Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვებში სიმსივნის პრევენცია სავსებით შესაძლებელია, თუ მშობლები გარკვეულ წესებს მკაცრად დაიცავენ

ბავშვებში სიმსივნის პრევენცია სავსებით შესაძლებელია, თუ მშობლები გარკვეულ წესებს მკაცრად დაიცავენ

ბავშვებში სიმსივნის განვითარება მშობლების ცხოვრების წესზე მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული. სიმსივნის რისკი მაღალია იმ პატარებში, რომლებიც თავადაც არაჯანსაღ კვებაზე იმყოფებიან და დღის მოუწესრიგებელი რეჟიმი აქვთ. ბავშვებში სიმსივნის პრევენცია სავსებით შესაძლებელია, თუ მშობლები გარკვეულ წესებს მკაცრად დაიცავენ. ბავშვის სიმსივნის რისკისგან დასაცავად, შემდეგი რეკომენდაციები უნდა გაითვალისწინოთ:

  • ყურადღება მიაქციეთ ბავშვის კვების რეჟიმს

ბავშვებს ყოველდღიურად შესთავაზეთ ჯანსაღი ხილი და ბოსტნეული. აღნიშნული პროდუქტები ძალიან მდიდარია ვიტამინებითა და მინერალებით, ასევე ანტიოქსიდანტებით. ხილისა და ბოსტნეულის დახმარებით ბავშვის ორგანიზმი ძლიერდება და არაჯანსაღ ქიმიურ ნივთიერებებს მისი დაზიანების ნაკლები შესაძლებლობა აქვს.

  • ბავშვი ფიზიკურად აქტიური უნდა იყოს

სიცოცხლის ადრეული ეტაპიდანვე ბავშვი ფიზიკურ აქტივობას უნდა მიაჩვიოთ. ცხოვრების უძრავი წესი სიმსივნის გამომწვევი ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორია. გირჩევთ, ბავშვი ცურვაზე ატაროთ, მას შინაური ცხოველის სასეირნოდ გაყვანა დაავალოთ. შვილს ასწავლეთ, რომ კიბეებზე ფეხით ასვლა და სეირნობა მისი ჯანმრთელობისთვის ძალიან სასარგებლოა.

  • ბავშვის წონა ყოველთვის აკონტროლეთ

ჭარბწონიანობა თანამედროვე ბავშვებს ხშირად აწუხებთ. სიმსუქნე სიმსივნის გამომწვევ რისკ-ფაქტორებს შორის გვხვდება. ბავშვი ოჯახთან ერთად ხშირად ასადილეთ და მისი რაციონი ჯანსაღი საკვებით გაამდიდრეთ. თქვენს შვილს დღის განმავლობაში ტელევიზორის ყურებისთვის მხოლოდ ორი საათი უნდა გამოუყოთ. ბავშვის რაციონში მაქსიმალურად შეზღუდეთ ტკბილეულის წილი. ეცადეთ, ბავშვი სწრაფი კვების ობიექტებში არ ატაროთ. მას ყოველ დილით მიართვით ნოყიერი, მაგრამ ჯანსაღი საუზმე. თქვენი შვილი ძუძუთი პირველი ექვსი თვის მანძილზე აუცილებლად უნდა გამოკვებოთ.

  • ბავშვი მზის ულტრაიისფერ გამოსხივებას მოარიდეთ

დაუშვებელია ბავშვის დაუცველად დატოვება მზის ულტრაიისფერი სხივების პირისპირ. არასდროს წაიყვანოთ ბავშვი გასარუჯად დღის იმ მონაკვეთში, როდესაც მზე პიკშია.

  • იზრუნეთ ბავშვის იმუნიტეტის გაძლიერებაზე

ბავშვი ისეთი პროდუქტებით გამოკვებეთ, რომლებიც იმუნიტეტს აძლიერებს, მაგ. ნიორი, იოგურტი, ხილი, ბოსტნეული. იმუნიტეტის ასამაღლებლად ძალიან კარგი საშუალებაა ვარჯიშიც.

  • გაუკეთეთ ბავშვს პაპილომა ვირუსის ვაქცინა

პაპილომა ვირუსის ვაქცინა 11-12 წლის გოგონებისა და ბიჭებისთვისაა განკუთვნილი. პაპილომა ვირუსის ვაქცინაცია 6 თვის განმავლობაში 3-ჯერ ტარდება. აღნიშნული ვაქცინა ბავშვს პაპილომა ვირუსით გამოწვეული სიმსივნური გართულებებისგან იცავს და მისი ჯანმრთელობისთვის საფრთხის შემცველი არ არის. ხშირად გაესინჯეთ ექიმს და სიმსივნის სკრინინგიც რეგულარულად ჩაიტარეთ, რათა ბავშვი მიხვდეს, რომ საკუთარ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა მნიშვნელოვანია.

  • ბავშვს სიმსივნისგან B ჰეპატიტის ვაქცინაც იცავს

B ჰეპატიტის ვაქცინა ბავშვს აუცილებლად უნდა გაუკეთდეს. B ჰეპატიტი ზრდასრულ ასაკში ღვიძლის სიმსივნის გამომწვევი ერთ-ერთი მთავარი მიზეზია.

მშობლის მოვალეობაა შვილის ჯანმრთელობას გაუფრთხილდეს და მის კეთილდღეობაზე იზრუნოს. ბავშვის სიმსივნისგან დაცვა შესაძლებელია, თუ მშობლები დაავადების პრევენციისთვის სათანადო ზომებს დროულად მიიღებენ.

მომზადებულია ​timesofindia.indiatimes.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად