მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
„ზოგიერთ ქალს აქვს პირველი მშობიარობის ცუდი გამოცდილება, განმეორებით ამ გზის გავლა არ უნდა და ითხოვს საკეისროს,“- მეან-გინეკოლოგი ნიკოლოზ კინტრაია
მეან-გინეკოლოგმა ნიკოლოზ კინტრაიამ ქალებში მშობიარობის მიმართ არსებული შიშების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ მშობიარობა ფიზიოლოგიური პროცესია და ქალისთვის რისკს არ წარმოადგენს:
„მშობიარობა ფიზიოლოგიური პროცესია და რისკი არ არის. ის ნორმალურია და ქალის ორგანიზმი მომზადებულია ამისთვის, თუ სწორად არის ნამართი ანტენატალური პერიოდი. მშობიარობის დროს დაბალი რისკის ქვეშ რომ იყოს ქალი, ამისთვის აუცილებელია ანტენატალური პერიოდის სწორად მართვა. ყოველთვის ვეუბნები ხოლმე ჩემს პაციენტებს, რომ ნაყოფზე გარკვეულწილად პასუხს აგებს ის, ვინც მართა ანტენატალური პერიოდი. ვისაც უნდა, რომ იმშობიაროს ჩემთან, ვცდილობ, რომ ანტენატალური მეთვალყურეობის დროსაც იყოს ჩემთან.
მშობიარობის დროს არის იქ რაღაც ნიუანსები, რომელსაც აუცილებლად უნდა ყურადღების მიქცევა. მშობიარობა დიდ რისკთან არ არის დაკავშირებული. ეს საუბარი იქითკენ მიმყავს, რომ საკეისრო არ არის მარტივი გამოსავალი და ალტერნატივა მშობიარობის. ფიზიოლოგიური მშობიარობა სჯობს და თუ რისკებზეა საუბარი, უფრო ნაკლებ რისკთან არის დაკავშირებული ფიზიოლოგიური მშობიარობა, ვიდრე საკეისრო კვეთა.
სამწუხაროდ, გამოცდილებაც სხვადასხვაა. ზოგიერთ ქალს აქვს ცუდი გამოცდილება პირველ მშობიარობასთან დაკავშირებით. რთული მშობიარობა ჰქონდა, გართულდა რაღაც, მაშა დასჭირდა ან ვაკუუმი დასჭირდა. ქალს ეშინია განმეორებით ამ გზის გავლა და ითხოვს საკეისროს გაკეთებას. მათთან ცალკე არის სამუშაო ანტენატალურ პერიოდში. განმეორებით მშობიარეებს წესით და რიგით გამოცდილება უფრო დადებითი აქვთ ხოლმე. ამერიკელები იყენებენ ამ გამოცდილებას და მრავალჯერ ნამშობიარები ქალი ხშირად ესწრება მშობიარობას. მას არ აქვს არანაირი სამედიცინო განათლება, უბრალოდ გამოცდილება აქვს მშობიარობის და პირველმშობიარეს ეხმარება მშობიარობის დროს,“- მოცემულ საკითხზე ნიკოლოზ კინტრაიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.
