Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ფეხშიშველი სიარული უკეთესია უსწორმასწორო ზედაპირზე, პარკეტზე სჯობს, რომ არა,“ - ორთოპედი ქეთევან გოცირიძე

„ფეხშიშველი სიარული უკეთესია უსწორმასწორო ზედაპირზე, პარკეტზე სჯობს, რომ არა,“ - ორთოპედი ქეთევან გოცირიძე

ორთოპედმა ქეთევან გოცირიძემ ბავშვებში ბრტყელტერფიანობის პრობლემის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ტერფის ჯანსაღი განვითარებისთვის აჯობებს, თუ ბავშვი ფეხშიშველი უსწორმასწორო ზედაპირზე ივლის:

„ფეხშიშველი სიარული უკეთესია უსწორმასწორო ზედაპირზე. თუ სახლში ხელოვნურად შევქმნით ამ უსწორმასწორო ზედაპირს, კარგია. პარკეტზე სჯობს, რომ არა. თუ ბავშვი ძალიან კომფორტულად გრძნობს ასე თავს, თუ ჯანმრთელია, შეიძლება ასეც გავუშვათ. თუ ეზოიანი სახლი გვაქვს, ეზოში შეუძლიათ ბავშვებს ფეხშიშველებმა ირბინონ, აგარაკზე ,ზღვის სანაპიროზე ძალიან კარგია. ინდოეთში გააკეთეს ცდა. ორი ჯგუფი გამოიკვლიეს. ერთი ჯგუფი იყო ფეხშიშველი გაზრდილი, მეორე ჯგუფი ჩვეულებრივად ფეხსაცმელში გაზრდილი. აღმოჩნდა, რომ ​იმ ჯგუფში, რომელიც ფეხშიშველი გაიზარდა სამჯერ უფრო ნაკლები იყო ბრტყელტერფიანობა, ვიდრე იმ ჯგუფში, რომელიც ფეხსაცმლით იზრდებოდა.“

ქეთევან გოცირიძემ აღნიშნა, რომ ტერფის სწორად ჩამოყალიბებისთვის სპორტულ აქტივობებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს:

​იმისთვის, რომ ტერფი სწორად ჩამოყალიბდეს, საჭიროა, რომ ბავშვმა სპორტული აქტივობები აკეთოს. ძალიან კარგია ცურვა, ბატუტზე ხტუნვა. ცოტა ნაკლებად ვურჩევთ ტანვარჯიშს. არ ვუწევთ რეკომენდაციას გაჭიმვებს და გაწელვებს. ამ ბავშვებს ისედაც ზოგადი დისპლაზიის ფონი აქვთ, მოდუნებული აქვთ სახსრები. ეს ზედმეტი დაჭიმვები კიდევ უფრო მეტად აზიანებთ. ფეხის წვერებზე სიარული ძალიან კარგია, ქუსლებზე სიარულიც. შეგვიძლია ეს ვარჯიშები სახლში ვაკეთებინოთ. შეგვიძლია დავუდოთ ფანქარი ან პირსახოცი, რომელსაც თითებით მოიზიდავს თავისკენ. არაჩვეულებრივია ქართული ცეკვა, ოღონდ არაპროფესიონალური, რა თქმა უნდა ,თუ ბავშვს პრობლემა აქვს. თუ პრობლემა არ აქვს და ჯანმრთელია, შეუძლია პროფესიონალი მოცეკვავეც გამოვიდეს.“

ქეთევან გოცირიძის თქმით, ბრტყელტერფიანობის პრობლემის მქონე ბავშვებისთვის ცურვა არასდროს იკრძალება:

„თუ საქმე გვაქვს რიგიდულ ბრტყელ ტერფთან, სადაც უკვე ძვლოვანი დეფორმაციაა, კოჭის ძვალი დაშვებულია და უკვე ეხება საყრდენ ზედაპირს, ეს ტკივილს იწვევს და​ სპორტი უნდა შევურჩიოთ. ცურვას არასდროს ვუკრძალავთ ბრტყელი ტერფის დროს. ზედმეტი სირბილი არ გვინდა, ამ დროს ბალეტზე არ გვინდა, რომ შეიყვანონ ბავშვები. ეს ტერფისთვის მეტი დატვირთვაა და ტკივილს უფრო აძლიერებს. ძალიან კარგია ფეხშიშველი ველოსიპედის ტარება, ცხენოსნობა.“

„ბრტყელი ტერფი დახედვითაც კარგად ჩანს. შეგიძლიათ ბავშვს ფეხი დაუსველოთ და ზედაპირზე დაადებინოთ, სადაც ანაბეჭდი გამოჩნდება. როდესაც თაღი არ აღიბეჭდება, ე.ი. ბრტყელტერფიანობასთან გვაქვს საქმე. იმის განსხვავებაც შეგვიძლია ტერფი მოქნილია თუ რიგიდული. ბრტყელტერფიან ადამიანებს უჭირთ დატვირთვა,​ ადვილად იღლებიან. ძირითადად საღამოს სტკივათ ტერფები, როდესაც ბევრს ივლიან. ამან შეიძლება გამოიწვიოს თავის, წელის ტკივილიც,“- ქეთევან გოცირიძემ აღნიშნულ პრობლემაზე ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად