Baby Bag

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედები​ს ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვი რომ ავად არასდროს გაგვიხდეს - 10 ოქროს წესი ევგენი კომაროვსკისგან

ბავშვი რომ ავად არასდროს გაგვიხდეს - 10 ოქროს წესი  ევგენი კომაროვსკისგან

ნებისმიერი დედა ოცნებობს, რომ ძლიერი და ჯანმრთელი შვილი ჰყავდეს, რომელიც ავად არასდროს ხდება. ძალიან რთულია სკოლასა და ბაღში მოსიარულე ბავშვის ინფექციების, ვირუსებისა და მიკრობებისგან დაცვა. ცნობილი პედიატრი ევგენი კომაროვსკი თვლის, რომ პატარების ჯანმრთელობის დაცვა სავსებით შესაძლებელია, თუ გარკვეულ წესებს დავიცავთ.

1.ბავშვმა სუფთა ჰაერზე დიდი დრო უნდა გაატაროს

ტელევიზორს, კომპიუტერს და სხვა ელექტრონულ მოწყობილობებს მკაცრი უარი უნდა გამოუცხადოთ. ამის ნაცვლად ბავშვთან ერთად სუფთა ჰაერზე ისეირნეთ, პარკი ან სკვერი მოინახულეთ. თქვენს შვილს შესაძლებლობა მიეცით ირბინოს, იხტუნოს, ფეხბურთი ითამაშოს, სასრიალოთი გაერთოს ან დაჭერობანას თამაშით იჯეროს გული. ბავშვს აუცილებლად ისე უნდა ჩააცვათ, რომ მან თავი კომფორტულად იგრძნოს.

2.ბავშვის დასვენება თუ გსურთ, ის ქალაქგარეთ უნდა წაიყვანოთ

სოფელში ახლობლები თუ გყავთ ან აგარაკი თუ გაქვთ, ეს შესანიშნავი ამბავია. ბავშვის იმუნიტეტისთვის სოფლად დასვენებაზე უკეთესი არაფერია. სუფთა ჰაერი, ჯანსაღი ბოსტნეული, სოფლის რძე, მდინარეში ბანაობა, ბალახზე შიშველი ფეხით სირბილი პატარების ორგანიზმს აკაჟებს. ბავშვები მთაში ან ტბაზე წაიყვანეთ. გადატვირთულ და ხალხმრავალ კურორტებზე დასვენებას არ გირჩევთ.

სისუფთავესა და სტერილურობას გადაჭარბებულ ყურადღებას ნუ დაუთმობთ

ბავშვი, რომელიც მეტისმეტად სტერილურ გარემოში იზრდება, ვირუსებისა და მიკრობების სამიზნე მარტივად ხდება. ტალახში თამაში და ცოტაოდენი მტვრის ჩაყლაპვა ბავშვის იმუნურ სისტემაზე ძალიან დადებითად აისახება. თუ შვილთან ერთად ქუჩაში სეირნობთ და მას ვაშლი მიწაზე დაუვარდება, ნუ აღელდებით. ხილი ხელსახოცით გაწმინდეთ და კვლავ ბავშვს დაუბრუნეთ. დამერწმუნეთ, ცუდი არაფერი მოხდება.

4.აფთიაქში ვიტამინებს თვითნებურად ნუ შეიძენთ

საუკეთესო ვიტამინებიც კი ქიმიური პროდუქტებია. სასარგებლო ნივთიერებები ბავშვმა ორგანული პროდუქტების დახმარებით უნდა მიიღოს. თქვენს შვილს ბოსტნეული, ხილი, რძის პროდუქტები და მწვანილეული ხშირად შესთავაზეთ, რათა ვიტამინების ნაკლებობის პრობლემამ არ შეაწუხოს.

5.ბავშვს საჭმელი ძალით არასდროს აჭამოთ

ჯანმრთელი ბავშვი საკვების მიღებაზე უარს თუ გეუბნებათ, დამნაშავე თქვენ ხართ. თქვენი შვილი სუფთა ჰაერზე ველოსიპედით სასეირნოდ გაუშვით, რათა მადაზე მოვიდეს. როდესაც ბავშვი ენერგიას დახარჯავს, ის საჭმელს თავად მოგთხოვთ.

6.ბავშვს ბევრ ტკბილეულს ნუ მისცემთ

სწრაფი ნახშირწყლები ნივთიერებათა ცვლის დარღვევასა და გაცხიმოვნებას იწვევს. კოკა-კოლა, შოკოლადები და კანფეტები ბავშვს ზომიერი რაოდენობით უნდა მისცეთ. გირჩევთ, ტკბილეულის ნაცვლად ბავშვს ბანანი, ყურძენი, ვაშლი და სხვა სახის ხილი უყიდოთ.

7.ყურადღება მიაქციეთ ბავშვის საჭმლის მომნელებელი სისტემის მუშაობას

ხშირი დიარეა ან ყაბზობა ბავშვის იმუნიტეტს მნიშვნელოვნად აზიანებს. პატარას საჭმლის მომნელებელი სისტემა საათივით გამართულად უნდა მუშაობდეს და ნაწლავის დაცლა არ უნდა დაგვიანდეს. ამისთვის საჭიროა, რომ ის უჯრედისით მდიდარი პროდუქტებით გამოკვებოთ. ბავშვის რაციონში ჩართეთ დიდი რაოდენობით ფაფები, ბოსტნეული და წვნიანი კერძები. მშრალ კვებაზე ყოფნა საჭმლის მომნელებელი სისტემის გამართულ მუშაობას აფერხებს.

8.ბავშვის ოთახში ოპტიმალური ტემპერატურა უნდა შეინარჩუნოთ

ბავშვის ოთახისთვის ნორმალური ტემპერატურა 20 გრადუსია, ჰაერის ტენიანობა 50 %-ზე დაბლა არ უნდა დაეცეს. ბავშვის ოთახი სველი წესით ხშირად დაალაგეთ. ვიდრე პატარას დასაძინებლად დააწვენთ, საძინებელი აუცილებლად გაანიავეთ. ბავშვის ოთახი არ უნდა იყოს რბილი ავეჯით, ხალიჩებითა და სქელი ქსოვილისგან დამზადებული ფარდებით გადატვირთული, რათა ის ალერგიისგან მაქსიმალურად იყოს დაცული.

9.„ბავშვთა ასაკის“ დაავადებებმა არ უნდა შეგაშინოთ

მშობლებს ძალიან ეშინიათ, რომ ბავშვს სკოლასა და ბაღში, შესაძლოა, წითელა ან ჩუტყვავილა გადაედოს. აღნიშნული ტიპის დაავადებების უფროს ასაკში გადატანა საკმაოდ ძნელია და გართულებებსაც იწვევს. შესაბამისად, უმჯობესია ბავშვმა მსგავსი ინფექციები ადრეულ ასაკშივე მშვიდობიანად დაამარცხოს.

10.ბავშვი საბავშვო ბაღში წასასვლელად წინასწარ უნდა მოამზადოთ

ბავშვი წინასწარ გადაიყვანეთ ბაღის კვებისა და ძილის რეჟიმზე. პატარას შესაძლებლობა მიეცით, რომ თანატოლებთან იურთიერთოს. თქვენი შვილი ბებიებსა და ბაბუებს ხშირად დაუტოვეთ. ამგვარად ის საბავშვო ბაღს სწრაფად და მარტივად შეეგუება. ფსიქოლოგიური სტრესი იმუნიტეტზე ძალიან უარყოფითად ზემოქმედებს და სხვადასხვა დაავადების გამომწვევი მიზეზია.

ევგენი კომაროსვკის მიერ შემოთავაზებული ოქროს წესები საკმაოდ მარტივი შესასრულებელია, მიღებული შედეგი კი ნამდვილად თვალსაჩინოა: ბედნიერი და ჯანმრთელი ბავშვები, რომლებიც ავად არასდროს ხდებიან.

მომზადებულია​ lifter.com.ua-ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


წაიკითხეთ სრულად