რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ნახველიანი, სველი ხველა გულისხმობს, რომ ქვედა სასუნთქ გზებში გვაქვს უფრო ინფექცია,“ - პედიატრი მაია ხერხეულიძე
პედიატრმა მაია ხერხეულიძემ ბავშვებში ხველის პრობლემის შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ პაციენტები მას ამ ჩივილით ხშირად მიმართავენ:
„ხველა ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი ჩივილია, რის გამოც მოგვმართავენ პაციენტები. ყველაზე უფრო ხშირი არის სასუნთქი სისტემის დაავადებების გამო განპირობებული ხველა. რას აქვს მნიშვნელობა, როდესაც ბავშვი ახველებს? ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს რამდენ ხანს გრძელდება ხველა.ამას მშობელმა აუცილებლად უნდა მიაქციოს ყურადღება. არსებობს ქრონიკული, გახანგრძლივებული ხველა. ხველის ეპიზოდები ვლინდება ყოველდღიურად ორ თვეზე მეტი პერიოდის განმავლობაში. ეს არ არის, რომ პერიოდულად ახველებს ბავშვს და მერე კარგად არის. ეს არის, როდესაც ყოველდღე ბავშვს აქვს ხველის ეპიზოდები. ასეთ შემთხვევაში ჩვენ ვსაუბრობთ ქრონიკულ ხველაზე.“
მაია ხერხეულიძის თქმით, ქრონიკული ხველის დროს სხვადასხვა დაავადების გამორიცხვა მნიშვნელოვანია:
„ქრონიკული ხველა ხშირად შეიძლება განპირობებული იყოს სხვა დაავადებებით. აქ გვჭირდება, რომ ვიფიქროთ ბრონქულ ასთმაზე. უნდა გამოვრიცხოთ ასთმის, სინუსიტის, გასტროეზოფაგური რეფლუქსის არსებობა. ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია, თუ რა ტიპის არის ხველა, არის მშრალი თუ სველი. მშრალი ხველა არის ძალიან შემაწუხებელი ხველა, ხშირად სპაზმური, შეტევითი ხასიათის, ზოგჯერ მყეფავი ხასიათის. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ძალიან მძიმე მოსასმენია მშობლისთვის, ეს მაინც უხშირესად ზედა სასუნთქი გზების ინფექციებზე მეტყველებს.“
„ნახველიანი, სველი ხველა გულისხმობს, რომ ქვედა სასუნთქ გზებში გვაქვს უფრო ინფექცია, ამიტომ კიდევ უფრო განსაკუთრებულ ყურადღებას მოითხოვს. ხველა შესაძლებელია ბაქტერიული ინფექციებითაც იყოს განპირობებული. როდესაც ჩვენ ვლაპარაკობთ სასუნთქი გზების ინფექციებზე, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს პრევენციას, დაცვას. ამ თვალსაზრისით რა არის პირველ რიგში, რეკომენდებული? ეს არის ჰიგიენის ნორმების დაცვა, ბავშვის, რომელიც ავადაა, სახლში დატოვება, ხელის ხშირი დაბანა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მაია ხერხეულიძემ რადიო ფორტუნას ეთერში ისაუბრა.