Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ფუმფულა და ნაკეცებიანი ბავშვები ყველას უყვარს, თუმცა ეს არ არის კარგი მომავალში მათი ჯანმრთელობისთვის,“ - ნინო ხელაძე

„ფუმფულა და ნაკეცებიანი ბავშვები ყველას უყვარს, თუმცა  ეს არ არის კარგი მომავალში მათი ჯანმრთელობისთვის,“ - ნინო ხელაძე

ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ბავშვებში ჭარბწონიანობის გამომწვევ მიზეზებსა და ბავშვის ჯანმრთელობაზე მისი ნეგატიური გავლენის შესახებ ისაუბრა:

„ყველა მშობელს ჰგონია, რომ თუ ბავშვი არის ფუმფულა მცირე ასაკიდან, ეს ნიშნავს, რომ ჯანმრთელია. ეს ასე არ არის. ერთ-ერთი რისკ-ფაქტორი არის, თუ რამდენად მოიმატებს ბავშვი წლამდე ასაკში წონას. ფუმფულა და ნაკეცებიანი ბავშვები ყველას უყვარს, თუმცა მათი ჯანმრთელობისთვის მომავალში ეს კარგი არ არის.“

​ნინო ხელაძის თქმით, ბავშვისთვის ტკბილეულის მიღება აუცილებელი არ არის და მის ჯანმრთელობას ზიანი არ ადგება, თუ ბავშვი ტკბილეულს არ იღებს:

„ზოგიერთ ბებია-ბაბუას და მშობელს ჰგონია, რომ შეუძლებელია ბავშვი ტკბილეულის გარეშე იყოს. ისინი ფიქრობენ, რომ ბავშვს რაღაც დაუშავდება, რომ მისი ჯანმრთელობისთვის ეს აუცილებელია. ეს ასე არ არის. ტკბილი ყველასთვის სასიამოვნო მისაღებია, თუმცა სწორი არჩევანის გაკეთება უნდა იცოდეს მშობელმა და ბავშვმაც. რა თქმა უნდა, ჯანსაღი არჩევანი არ არის ტკბილეული კარამელის ან შოკოლადის სახით. ​ჯანსაღი არჩევანია, რომ ბავშვმა ტკბილეული მიიღოს ხილის, ჩირის, თხილეულის სახით.“

„რომ წარმოვიდგინოთ 8-9 წლის ასაკის ბავშვი, ფიზიკურად საშუალოდ დატვირთული. ამ ასაკის ბავშვს დღიურად ეკუთვნის 1400 კალორიამდე დღეში. შოკოლადის ბატონში 550 კალორიამდე შედის. ეს ბავშვის დღიური კალორაჟის 40 %-მდეა. აქ მარტო კალორაჟშიც არ არის საქმე. ეს არის ცარიელი კალორიები. მასში გემოვნებითი თვისებების გარდა სასარგებლო ძალიან ცოტა რამ არის,“ - აღნიშნულ საკითხზე ​ნინო ხელაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“- ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად