ტყუილის ფსიქოლოგია ბავშვებში - ამ თემაზე ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ისაუბრა. როგორც მან აღნიშნა, თუ რაიმეს გარკვევა გსურთ, ბავშვებისგან ინფორმაცია არ აიღოთ:
„გირჩევთ, თუ არკვევთ, რაიმე სიმართლეა თუ არა, ბავშვებისგან ინფორმაცია არ აიღოთ. ბავშვებს ფანტაზია აქვთ ძალიან განვითარებული, არასწორი ინფორმაცია შეიძლება აიღოთ. ეცადეთ, რომ ბავშვებს ტყუილზე ინფორმაცია საერთოდ არ გამოართვათ, ან თუ სხვა გზა არ გაქვთ და მაინც და მაინც ბავშვისგან გინდათ, არასდროს არ უნდა უკარნახოთ მას არაფერი. მაგალითად, არ უნდა უთხრა, ქურთუკი ეცვა? არც ერთი თქვენი შეკითხვა არ უნდა შეიცავდეს არანაირ მინიშნებას“, - აღნიშნა ზურა მხეიძემ.
მან საკუთარი მაგალითიც მოიყვანა. მიუხედავად იმისა, ბავშვებში ტყუილის ფსიქოლოგია კარგად იცის, შეცდომა მაინც დაუშვა:
„ბავშვი იყო 3 თუ 4 წლის, სახლში დავკარგეთ ტელევიზორის პულტი. როგორ იწყება? ვეკითხები მეუღლეს, - არ აუღია. ვეკითხები ბავშვს - არ მპასუხობს. აი, შეცდომა რა არის - ვეკითხები, ხომ არ გადააგდე? ბავშვი მეუბნება, კიო. სად გადააგდე-მეთქი, გამიყვანა აივანზე და გადამახედა. არაფერი არ ჩანდა. ვიყიდეთ ახალი პულტი და ძველი აღმოვაჩინეთ საწოლებს შორის ჩავარდნილი. მე რომ ვუთხარი მეუღლეს, შვილს გადაუგდია აივნიდან-მეთქი, მერე როცა ჩემმა მეუღლემ ჰკითხა ბავშვს, რა უყავი - მან წაიყვანა და აჩვენა (აივნიდან გადავაგდეო). ბავშვმა ის ისტორია უკვე შექმნა. არ გადაუგდია“.
ზურა მხეიძის თქმით, დიდი მანიპულატორები არიან და ცოლ-ქმარს შორის ურთიერთობის დაძაბვა შეუძლიათ:
„ბევრი ფაქტია, როდესაც ბავშვების ჩვენების გამო არის ვიღაცა დაჭერილი. ბავშვებმა შეიძლება ცოლ-ქმარს შორის დაძაბონ ურთიერთობა, ტყუილებს ლაპარაკობენ. მამას მიუტანს ამბავს დედაზე, დედას - მამაზე. ძალიან დიდი მანიპულატორები არიან. თუ დაიჭირა, რომ თქვენ რეაქციები გაქვთ და მას უჯერებთ, მერე ნახეთ რა დღეში შეუძლიათ, რომ ჩაგაგდოთ,“ - აღნიშნა ზურა მხეიძემ. წყარო: აზროვნების აკადემია
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„3-5 წლის ასაკში მეორე ენის სწავლება ძალიან ეფექტიანია, ისევე როგორც 11-12 და 17 წლის ასაკში,“ - თამარ გაგოშიძე
ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში მეორე ენის სწავლებისთვის ეფექტიანი სტრატეგიების შესახებ ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:
„როდიდან უნდა ვასწავლოთ ჩვენს შვილებს მეორე ენა? ამასთან დაკავშირებით სერიოზული დებატებია. ბავშვის თავის ტვინი არის ძალიან პლასტიური, ადვილად ითვისებს ინფორმაციას, არის ცნობისმოყვარე, მკვლევარი. მისთვის ძალიან ადვილია მეორე ენის ათვისება. ჩვენი საზოგადოება ერთენოვანი აღარ გამოდის, იმიტომ, რომ ბავშვები ორი წლის ასაკისთვის უკვე ინგლისურენოვან და რუსულენოვან მულტფილმებს უყურებენ. ძალიან სერიოზული პრობლემაა ხოლმე, როდესაც ბავშვი მშობლიურ ენაზე ვერ ლაპარაკობს და თითქოს ლაპარაკობს უცხო ენაზე. ის ასახელებს ფერებს, ფორმებს და მშობლებს უხარიათ. ეს არ არის მეტყველება. ეს არის ენის ეკვივალენტი ხატების სახით.“
თამარ გაგოშიძის თქმით, მეორე ენის დაუფლებისთვის კრიტიკული პერიოდი არ არსებობს:
„არ არსებობს კრიტიკული პერიოდი იმისი, თუ როდის სჯობს მეორე ენის დაუფლება. 3-5 წლის ასაკში ენის სწავლება ძალიან ეფექტიანია და 11-12 წლის ასაკშიც ძალიან ეფექტიანია, ისევე როგორც 17 წლის ასაკში. ენის პარამეტრებით ეფექტი განსხვავებულია. 3-5 წლისა და 11-12 წლის ასაკში ნასწავლი ენების შემთხვევაში, ტესტებში უკეთესი მონაცემები 11-12 წლის ასაკში ნასწავლ ბავშვებს აქვთ. რატომ? ამ ასაკში ბავშვებს კოგნიტური სტრატეგიები სხვანაირად აქვთ განვითარებული.“
„რა რეკომენდაციები არსებობს მეორე ენის სწავლასთან დაკავშირებით? ენას ვინც ასწავლის, მან ძალიან კარგად იცის, რომ სამი წლის ბავშვს განსხვავებული მიდგომა სჭირდება, 7 და 11 წლის ბავშვს სხვანაირი. არც 3-4 წლის ასაკშია ტრაგედია, თუ ბავშვს ვასწავლით მეორე ენას, მაგრამ ეს სწავლება, ბუნებრივია, არის თამაში, ენობრივი გარემოს შექმნა. უკვე 8-12 წლის ასაკში ეს არის შემეცნებითი სტრატეგიები, თუ როგორ უნდა ისწავლოს ბავშვმა კონკრეტული ენა. თუ ბავშვს თავისი ენა არ აქვს ათვისებული იმ ასაკისთვის, ეს საქმეს ართულებს. დღეს ძალიან ბევრ ბავშვს აქვს მეტყველების განვითარების შეფერხება. თუ ბავშვს თავის ენაზე საუბარი და ენობრივი სისტემები ასაკობრივად არ აქვს განვითარებული, ასეთ შემთხვევაში მეორე ენის სწავლება არის დამაზიანებელი,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.
