Baby Bag

​უახლესი რეკომენდაციები ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად

​უახლესი რეკომენდაციები ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად

თქვენი შვილი შვიდი თვისაა და მყარი საკვები უკვე გააცანით. ბავშვი სავსებით ჯანმრთელი და ბედნიერია, ნელ-ნელა ეჩვევა ჯდომას და ხოხვასაც სწავლობს. ახალ საკვებ პროდუქტებთან შეგუება არ გასჭირვებია. თქვენ მისი საკვები რაციონის გამრავალფეროვნებაზე ფიქრობთ. გაინტერესებთ, შეგიძლიათ თუ არა თავს უფლება მისცეთ და ბავშვს მცირე ოდენობით კვერცხის გული გაასინჯოთ. რამდენიმე წლის წინ თქვენს კითხვაზე პასუხი უარყოფითი იქნებოდა. თქვენი ახლობლები, ნაცნობები თუ პედიატრები აუცილებლად გეტყოდნენ, რომ შვიდი თვის ბავშვს კვერცხი არ უნდა მისცეთ, თუმცა თანამედროვე მედიცინის წარმომადგენლები განსხვავებულ რეკომენდაციებს გასცემენ. თქვენს შეკითხვაზე ისინი აუცილებლად გიპასუხებენ: „დიახ, შეგიძლიათ ბავშვს კვერცხი გაასინჯოთ.“

​ახალი სამედიცინო დირექტივების თანახმად, ხილი, ბოსტნეული, შვრია და ბრინჯი ის პროდუქტებია, რომლებიც თქვენს შვილს ოთხი თვიდან ექვს თვემდე შუალედში უნდა მისცეთ.
ალერგიის, ასთმისა და იმუნოლოგიის ამერიკული აკადემიის უახლესი რეკომენდაციების მიხედვით, ბავშვებში კვებითი ალერგიის თავიდან ასაცილებლად უმჯობესია, მათ საკვების საკმაოდ მრავალფეროვანი ასორტიმენტი უკვე ჩვილობის ასაკიდანვე მივაწოდოთ. აღნიშნული დასკვნა უამრავ კვლევასა და ექსპერიმენტს ემყარება და ის სრულ წინააღმდეგობაში მოდის ბავშვთა კვების იმ პრინციპებთან, რომლებსაც მედიცინის წარმომადგენლები რამდენიმე წლის წინ ურყევ ჭეშმარიტებებად მიიჩნევდნენ.
კვლევებით დასტურდება, რომ ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში საკვების მრავალფეროვანი ასორტიმენტის თანმიმდევრული მიწოდება მას კვებითი ალერგიის განვითარების რისკებისგან იცავს. სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლები ორსულებსა და მეძუძურ დედებსაც მოუწოდებენ თავი თავისუფლად იგრძნონ და საყვარელი პროდუქტების მიღებაზე უარი არასდროს თქვან.
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის 2000 წლით დათარიღებულ რეკომენდაციებში ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებს რძისა და მისი შემცველი პროდუქტების მიღება ეკრძალებოდათ, ხოლო ბავშვისთვის კვერცხის მიცემა მხოლოდ 2 წლის ასაკიდან შეიძლებოდა. მკაცრი აკრძალვების მიზანს ბავშვებში ეგზემისა და კვებითი ალერგიების პრევენცია წარმოადგენდა, თუმცა 2008 წლიდან პედიატრთა აღნიშნული დირექტივები გაუქმდა და ისინი ახალმა რეკომენდაციებმა ჩაანაცვლა. მიუხედავად იმისა, რომ დადგენლი აკრძალვები გაუქმებულად გამოცხადდა, მშობლები კვლავ გაურკვევლობაში იმყოფებოდნენ და არ იცოდნენ, როდის მიეცათ ჩვილი ბავშვისთვის ამა თუ იმ პროდუქტით კვების უფლება. მეძუძურ და ორსულ დედებსაც უჭირდათ თავისუფლად კვება, რადგან ახალ დირექტივებზე ნათელი წარმოდგენა გარკვეული ხნის მანძილზე არავის ჰქონდა.
2013 წელს გამოქვეყნებული ახალი რეკომენდაციების მიხედვით, ბავშვს საბაზისო დამატებითი საკვები, როგორებიცაა შვრია, ბრინჯი და ბოსტნეული, 4-6 თვემდე შუალედში უნდა მიეწოდოს, ხოლო რძე და კვერცხი მხოლოდ მას შემდეგ შეიძლება გააასინჯოთ, რაც ჩვილი ადრეულ ასაკში მიწოდებული საბაზისო საკვები პროდუქტებისადმი სრულ ტოლერანტობას გამოავლენს. ბავშვისთვის რძისა და კვერცხის პირველადი მიწოდება მშობლიურ გარემოში უნდა მოხდეს.
კვლევებით დადასტურდა, რომ 5 წლამდე ასაკის ბავშვებში ხორბალზე ალერგია უმეტესად იმ შემთხვევებში გამოვლინდა, როდესაც ჩვილობის პერიოდში მშობლები ბავშვისთვის ხორბლის მიცემას ექვს თვემდე ერიდებოდნენ. მედიცინის წარმომადგელები მშობლებს ურჩევენ ძროხის რძის შემცველი პროდუქტების (იოგურტი, ყველი) მცირე ულუფები ბავშვებს ერთ წლამდე მიაწოდონ, თუმცა თავად ძროხის რძით საკვები ფორმულის ან დედის რძის ჩანაცვლება კატეგორიულად აკრძალულია. უშუალოდ ძროხის რძე ბავშვს ერთ წლამდე არ უნდა მისცეთ.
უახლესი კვლევებით ასევე დასტურდება, რომ 9 თვის ასაკში ბავშვისთვის თევზის მიწოდება მას მომავალში ეგზემის განვითარებისგან იცავს.
ბავშვებში კვებითი ალერგიების გამოვლენის რიცხვი ყოველწლიურად მატულობს, თუმცა აღნიშნული პრობლემის მიზეზების დადგენა დღემდე ვერ ხერხდება. სკოლამდელი ასაკის ამერიკელი ბავშვების 5 პროცენტს კვებითი ალერგიის დიაგნოზს უსვამენ. მათ შორის 90 პროცენტზე მეტს ალერგია ისეთი პროდუქტების მიმართ აქვს, როგორებიცაა: რძე, კვერცხი, თხილი, მიწის თხილი, მოლუსკები, თევზი, ხორბალი და სოიო.
მომზადებულია ​parents.co​m-ის მიხედვით
ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სხვაზე ზრუნვა არის გადამწყვეტი თვისება და ჩვენ ამას არ ვასწავლით შვილებს,“ - თამარ გაგოშიძე

„სხვაზე ზრუნვა არის გადამწყვეტი თვისება და ჩვენ ამას არ ვასწავლით შვილებს,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ იმ თვისებების და უნარების შესახებ ისაუბრა, რომლებიც ბავშვებს აუცილებლად უნდა ვასწავლოთ. მისი თქმით, სხვაზე ზრუნვა გადამწყვეტი თვისებაა, რომელსაც შვილებს ნაკლებად ვასწავლით:

„სხვაზე ზრუნვა ეს არის გადამწყვეტი თვისება. ემპათიის უნარის განვითარება არის მომავალი პიროვნებისთვის და მოქალაქისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი. ჩვენ ამას არ ვასწავლით ჩვენს შვილებს. „რატომ ჩემი შვილი? ჩემმა შვილმა რატომ უნდა გააკეთოს? ჩემი შვილი რატომ უნდა დაიჩაგროს? ჩემმა შვილმა რატომ უნდა დაუთმოს? ვისზე ნაკლებია ჩემი შვილი?“ ​ეს არის ჩვენი პოზიცია, რაც არის დამღუპველი. რომ გაიზრდება თქვენი შვილი და ყურადღებას არ მოგაქცევთ, მხარდაჭერა დაგჭირდებათ და მხარს არ დაგიჭერთ, მერე იქნება გვიანი.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, მშობლები საკუთარ შეცდომებს არ აღიარებენ და ვერ ხვდებიან, რატომ არ არის ბავშვი ემპათიური და მხარდამჭერი:

„რიტორიკულ კითხვას სვამენ მერე მშობლები: „​ვინ გაზარდა ასეთი უგულო?“ ბავშვს უნდა ვასწავლოთ სუსტზე ზრუნვა, სხვაზე ზრუნვა, სხვასთან გაზიარება რაღაცების. თუ ჩვენ ეს არ ვასწავლეთ, თუ ეს ჩვენში არ დაინახა, ის ამას არ გააკეთებს. მიუღებელი ქცევის შეკავება და იმპულსის გადავადებაც უნდა ვასწავლოთ. „კანფეტი მინდა ახლა!“ მშობლები ფიქრობენ: ბავშვმა არ ინერვიულოს, კანფეტი ახლავე უნდა მივცეთ. „ახლა უნდა ჩემს შვილს ნაყინი, ახლა უნდა ჩემს შვილს ცხოვრება, რაც ახლა უნდა, თუ არ შევუსრულე, აბა რისთვის ვშრომობ?“ იმპულსის გადავადება ბავშვის ტვინმა თუ არ ისწავლა, მილიონი რომ ჰქონდეს, მაინც არ იქნება საკმარისი.“

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს ურჩია, ბავშვს თანმიმრევრული მოქმედებების დაგეგმვა ასწავლონ:

„ბავშვს უნდა ასწავლოთ თანმიმდევრული მოქმედების დაგეგმვა, მშობელი გეუბნება, რომ ამხელა გოგოა, ამხელა ბიჭია, მთელი დღე უნდა დაუგეგმო, ჯერ ეს უნდა გააკეთო, მერე ის უნდა გააკეთო. მთელი დღე ამაში გადის, ​მშობელს აღარ რჩება დრო იმისთვის, რომ ისიამოვნოს ბავშვთან ურთიერთობით. არც ბავშვს რჩება დრო, რომ ისიამოვნოს მშობელთან ურთიერთობით. ჩვენ ვართ მარტო მოთხოვნის რეჟიმში, მარტო ძახილის და შენიშვნების რეჟიმში. წინასწარ მოლაპარაკებული წესების შესრულება უნდა მოვათავოთ 11 წლამდე. ბავშვმა უნდა იცოდეს რა ელის, თუ იმას არ გააკეთებს, რაც არის წინასწარ მოლაპარაკებული ოჯახში.“

​ბავშვს უნდა ვასწავლოთ ემოციის მისაღები გზით გაზიარება და გამოხატვა. ეს არის ტრაგედია ჩვენი საზოგადოების. ჩვენ არ ვიცით, როგორ გამოვხატოთ ჩვენი ემოცია მისაღები გზით, გავაზიაროთ და სახელი დავარქვათ. ჩვენ დიალოგი არ ვიცით და გადავდივართ ჩხუბზე. შეხედეთ ტელევიზიას, შეხედეთ თქვენს მეზობლებს, შეხედეთ თქვენს ახლობლებს, თქვენს თავს. რას ვაკეთებთ ჩვენ და როგორ ვიქცევით? ემოციის გვრცხვენია. ემოციის რეგულაციის კულტურა ისწავლება. ეს თუ არ ისწავლე, თუ არ გამოიმუშავე, არასდროს არ გექნება,” - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„განათლება უკეთესი მშობლობისთვის“

წაიკითხეთ სრულად