Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ატოპიური დერმატიტი ბავშვებში - რა იწვევს და როგორ ვუმკურნალოთ?

ატოპიური დერმატიტი ბავშვებში - რა იწვევს და როგორ ვუმკურნალოთ?

რა იწვევს ატოპიურ დერმატიტს ბავშვებში, რა ასაკიდან უვლინდებათ და როგორ ვუმკურნალოთ მას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კოსმეტოლოგი, დერმატო-ვენეროლოგი ნინო ნიშნიანიძე.

- ქალბატონო ნინო, ზოგადად რომ ვისაუბროთ, რა არის ატოპიური დერმატიტი?
- ატოპიური დერმატიტი არის კანის ქრონიკული დაავადება, რომელიც იწყება ძალიან ადრეულ ბავშვთა ასაკში და თავისი რეციდივებით შეიძლება გაგრძელდეს მომწიფების ასაკამდეც. იგი შეიძლება იყოს როგორც გენეტიკური წინასწარგანწყობა, ასევე თან ახლდეს ისეთ ალერგიულ დაავადებებს, როგორებიცაა: ბრონქული ასთმა, ალერგიული რინიტი, კვებისმიერი ალერგიები, ასევე მორეციდივე კანის ინფექციები. ძირითად სიმპტომად გვევლინება კანის ქავილი და გამონაყარი, რომელიც ვარირებს მსუბუქი ტიპის ერითემატოზული გამონაყარიდან მძიმე ლიქენიფიკაციამდე (აქერცვლა მშრალ კანზე და სიწითლე). სისხლში იმატებს Ig E და ეოზინოფილები.
- რა ასაკიდან და სხეულის რა ნაწილებში უვლინდებათ ბავშვებს ატოპიური დერმატიტის ნიშნები?
- დაავადება შესაძლებელია, დაიწყოს ერთი თვიდან ორ წლამდე, მეორე ვარიანტი - 2-დან 12 წლამდე და მეტიც. მიმდინარეობის მიხედვით დაავადება შეიძლება იყოს მსუბუქი, საშუალოდ მძიმე.
ჩვილებში - სახე, თავის თმიანი ნაწილი და კიდურების გამშლელი ზედაპირები;
ბავშვებში - ყურისა და კისრის უკანა ზედაპირი, მაჯისა და კოჭის მიდამო, კიდურების მომხრელი ზედაპირები;
მოზარდებსა და მოზრდილებში - კისერი, კიდურები, მტევანი და ტერფი.
- რა ძირითადი მიზეზები იწვევს ატოპიურ დერმატიტს ბავშვებში და შემდეგ რამ შეიძლება გაამწვავოს?

​- გამომწვევი მიზეზები შეიძლება იყოს:
  • ირიტანტები (გამაღიზიანებლები) - საპნები და დეტერგენტები (შამპუნი, სააბაზანო ქაფი, შხაპის გელი);
  • კონტაქტური ალერგენები - შალის და ხელოვნური ქსოვილის ტანსაცმელი, მეტალის საგნები, სამკაული;
  • კლიმატური ფაქტორები - ტემპერატურისა და ტენიანობის ცვალებადობა, ოფლიანობა;
  • კვებითი ალერგენები - რძე, კვერცხი, თევზი, თხილეული, ფერადი ბოსტნეული, შოკოლადი და კაკაო, ატოპური დერტამტიტის მქონე ბავშვთა 50%-ს აქვს კვებითი ალერგია;
  • ინჰალაციური ალერგენები - ოთახის მტვრის ტკიპა, მცენარის მტვერი, ცხოველის ბეწვი, ფეხსახსრიანების ქიტინის გარსი, ობის სოკოები.
  • კანის ინფექცია - Staphylococcus aureus, თამბაქოს კვამლი სტრესი და ა.შ.
- როგორ ხდება ატოპიური დერმატიტის მკურნალობა?
  • კანის დატენიანება (მისი ბარიერული ფუნქციის აღდგენა). ამისთვის გამოიყენება სპეციალური დამატენიანებელი და დამარბილებელი მალამოები, ლოსიონები და კრემები;
  • საჭიროა გამაღიზიანებელი ფაქტორების ზემოქმედების თავიდან აცილება;
  • სპეციალური ჰიპოალერგიული საპნებისა და დასაბანი საშუალებების გამოყენება, ბუნებრივი ქსოვილის ტანსაცმლის გამოყენება;
  • ალერგენებთან კონტაქტის მინიმუმამდე დაყვანა. ქავილის დროს კანის დაზიანების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა ფრჩხილების მოკლედ დაჭრა, შესაძლებელია კანის დაზიანებული უბნის გადახვევა, ბამბის ხელთათმანების ტარება. აბაზანის მიღების დროს წყალი უნდა იყოს თბილი და არა ცხელი.

​მედიკამენტები ატოპიური დერმატიტის დროს ექიმის დანიშნულებით: კორტიკოსტეროიდული მალამოები, ადგილობრივი მოქმედების ანთების საწინააღმდეგო მალამოები - კალცინევრინის ინჰიბიტორები, დასალევი ანტიჰისტამინური საშუალებები, ქავილის შესამცირებლად სპეციალური ჰიპოალერგიული საპნები.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად