამბობთ, რომ თუ დაგვჭირდა გეგმა „ბ,“ მე ვიმუშავებ აი, აქ. ეს გეგმა ადამიანს აქვთ და ავსახავთ უმაღლეს განათლებაში, სად ისწავლის და ა.შ.“

„თანამედროვე ახალგაზრდას შეუძლია ორი კი არა ხუთი რაღაც ისწავლოს. სხვანაირი თავი აქვთ, სხვანაირი გული აქვთ. დღევანდელი აბიტურიენტებისთვის ხუთი წელი არის ის, რაც ჩემი თაობისთვის იქნებოდა 15 წელი. ხომ გინახავთ, როდესაც მეცადინეობენ, თან შვიდ რამეს აკეთებენ. რანაირად გინდა, რომ ეს ადამიანი დასვა და ექვსი თვე ერთი საქმე აკეთებინო?! ამით გააზარმაცებ და ჩაკლავ ინიციატივას. ამათი ცხოვრება ასეთი უნდა იყოს, რომ შვიდას რამეს სწავლობდნენ ერთად,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ​ალექსანდრე ჯეჯელავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად