Baby Bag

რა კავშირია ვიტამინ B12-ის დეფიციტსა და ასაკს შორის?

რა კავშირია ვიტამინ B12-ის დეფიციტსა და ასაკს შორის?
რა კავშირია ვიტამინ B12-ის დეფიციტსა და ასაკს შორის? - თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ჰეპატოლოგმა, თსსუ პროფესორმა ნანა ლოლაშვილმა ისაუბრა. 

,,ვიტამინ B12 დეფიციტური ანემია - ეს არის ადისონ ბირმერის დაავადება, რომელიც თავის დროზე ითვლებოდა ავთვისებიან დაავადებად. სულ რაღაც 100 წლის წინ ამ დაავადებით პაციენტები იღუპებოდნენ, ვინაიდან არ იყო მიზეზი დადგენილი. ბოლოს, ცნობილი გახდა, რომ ამ დაავადების გამომწვევი მიზეზი გარეგანი და შინაგანი ფაქტორის დეფიციტია. გარეგანი ფაქტორი არის ვიტამინი B12, რომელსაც ჩვენ საკვების სახით ვიღებთ და შინაგანი ფაქტორი - მასზე მოქმედებს კუჭნაწლავის მდგომარეობა.''

როგორც ნანა ლოლაშვილმა აღნიშნა წლების წინ ეს დაავადება ასაკოვანი ადამიანების დაავადებად ითვლებოდა, თუმცა ბოლო პერიოდში ახალგაზრდებშიც იმატა, ვინაიდან ვეგეტარიანელობა გახდა ერთ-ერთი მიზეზი:

,,რატომ მატულობს ასაკთან ერთად B12-ის დეფიციტი? პირველი - B12-ს ძირითად ცხოველური პროდუქტებიდან ვიღებთ (თევზი, ზღვის პროდუქტები) და მცირე რაოდენობით კვერცხიდან. გამომდინარე ფიზიოლოგიური ცვლილებებიდან, რომელიც ასაკს ახლავს თან, როგორიცაა პირის ღრუს მდგომარეობა და ა.შ. ნაკლებად ღებულობენ ცხოველურ საკვებს და მეორე, კუჭ-ნაწლავის მდგომარეობა. ჩვენ 5 წლის მარაგი გვაქვს, 3-5 წლის განმავლობაში რომ არ მივიღოთ ბ12 შესაძლოა დეფიციტი არც გამოვლინდეს, მაგრამ მოგეხსენებათ ასაკში ხანგრძლივი დროით იღებენ კუჭის სიმჟავის დასაქვეითებელ პრეპარატებს, რაც ხელს უშლის B12-ის შეწოვას. გარდა ამისა, ნაწლავებთან დაკავშირებული პრობლემების გამო, საფაღარათო საშუალებებს ღებულობენ, რაც ასევე ხდება რკინადეფიციტური ანემიის და B12-ის განვითარების მიზეზი.''

ძალიან ხშირად ვიტამინ B12-ის დეფიციტი ვითარდება ნელ-ნელა და ადამიანებს ჰგონიათ, რომ ეს ყველაფერი დაკავშირებულია ასაკთან. ასაკი არ არის ის პრობლემა, რომელსაც შესაძლოა ყველაფერი დავაბრალოთ:

,,ვიტამინ B12-ის სიმპტომატიკა: ენის წვერის წვა, დვრილების ატროფია, გემოს ვეღარ გრძნობენ, შემდეგ ემატება გლოსიტი, კუჭის სიმჟავე ქვეითდება. პაციენტებს აქვთ ხელებზე ჭიანჭველების ცოცვის შეგრძნება, სახის შეშუპება, ჰაერის უკმარისობა, ყაბზობა, ფაღარათი, მენტალური პრობლემები (პაციენტი ვერ ერკვევა დროში და გარემოში, აქვთ ჰალუცინაციები). რაც შეეხება ზოგად ჩივილებს, საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა - ეს ყველა სხვა ანემიისთვისაცაა დამახასიათებელი, ხოლო ზემოთ ჩამოთვლილი ნიშნები, შედარებით განსხვავებულია, რაც B12-ის დეფიციტის ამოცნობაში დაგვეხმარება,'' - მოცემულ საკითხზე ნანა ლოლაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 მიზეზი, თუ რატომ უნდა ვატაროთ ნიღაბი ვაქცინაციის შემდეგ

5 მიზეზი, თუ რატომ უნდა ვატაროთ ნიღაბი ვაქცინაციის შემდეგ

ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლები თვლიან, რომ ვაქცინაციის დაწყებიდან გარკვეული დროის მანძილზე, ვიდრე მოსახლეობას კოვიდის მიმართ მყარი იმუნიტეტი არ ჩამოუყალიბდება, ნიღბის ტარება კვლავ ერთ-ერთ მთავარ რეკომენდაციად დარჩება. ვაქცინაციის შემდეგ ნიღბის ტარების საჭიროებას რამდენიმე მიზეზი აქვს, რომელთა შესახებ ჩვენს სტატიაში გესაუბრებით.

1. ვაქცინას 100 %-იანი ეფექტიანობა არ აქვს

ფაიზერისა და მოდერნას ​ვაქცინები 95 %-იანი ეფექტიანობით გამოირჩევიან, რაც კვლევებითაც არის დადასტურებული. მიუხედავად ამისა, ვაქცინაციის შემდეგ ყოველი ოცი ადამიანიდან ერთი კვლავ დაუცველია და ინფიცირების მაღალი რისკი აქვს. ვაქცინები კონტროლირებად გარემოში, კლინიკურ სივრცეში გამოიცადა. არაკონტროლირებად გარემოში მათი ეფექტიანობა იკლებს. ვაქცინების ეფექტიანობას მნიშვნელოვნად განაპირობებს მათი ტრანსპორტირებისა და შენახვის წესების ზედმიწევნით დაცვა. წესებიდან ნებისმიერი გადახვევა ვაქცინის ეფექტიანობაზე გავლენას ახდენს.

2. ვაქცინის ეფექტი მყისიერი არ არის

არცერთი ვაქცინა მისი გაკეთებისთანავე არ ავლენს სასურველ ეფექტს. ორგანიზმს ორი კვირა მაინც სჭირდება ვირუსის ბლოკირებისთვის საჭირო ანტისხეულების გამომუშავებისთვის. ​კოვიდის ვაქცინის შემთხვევაში, ეს დრო კიდევ უფრო ხანგრძლივია, ვიდრე გრიპის ვაქცინების გაკეთებისას. სასურველი შედეგის მისაღებად მოდერნასა და ფაიზერის ვაქცინის ორი დოზის გაკეთებაა საჭირო. ფაიზერის ვაქცინა სამკვირიანი შუალედით კეთდება, ხოლო მოდერნას ვაქცინა - ოთხკვირიანი. ადამიანი ვაქცინის პირველი დოზის გაკეთებიდან პირველი ხუთი-ექვსი კვირის განმავლობაში ვირუსისგან სრულად დაცული არ არის.

3. ვაქცინაციის მიუხედავად, შესაძლოა, ადამიანი იყოს ვირუსის გამავრცელებელი

კოვიდის ვაქცინა ადამიანებს ავად გახდომისგან იცავს, თუმცა არა - ინფიცირებისგან. ​ისინი, შესაძლოა, მაინც დარჩნენ ვირუსის გამავრცელებლებად, მას შემდეგ, რაც ვაქცინას გაიკეთებენ. მკვლევარებს აღნიშნული საკითხის სიღრმისეულად გამოსაკვლევად დრო სჭირდებათ, რათა ზუსტად დადგინდეს, რამდენად უსაფრთხოა ვირუსის გავრცელების მხრივ ის ადამიანი, რომელმაც ვაქცინაცია ჩაიტარა. ვიდრე მეცნიერები ამ მხრივ ვაქცინის ეფექტიანობას გამოიკვლევენ, ნიღბის ტარება საუკეთესო გზაა ვირუსის გავრცელების თავიდან ასაცილებლად.

4. ნიღაბი სუსტი იმუნიტეტის მქონე ადამიანებს იცავს

სიმსივნით დაავადებულ ადამიანებს ინფიცირების მაღალი რისკი აქვთ. შესაძლოა, ვაქცინამ ვერ შეძლოს მათი დაცვა. იმ ადამიანებს, რომლებსაც ფილტვის სიმსივნე აქვთ, განსაკუთრებით უჭირთ პრევმონიასთან ბრძოლა, რადგან სამკურნალო პროცედურებისგან მათი იმუნური სისტემა მნიშვნელოვნად არის დასუსტებული. ლეიკემია და ლიმფომა იმუნურ უჯრედებს აზიანებს, რის გამოც პაციენტების ორგანიზმს ვირუსთან ბრძოლა უჭირს. ექიმებმა არ იციან, თუ ​რამდენად ეფექტიანი იქნება სიმსივნის დიაგნოზის მქონე პაციენტებისთვის ვაქცინა, რადგან ისინი არ იყვნენ ჩართული შესაბამის კვლევებში. კვლევების ზოგიერთ მონაწილეს სიმსივნის დიაგნოზი კვლევების დაწყების შემდეგ დაუსვეს. აღნიშნულ პაციენტებს ვაქცინა მხოლოდ 76 %-ით იცავდა. ზოგიერთი ადამიანი ვაქცინას საერთოდ ვერ გაიკეთებს. მართალია, მედიკოსები ალერგიული ადამიანების დიდ ნაწილს ვაქცინაციის ჩატარების რეკომენდაციას აძლევენ, თუმცა მათ, ვისაც პოლიეთილენ გლიკოლზე ან ვაქცინის სხვა კომპონენტებზე მწვავე ალერგიული რეაქცია აქვთ, ვაქცინა არ გაუკეთდებათ. ვაქცინაცია არ ჩაუტარდებათ იმ ადამიანებს, რომლებსაც ვაქცინის პირველი დოზის გაკეთებისას სახიფათო ალერგიული რეაქცია გამოუვლინდებათ.

5. ნიღაბი კორონავირუსის ნებისმიერი ახალი შტამისგან დაგიცავთ

კორონავირუსმა არაერთი გენეტიკური მუტაცია განიცადა. კვლევებით გდგინდება, რომ ვაქცინა ახალი შტამების მიმართაც ეფექტიანი იქნება. ერთი რამ ცხადია, დისტაციის დაცვა, ჯგუფური თავშეყრისთვის თავის არიდება და ​ნიღბის ტარება კორონავირუსის ახალი შტამებით დაინფიცირებისგან გვიცავს. ნიღაბი ეფექტიანია სხვა რესპირატორული ვირუსების თავიდან აცილებისთვისაც. მსოფლიო მასშტაბით გრიპის ვირუსის ცირკულაციამ მნიშვნელოვნად მოიკლო მას შემდეგ, რაც ადამიანებმა ნიღბის ტარება და სოციალური დისტანცირების წესების დაცვა დაიწყეს. პანდემიის დასასრულებლად საუკეთესო გზაა არა არჩევანი ნიღაბს, დისტანციას და ვაქცინაციას შორის, არამედ მათი კომბინირება. სოციალური დისტანცია, ნიღბის ტარება და ვაქცინაცია საუკეთესო შედეგის მიღწევაში დაგვეხმარება.

მომზადებულია​ gavi.org- ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად