რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღისგანმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.
- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?
- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.
ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.
ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.
უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია:
2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
1-2 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
3-5 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
6-11 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.
- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?
- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.
ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.
- როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?
- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.
- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?
- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.
როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.
- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.
ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ბავშვს უნდა აუკრძალო, აკრძალვები ბავშვს ზრდის, თუმცა ამას უნდა ჰქონდეს საზრისი,“ - ფსიქოთერაპევტი რეზო კორინთელი
ფსიქოთერაპევტი რეზო კორინთელი ბავშვის სწორად აღზრისთვის წესრიგის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ შვილები წესრიგს აუცილებლად უნდა მივაჩვიოთ:
„პედაგოგი ის კი არ არის, ვინც ინფორმაციას კარგად ფლობს, არამედ ის, ვისაც უყვარს ეს ინფორმაცია. ხდება არაცნობიერი გადაცემა, დაინტერესება, ბავშვი გრძნობს ამას. მომვლელები, რომლებიც ამერიკაში მუშაობენ, ასეთ რამეს მეუბნებიან: შვიდ საათზეა საჭმელი, ბავშვმა არ შეჭამა, მოვიდა რვის ნახევარზე და ითხოვს ჭამას. მას უარს ეტყვიან, რადგან ჭამა უწევდა შვიდზე და არ შეჭამა. მისცემენ კეფირს, ან რამე მსუბუქს და გაუშვებენ დასაძინებლად. გამორიცხულია, რომ მას ამ დროს აჭამონ. ჩვენ თავისუფლება, სამწუხაროდ, ჩემი აზრით, გავიაზრეთ, როგორც წესებისგან თავისუფლება, აღვირახსნილობა.“
რეზო კორინთელის თქმით, ბავშვი რომ განვითარდეს, მას რაციონალური აკრძალვები უნდა დავუწესოთ:
„ბავშვს უნდა აუკრძალო. დოლტო წერდა (ფრანგული სკოლა), რომ აკრძალვები ბავშვს ზრდის. ამ აკრძალვებს უნდა ჰქონდეს საზრისი, თუ რატომ კრძალავ რაღაცას. უნდა აუხსნა ბავშვს, რომ ეს არ შეიძლება. ჩვენთან ბავშვი დაგეჯახება, გაგწევს, არ აქვს რიდი, იმიტომ, რომ იქვე დედა დგას, რომელიც ამბობს: „არაუშავს დაეჯახა, მოდი, გენაცვალე.“ ის ბავშვს წესრიგს არ აზიარებს.“
რეზო კორინთელი აცხადებს, რომ საქართველოში მამა დასუსტებულია, რაც წესრიგის ნაკლებობას განაპირობებს:
„ ჩვენთან მამა დასუსტებულია. მამას მოაქვს წესრიგი. თეთრ სახლთან პიონერებივით დგანან ბავშვები. პედაგოგს შეჰყავს თეთრ სახლში და უხსნის, სად იჯდა ლინკოლნი. ეს ბავშვები პატივს სცემენ თავიანთ მამებს. იქ ძლიერი მამები არიან. ვინ იტყვის ზედმეტს მამებზე?! მათ აქვთ წესრიგი, ჩვენ ეს არ გვაქვს. ჩვენ წესებს არ ვემორჩილებით.“
„თუ პედაგოგი თავის პირად აჩრდილს ფლობს, ეს ბავშვებზე გადადის. ბავშვი გრძნობს, რომ მასწავლებელი სამართლიანია. ბავშვი გრძნობს, რომ პედაგოგი ჩამქრალი თვალებით არ უყურებს და ანთებული აქვს თვალები, ამ დროს ბავშვიც აენთება. თუ პედაგოგი ამბობს: „ხომ იცი, დღეს რა დროა, ფული წყვეტს ყველაფერს,“ ის გასაგდებია სკოლიდან. წარმოიდგინეთ, რას ავრცელებს ბავშვებში. იმავეს ავრცელებს მშობელიც. არ ეუბნება პირდაპირ, მაგრამ ჟესტით გამოხატავს: „ჰა, შენ მანქანა.“ ამით შენ ანებივრებ მას, აფუჭებ, რომ ის მოქალაქე კი არ გახდეს, საზოგადოებისთვის სასარგებლო, არამედ სხვებისგან მოითხოვოს ყველაფერი. ყველას უთხრას: „მომე, მომე, მომე.“ რამდენი მშობელი იქცევა ასე, იმიტომ, რომ თვითონ სჯერა ამის,“ - აღნიშნავს რეზო კორინთელი.