Baby Bag

​უახლესი რეკომენდაციები ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად

​უახლესი რეკომენდაციები ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად

თქვენი შვილი შვიდი თვისაა და მყარი საკვები უკვე გააცანით. ბავშვი სავსებით ჯანმრთელი და ბედნიერია, ნელ-ნელა ეჩვევა ჯდომას და ხოხვასაც სწავლობს. ახალ საკვებ პროდუქტებთან შეგუება არ გასჭირვებია. თქვენ მისი საკვები რაციონის გამრავალფეროვნებაზე ფიქრობთ. გაინტერესებთ, შეგიძლიათ თუ არა თავს უფლება მისცეთ და ბავშვს მცირე ოდენობით კვერცხის გული გაასინჯოთ. რამდენიმე წლის წინ თქვენს კითხვაზე პასუხი უარყოფითი იქნებოდა. თქვენი ახლობლები, ნაცნობები თუ პედიატრები აუცილებლად გეტყოდნენ, რომ შვიდი თვის ბავშვს კვერცხი არ უნდა მისცეთ, თუმცა თანამედროვე მედიცინის წარმომადგენლები განსხვავებულ რეკომენდაციებს გასცემენ. თქვენს შეკითხვაზე ისინი აუცილებლად გიპასუხებენ: „დიახ, შეგიძლიათ ბავშვს კვერცხი გაასინჯოთ.“

​ახალი სამედიცინო დირექტივების თანახმად, ხილი, ბოსტნეული, შვრია და ბრინჯი ის პროდუქტებია, რომლებიც თქვენს შვილს ოთხი თვიდან ექვს თვემდე შუალედში უნდა მისცეთ.
ალერგიის, ასთმისა და იმუნოლოგიის ამერიკული აკადემიის უახლესი რეკომენდაციების მიხედვით, ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად უმჯობესია, მათ საკვების საკმაოდ მრავალფეროვანი ასორტიმენტი უკვე ჩვილობის ასაკიდანვე მივაწოდოთ. აღნიშნული დასკვნა უამრავ კვლევასა და ექსპერიმენტს ემყარება და ის სრულ წინააღმდეგობაში მოდის ბავშვთა კვების იმ პრინციპებთან, რომლებსაც მედიცინის წარმომადგენლები რამდენიმე წლის წინ ურყევ ჭეშმარიტებებად მიიჩნევდნენ.
კვლევებით დასტურდება, რომ ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში საკვების მრავალფეროვანი ასორტიმენტის თანმიმდევრული მიწოდება მას კვებითი ალერგიის განვითარების რისკებისგან იცავს. სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლები ორსულებსა და მეძუძურ დედებსაც მოუწოდებენ თავი თავისუფლად იგრძნონ და საყვარელი პროდუქტების მიღებაზე უარი არასდროს თქვან.
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის 2000 წლით დათარიღებულ რეკომენდაციებში ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებს რძისა და მისი შემცველი პროდუქტების მიღება ეკრძალებოდათ, ხოლო ბავშვისთვის კვერცხის მიცემა მხოლოდ 2 წლის ასაკიდან შეიძლებოდა. მკაცრი აკრძალვების მიზანს ბავშვებში ეგზემისა და კვებითი ალერგიების პრევენცია წარმოადგენდა, თუმცა 2008 წლიდან პედიატრთა აღნიშნული დირექტივები გაუქმდა და ისინი ახალმა რეკომენდაციებმა ჩაანაცვლა. მიუხედავად იმისა, რომ დადგენლი აკრძალვები გაუქმებულად გამოცხადდა, მშობლები კვლავ გაურკვევლობაში იმყოფებოდნენ და არ იცოდნენ, როდის მიეცათ ჩვილი ბავშვისთვის ამა თუ იმ პროდუქტით კვების უფლება. მეძუძურ და ორსულ დედებსაც უჭირდათ თავისუფლად კვება, რადგან ახალ დირექტივებზე ნათელი წარმოდგენა გარკვეული ხნის მანძილზე არავის ჰქონდა.
2013 წელს გამოქვეყნებული ახალი რეკომენდაციების მიხედვით, ბავშვს საბაზისო დამატებითი საკვები, როგორებიცაა შვრია, ბრინჯი და ბოსტნეული, 4-6 თვემდე შუალედში უნდა მიეწოდოს, ხოლო რძე და კვერცხი მხოლოდ მას შემდეგ შეიძლება გააასინჯოთ, რაც ჩვილი ადრეულ ასაკში მიწოდებული საბაზისო საკვები პროდუქტებისადმი სრულ ტოლერანტობას გამოავლენს. ბავშვისთვის რძისა და კვერცხის პირველადი მიწოდება მშობლიურ გარემოში უნდა მოხდეს.
კვლევებით დადასტურდა, რომ 5 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხორბალზე ალერგია უმეტესად იმ შემთხვევებში გამოვლინდა, როდესაც ჩვილობის პერიოდში მშობლები ბავშვისთვის ხორბლის მიცემას ექვს თვემდე ერიდებოდნენ. მედიცინის წარმომადგელები მშობლებს ურჩევენ ძროხის რძის შემცველი პროდუქტების (იოგურტი, ყველი) მცირე ულუფები ბავშვებს ერთ წლამდე მიაწოდონ, თუმცა თავად ძროხის რძით საკვები ფორმულის ან დედის რძის ჩანაცვლება კატეგორიულად აკრძალულია. უშუალოდ ძროხის რძე ბავშვს ერთ წლამდე არ უნდა მისცეთ.
უახლესი კვლევებით ასევე დასტურდება, რომ 9 თვის ასაკში ბავშვისთვის თევზის მიწოდება მას მომავალში ეგზემის განვითარებისგან იცავს.
ბავშვებში კვებითი ალერგიების გამოვლენის რიცხვი ყოველწლიურად მატულობს, თუმცა აღნიშნული პრობლემის მიზეზების დადგენა დღემდე ვერ ხერხდება. სკოლამდელი ასაკის ამერიკელი ბავშვების 5 პროცენტს კვებითი ალერგიის დიაგნოზს უსვამენ. მათ შორის 90 პროცენტზე მეტს ალერგია ისეთი პროდუქტების მიმართ აქვს, როგორებიცაა: რძე, კვერცხი, თხილი, მიწის თხილი, მოლუსკები, თევზი, ხორბალი და სოიო.
მომზადებულია ​parents.co​m-ის მიხედვით
ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას“ - რა უნდა ვიცოდეთ ბავშვებში ტემპერატურის ცვლილებაზე?

„გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას“ - რა უნდა ვიცოდეთ ბავშვებში ტემპერატურის ცვლილებაზე?
რამდენია ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა, როგორ უნდა მოვიქცეთ დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში, რომელია უკეთესი  - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული, როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას - აღნიშნულ თემებზე ​MomsEdu.ge-ს პედიატრი და გადაუდებელი მედიცინის ექიმი თეო ტაბატაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო თეო, თავიდანვე რომ განვმარტოთ, ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა რამდენია?

- ტემპერატურის ფიზიოლოგიური ნორმა განისაზღვრება ასაკის მიხედვით. მაგალითად, 0-დან 3 თვემდე შესაძლებელია, 35.5-დან 37.2-მდე ჩავთვალოთ ნორმად. ასევე გასათვალისწინებელია გარემოება. ხანდახან მშობლები პატარას იმის გამო, რომ არ გაცივდეს, ზედმეტად თბილად აცმევენ, ბავშვის კანი  კი ძალზე მგრძნობიარეა თერმორეგულაციის მიმართ. ამ დროს ხდება გადახურება და სხეულის ტემპერატურის მატება. ეს არის გარემოებით გამოწვეული ტემპერატურული რეაქცია. „გადახურების“ შემთხვევაში უბრალოდ უნდა გავხადოთ ბავშვს, გავაგრილოთ და ტემპერატურა დაუბრუნდება ფიზიოლოგიურ ნორმას. თუ ტემპერატურა კვლავ ნარჩუნდება 37.5-37.6 და მეტი მაშინ უკვე უნდა ვეძებოთ სხვა მიზეზები.

- როგორ ვიქცევით დაბალი ტემპერატურის ანუ ჰიპოთერმიის შემთხვევაში?

- ჰიპოთერმიად განიხილება 35 და ქვემოთ ტემპერატურა (35.1-35.2 არ ითვლება ჰიპოთერმიად). ჰიპოთერმიის დროს ბავშვი უნდა გავათბოთ თბილი საფენებით. თუ ბავშვს დალევა შეუძლია, მაშინ თბილი სითხეები უნდა შევთავაზოთ. თუ ჰიპოთერმია გრძელდება და ტემპერატურა ჩამოდის 35-ზე ქვემოთ, აუცილებლად უნდა მივმართოთ გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტს.

- რომელია უკეთესი - ვერცხლისწყლის თერმომეტრი თუ ციფრული?

- ჩვენს რეალობაში ციფრული თერმომეტრები არ გამოდგა ხარისხიანი, გამომდინარე იქიდან, რომ დიდია ცდომილება. კლინიკაში უპირატესობას ვანიჭებთ ვერცხლისწყლის თერმომეტრს.

- როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ სიცხე ბანალური მიზეზითაა გამოწვეული და არა რომელიმე სერიოზული პრობლემით?

- ინფექციური მდგომარეობის დროს ცხელებას თან ახლავს ზოგადი მდგომარეობის გაუარესება, როგორიც არის მოდუნება, ძილიანობა, სითხის მიუღებლობა, ეს ყოველთვის აისახება პატარაზე, მას არ სურს თამაში, არ უხარია. თუ ბავშვი არ თამაშობს, არ შემოდის კონტაქტში, საკვებსა და სითხეებზე უარს გეუბნებათ და ტემპერატურა არის 37.5 - 37.6, ასეთ შემთხვევაში უნდა ვივარაუდოთ, რომ ინფექციასთან გვაქვს საქმე.

- როგორ მოვუაროთ სიცხიან პატარას, როგორ უნდა მართოს ცხელება მშობელმა ბინაზე სწორად?

- აქტუალური კითხვაა, თუ როდის უნდა მივცეთ პატარას სიცხის დამწევი საშუალება, არსებობს თუ არა რაიმე გარკვეული ციფრი? - შევჯერდით ექიმები, რომ ასეთი ციფრი არ არსებობს. 

თუ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა არ არის დამაკმაყოფილებელი - ვერ იღებს სითხეს, საკვებს, მოდუნებულია, მივარდნილია თუნდაც 37.5-ზე, ე.ი. მას აწუხებს სხეულის ასეთი ტემპერატურა და აუცილებლად უნდა მივაშველოთ დამწევი. 

სიცხის დამწევ საშუალებად ვიყენებთ პარაცეტამოლს და იბუპროფენს. სიცხის დამწევს ვაწვდით არა ასაკის, არამედ კილოგრამის მიხედვით. რადგან ზოგიერთი 2 წლის პატარა შესაძლოა, იყოს 13 კილოგრამი ან ზოგიერთი - 18 კილოგრამი. მაგალითისთვის, გამოვთვალოთ. პარაცეტამოლი შეგვიძლია მივცეთ 15 მგ/კგ ე.ი. თუ პატარა არის 10 კილო და ჩვენ გვინდა მივაწოდოთ პარაცეტამოლი, როგორც სიცხის დამწევი საშუალება 10 უნდა გავამრავლოთ 15-ზე და მივიღებთ 150-ს და შეგვიძლია მივაწოდოთ 150 მგ. პარაცეტამოლი საჭიროებისას შეგვიძლია გამოვიყენოთ 4 საათში ერთხელ. იბუპროფენის ჯგუფის მედიკამენტები შეგვიძლია გამოვიყენოთ 6 საათში ერთხელ, მაგრამ იბუპროფენი 5 მლგ-ით ნაკლები უნდა მივცეთ. დავუშვათ პატარა არის 10 კილო, მაშინ უნდა მივცეთ 10 მგ/კგ საჭიროებისას 6 საათში ერთხელ გამოვიყენოთ. სასურველია ესეც ვიცოდეთ, 3 თვემდე იბუპროპფენი არ ინიშნება ჰეპატოტოქსიურობის გამო, ამიტომ 0-დან 3 თვემდე ძირითადად ვირჩევთ პარაცეტამოლს სიცხის დამწევ საშუალებად, ხოლო 3 თვიდან უკვე შეგვიძლია გამოვიყენოთ ასევე იბუპროფენი. 

ესაუბრა თამთა შერმაზანაშვილი

წაიკითხეთ სრულად