Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

ნივთებისა და სათამაშოების პირში ჩადება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, თუმცა მშობლების მხრიდან უსაფრთხოების წესების დაცვა აუცილებელია

ნივთებისა და სათამაშოების პირში ჩადება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, თუმცა მშობლების მხრიდან უსაფრთხოების წესების დაცვა აუცილებელია

მცირეწლოვანი ბავშვი რომ ყველაფერს პირში იდებს, ეს არამხოლოდ ნორმალური, არამედ სასიხარულო მოვლენაც კია. როდესაც პატარა ცდილობს, რომ ნივთები უფრო ახლოდან გაიცნოს, ეს იმაზე მიგვანიშნებს, რომ გარესამყაროსადმი მისი ინტერესი მატულობს. ცხოვრების პირველი წლის განმავლობაში ბავშვები სამყაროს შეგრძნებების დამხარებით შეიმეცნებენ. ისინი ყველაფერს ეხებიან, ხედავენ, ყნოსავენ და აგემოვნებენ, სხვადასხვა ხმას ინტერესით ისმენენ.

ბავშვი თავდაპირველად ხელის სხვადასხვა მოძრაობას სწავლობს, ის თითებს ჩაჭიდების, საგნების აღებისა და გადაადგილებისთვის იყენებს. როდესაც პატარა ხელის სრულფასოვნად გამოყენებას ახერხებს, ის ცდილობს საგნები უფრო უკეთ გაიცნოს. გაიგოს, როგორი კონსისტენცია აქვს თითოეულ მათგანს, შეიძლება თუ არა მათი მირთმევა, რამდენად რბილია ან მაგარი, რის გამოც ბავშვი ყველაფერს პირში იდებს. ნივთების პირში ჩადებით ბავშვები მათ ტექსტურას და ფორმას უკეთ იკვლევენ. ისინი მარტივად სწავლობენ, რას აქვს კარგი ან უსიამოვნო გემო. პატარები შალის ქსოვილს პირში განმეორებით არასდროს ჩაიდებენ, რადგან მისი „დაგემოვნება“ არ ესიამოვნებათ.

მართალია, ნივთების პირისკენ წაღება ბავშვისთვის პოზიტიური გამოცდილებაა, მაგრამ მის უსაფრთხოებაზე აუცილებლად უნდა იზრუნოთ. იმისთვის, რომ ბავშვის სიცოცხლეს საფრთხე არ შეექმნას, პედიატრები გირჩევენ, პატარები მხოლოდ დიდი ზომის საგნებით ან სათამაშოებით ათამაშოთ. იმისთვის, რომ ნივთის უსაფრთხოებაში დარწმუნდეთ, ქაღალდის მილი გამოგადგებათ, რომელზეც ტუალეტის ქაღალდებია დამაგრებული. თუ ნივთი აღნიშნულ მილში ეტევა, მას ბავშვის დახრჩობა შეუძლია. ამასთან, ნებისმიერი საგანი, რომელსაც მცირეწლოვანი ბავშვი ეხება გლუვი უნდა იყოს, რათა პატარა არ გაკაწროს. ბავშვის სათამაშოს არ უნდა ჰქონდეს ისეთი დეტალები, რომლებიც მცირე ზომისაა და რომელთა მოტეხვის საფრთხე არსებობს. სახლი გულმოდგინეთ შეამოწმეთ, რათა ბავშვისთვის ხელმისაწვდომ სივრცეებში არ მოიპოვებოდეს მისი სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველი საგნები.

იატაკზე დაგდებული ბურთის პირში ჩადებისა და ალოკვის შემთხვევაში, ბავშვის ავად გახდომის რისკი ძალიან დაბალია. პატარები ბაქტერიებითა და ვირუსებით ავადდებიან და არა მტვერთან შეხებით. მთავარია, მცირეწლოვანი ბავშვი მაქსიმალურად ავარიდოთ ვირუსით ან ინფექციით დაავადებულ თანატოლებთან ახლო კონტაქტს. ბავშვის უსაფრთხოებისთვის გირჩევთ მისი სათამაშოები ხშირად გარეცხოთ და პატარას ხელები რეგულარულად დააბანინოთ. მცირეწლოვან ბავშვებს ჯგუფურად თამაში ძალიან უყვართ. ისინი ერთმანეთს გამუდმებით ეხებიან ხელით, კოცნიან და სათამაშოებსაც უცვლიან. მიუხედავად მშობლების სიფრთხილისა, ბავშვები ვირუსებისა და ბაქტერიებისგან სრულფასოვნად დაცულები ვერასდროს იქნებიან. თუმცა, ეს იმას სულაც არ გულისხმობს, რომ უსაფრთხოების წესების დაცვას სათანადო ყურადღება არ დაუთმოთ. მშობლებმა მცირეწლოვანი ბავშვის ჯანმრთელობის დასაცავად ყველაფერი უნდა გააკეთონ, რაც შეუძლიათ.

მომზადებულია​ parents.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად