24-30 აპრილს „ნიუ ჰოსპიტალსში“ ლაბორატორიის კვირეულია, რომლის ფარგლებშიც მომხმარებელს შესაძლებლობა აქვს, ისარგებლოს სპეციალური პირობებით სხვადასხვა ლაბორატორიულ თუ სამედიცინო მომსახურებაზე:
D ვიტამინის და მიკროელემენტების განსაზღვრა სისხლში 20% ფასდაკლებით
ჭარბი წონის კვლევა ბავშვებსა და მოზარდებში - ლაბორატორიული ანალიზები 20% ფასდაკლებით და ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია საჩუქრად
სრული კარდიოლოგიური კვლევა - ლაბორატორიული ანალიზები 20% ფასდაკლებით და კარდიოლოგის კონსულტაცია საჩუქრად
MOMSEDU.GE-ს მკითხველის გონივრული არჩევანი დაზუსტებულ ინფორმაციას ემყარება. ამდენად, დავინტერესდით, რა განსაზღვრავს ლაბორატორიის ხარისხს და კითხვით ამ სფეროში 20-წლიანი გამოცდილების მქონე, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ლაბორატორიის ხელმძღვანელ თამარ თედიაშვილს მივმართეთ:
თამარ თედიაშვილი: „ლაბორატორიული კვლევა არ არის კონკრეტული ქმედება, ესაა თანმიმდევრული ეტაპებისგან შემდგარი პროცესი, რომლის ხარისხს თითოეული ეტაპის შესრულების ზედმიწევნითობა განსაზღვრავს.
ლაბორატორიული პროცესი სამ ძირითად ეტაპს მოიცავს: პრეანალიტიკა, ანალიტიკა და პოსტანალიტიკა.“
პრეანალიტიკის (მასალის მოგროვება) ეტაპზე ხდება:
პაციენტისთვის ინფორმაციის მიწოდება ანალიზისთვის მომზადების შესახებ - ზოგიერთ კვლევას სჭირდება განსაკუთრებული პირობების დაცვა, მაგალითად, უზმო რეჟიმი, მედიკამენტის მიღება ან მიღებისგან თავის შეკავება. ამ ინფორმაციას „ნიუ ჰოსპიტალსი“ პაციენტებს ზედმიწევნით აწვდის.
მაღალი ხარისხის ერთჯერადი ვაკუუმ სისტემების გამოყენება - დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ხარისხიან სახარჯ მასალას, ვიყენებთ ვაკუუმირებულ სინჯარებს, სისხლი ვენიდან პირდაპირ დახურულ სისტემაში ხვდება და თვითონ ავსებს სინჯარას გარკვეულ მაჩვენებლამდე. ვაკუუმ სისტემები ამცირებს კოლტის წარმოქმნას და უზრუნველყოფს საანალიზო მასალის სისწორეს.
ადამიანური შეცდომის შემცირება შტრიხკოდების საშუალებით - ადამიანური ფაქტორით გამოწვეული შეცდომების ან ხარვეზების ასაცილებლად, ვიყენებთ შიდა ლაბორატორიულ პროგრამას, რომელიც თითოეულ პაციენტსა და ნიმუშს უნიკალურ შტრიხკოდს ანიჭებს. მას ვაკრავთ სინჯარებზე, შემდეგ ეს სინჯარები ხვდება ლაბორატორიაში (ტრანსპორტირება და დამუშავება შესაბამისი წესების დაცვით ხდება) და თავსდება ანალიზატორებში. ანალიზატორი ავტომატურად კითხულობს ბარკოდს და მიღებული მონაცემები ავტომატურად გადააქვს შიდა ლაბორატორიულ სისტემაში.
სამედიცინო პერსონალის რეგულარული გადამზადება - ყველა აპარატთან მუშაობას თავისი წესი აქვს, შედეგების ხარისხის უზრუნველსაყოფად გვყავს მაღალკვალიფიციური კადრები, რომლებიც მუდმივად ტრენინგდებიან.
ანალიტიკის (ლაბორატორიული ანალიზი) ეტაპზე მნიშვნელოვანია:
თანამედროვე აპარატურა - ლაბორატორიული მედიცინა ეს ის სფეროა, რომელიც ტექნოლოგიურ მიღწევებთან ერთად მუდმივად ვითარდება, ამდენად, თანამედროვე აპარატურას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს;
შიდა და გარე ხარისხის კონტროლი (საერთაშორისო აკრედიტაცია RIQAS), ლაბორატორიული სტანდარტების დაცვა;
სრული ლაბორატორიული მომსახურება - ერთ სივრცეში არის შესაძლებელი ანალიზის ჩატარება მრავალი კლინიკური განხრით, იქნება ეს ჰემატოლოგია, იმუნოლოგია, ბიოქიმია, მოლეკულური პისიარ კვლევები, ავტოიმუნური დაავადებების დიაგნოსტიკა თუ სხვა.
პოსტანალიტიკის (შედეგების რეპორტინგი) ეტაპზე მიღებული კვლევის შედეგების შეფასება და პასუხების სწრაფი მიწოდება ხდება.
- მნიშვნელოვანი საკითხია ლაბორატორიული კვლევების ხარისხის კონტროლი, რა მექანიზმით ამოწმებთ მუშაობისა და შედეგების სისწორეს?
თამარ თედიაშვილი: „არსებობს ორი ძირითადი, მკაცრად დაცული სტანდარტი - გარე და შიდა ხარისხის კონტროლი. გარე ხარისხის კონტროლი ყოველთვიურად ტარდება და მას გარე ხარისხის დაცვის საზოგადოება ამოწმებს, ისინი აკეთებენ მონაცემთა ანალიზს და თითოეულ კვლევაზე გვაძლევენ ვარგისიანობის, ხარისხის დამადასტურებელ სერტიფიკატს.
რაც შეეხება შიდა ხარისხის კონტროლს, ხდება ყოველდღიურად, ხშირად დღეში რამდენჯერმეც, გარკვეული საათობრივი ინტერვალით. სრულდება სპეციალური საკონტროლო ხსნარებით. შედეგად ვიგებთ, რამდენად ხარისხიანად მუშაობს აპარატურა და ის რეაგენტები, რომელთაც ტესტის განსაზღვრისთვის ვიყენებთ და რამდენად ხარისხიანად ვმუშაობთ ჩვენ.
- რა დროში აწვდით კვლევის შედეგებს პაციენტებს?
თამარ თედიაშვილი: „ყველა კვლევას ინდივიდუალური დრო სჭირდება, იქიდან გამომდინარე, რომ ვმუშაობთ როგორც სტაციონარი და როგორც ამბულატორია, ჩვენი მუშაობის რიტმი ძალიან სწრაფია. დრო მინიმუმამდეა შემცირებული აპარატის ავტომატიზაციისა და მიღებული შედეგის ავტომატურად გადაცემის ხარჯზე.“ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ ლაბორატორიული მომსახურების მიღება 24 საათის განმავლობაში შეგიძლიათ. სურვილის შემთხვევაში, ბინაზე გამოძახების სერვისიც მოქმედებს.
გზამკვლევი ორსულებისთვის: რა სიმპტომები აქვს ქალს ორსულობის პირველ, მეორე და მესამე ტრიმესტრში?
ორსულობა საშუალოდ 40 კვირადე გრძელდება. ორსულობის კვირები სამ ტრიმესტრად არის დაჯგუფებული. გაიგეთ, რა ხდება თქვენს ორგანიზმში თითოეული ტრიმესტრის განმავლობაში და რა სიმპტომებს უნდა ელოდოთ ორსულობის ცალკეულ ეტაპებზე.
პირველი ტრიმესტრი (1-12 კვირა)
ორსულობის პირველ ტრიმესტრში ქალის ორგანიზმში მნიშვნელოვანი ცვლილებები ხდება. ჰორმონალური ცვლილებები ორგანოთა ყველა სისტემაზე ახდენს გავლენას. აღნიშნული ცვლილებები ხშირად ორსულობის საწყის ეტაპზევე იწვევს გარკვეული სიმპტომების გამოვლენას. ერთ-ერთი პირველი სიმპტომი, რომელიც ორსულობაზე მიგანიშნებთ, მენსტრუალური ციკლის შეწყვეტაა. სხვა სიმპტომები, რომლებიც ორსულობის პირველ ტრიმესტრში ვლინდება, შემდეგია:
ძლიერი დაღლილობის შეგრძნება
მკერდის მგრძნობელობის მატება
კუჭ-ნაწლავის პრობლემები, დილის გულისრევა, ღებინება
გარკვეული საკვები პროდუქტების მიმართ ლტლოლვა ან ზიზღი
ხასიათის ცვალებადობა
შეკრულობა
გახშირებული შარდვა
თავის ტკივილი
გულძმარვა
წონაში მატება ან კლება
ორსულობის პირველ ტრიმესტრში უმჯობესია ცხოვრების წესი შეიცვალოთ, დასაძინებლად ადრე წახვიდეთ და მცირე ულუფებით იკვებოთ. ორსულობის პროგრესირებასთან ერთად უსიამოვნო სიმპტომების დიდი ნაწილი გაივლის. ზოგიერთი ქალი მეორე-მესამე ტრიმესტრში დისკომფორტს საერთოდ აღარ განიცდის. თუ ორსულად აქამდეც ყოფილხართ, შესაძლოა, ამჯერად სხვა სიმპტომები გამოგივლინდეთ. როგორც თითოეული ქალის ორსულობა, ასევე კონკრეტული ქალის სხვადასხვა ორსულობაც ერთმანეთისგან განსხვავებულია.
მეორე ტრიმესტრი (13-28 კვირა)
ქალების უდიდესი ნაწილისთვის ორსულობის მეორე ტრიმესტრი პირველთან შედარებით მარტივია. გულისრევისა და დაღლილობის სიმპტომები ნელ-ნელა ქრება. მუცლის ზომა ნაყოფის ზრდასთან ერთად იმატებს. ორსულობის მეორე ტრიმესტრის დასრულებამდე ბავშვის პირველ მოძრაობასაც იგრძნობთ. სიმპტომები, რომლებიც მეორე ტრიმესტრში ვლინდება, შემდეგია:
მუცლის, ზურგის, საზარდულისა და ბარძაყის ტკივილი
სტრიები მუცელზე, მკერდზე, თეძოებსა და დუნდულებზე
მკერდის ირგვლივ კანის გამუქება
მუქი ფერის ლაქების გაჩენა ლოყებზე, ცხვირზე, შუბლზე, ზედა ტუჩთან
ხელების დაბუჟება, ჩხვლეტის შეგრძნება
ქავილის შეგრძნება ხელისგულებზე, მუცელსა და ტერფებზე
სახის, ტერფებისა და თითების შეშუპება (უცაბედი და ექსტრემალური შეშუპების შემთხვევაში დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს)
მესამე ტრიმესტრი (29-40 კვირა)
მეორე ტრიმესტრში არსებული სიმპტომების ნაწილი მესამე ტრიმესტრშიც ფიქსირდება. ქალების დიდ ნაწილს სუნთქვა უძნელდება და შარდვის გახშირებული მოთხოვნილება აქვს, რადგან ბავშვი იზრდება და ორგანოებზე ზეწოლა ძლიერდება. ცვლილებები, რომლებსაც მესამე ტრიმესტრში შეამჩნევთ, შემდეგია:
სუნთქვის გაძნელება
გულძმარვა
ჰემოროი (ბუასილი)
მტკივნეული მკერდი
ძილის პრობლემები
მუცლის ქვედა არეში ბავშვის მოძრაობის გახშირება
საშვილოსნოს შეკუმშვები, რომელიც, შესაძლოა, მშობიარობის დაწყების ნიშანიც იყოს
ორსულობის მესამე ტრიმესტრში ექიმი ყურადღებით აკვირდება ორსულობის განვითარებას და მშობიარობისთვის აქტიური მზადება მიმდინარეობს.