Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხშირად მშობლები ამბობენ: „კი არ ვცემ, უბრალოდ მოვარტყამ,“ არ აქვს ამას მნიშვნელობა, ეს არის ბავშვისთვის მოდელი, ის ამას დაისწავლის,“ - ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე

ფსიქოლოგი სალომე გაბაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვზე ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ძალადობის ნეგატიური შედეგების შესახებ საუბრობს:

„დავიწყოთ იქიდან, რომ ნებისმიერი ფორმის ფიზიკური აგრესია კატეგორიულად აკრძალულია ბავშვის მიმართ. რა თქმა უნდა, იკრძალება არა მარტო ფიზიკური, არამედ ფსიქოლოგიური ძალადობაც. ხშირად მშობლები ამბობენ: „კი არ ვცემ, უბრალოდ მოვარტყამ.“ არ აქვს ამას მნიშვნელობა, ეს არის ბავშვისთვის მოდელი. ის ამას დაისწავლის, როგორც ქცევის მოდელს და შემდეგ თავად განახორცილეებს იმავეს, პირველ რიგში, თანატოლების მიმართ, ოჯახის წევრების მიმართ, ხოლო სამომავლოდ საკუთარი შვილების მიმართ. სწორედ ამიტომ, ამ თემაზე საუბარს იმით ვიწყებ, რომ ნებისმიერი აგრესიის გამომხატველი ქცევა არის კატეგოირულად მიუღებელი.“

სალომე გაბაძის თქმით, მშობლები თავის მოწონების მიზნით, სტუმრად ყოფნისას ბავშვებს ხშირად მძიმე მდგომარეობაში აგდებენ და მათ მეტისმეტად სტრესავენ:

„რაც შეეხება განსხვავებას სახლის გარემოსა და სტუმრად ყოფნას შორის, პირველ რიგში, კარგი იქნება, რომ მშობელმა სტუმრად წასვლის წინ უთხრას ბავშვს, თუ რა ელის მას იმ გარემოში, სად მიდის, ვისთან მიდის და როგორი იქნებოდა მისაღები ქცევა ბავშვისგან. ამის შემდეგ, შესაძლოა, ბავშვმა სტუმრად ყოფნისას მაინც გამოავლინოს ქცევა, რომელიც მშობლისთვის არ იქნება მისაღები და არ იქნება მისი მოლოდინის შესაბამისი ან თავმოსაწონებელი. აქაც გააჩნია რა სიმწვავის ქცევა ვლინდება. რეალურად პირზე ხელის აფარება, ჩქმეტა, მხოლოდ იმიტომ, რომ ბავშვის ქცევა მშობლის სოციალურ მოლოდინს არ ამართლებს, რა თქმა უნდა, მიუღებელია. ბავშვს უნდა მიეცეს შესაძლებლობა, რომ გამოხატოს საკუთარი თავი.“

„არ დავეთანხმებოდი მშობლების დამოკიდებულებას, როდესაც უნდათ, რომ განსაკუთრებით წარმოაჩინონ ბავშვები სტუმრად ყოფნისას. ეს ერთგვარი ზეწოლაა ბავშვზე. ბავშვს ეუბნებიან, რომ ლექსები თქვას, იმღეროს, უსვამენ სხვადასხვა შეკითხვას, უნდათ, რომ მოყვეს ისტორიები, რაც ბავშვისთვის, შეიძლება, საერთოდ არ იყოს კომფორტული იმ გარემოში. უმჯობესია, ბავშვს მივცეთ ადაპტაციის შესაძლებლობა. უცხო გარემო ნებისმიერი ჩვენგანისთვის სტრესია, ვიღაცისთვის ნაკლებად, ვიღაცისთვის მეტად. ასევეა ბავშვისთვისაც, მას ნებისმიერი უცხო გარემო გარკვეულ სტრესს უქმნის და სჭირდება დრო იმისთვის, რომ ამ გარემოს მოერგოს, გაიგოს, რა მოლოდინი აქვს ამ გარემოს მის მიმართ. შესაბამისად, უცხო გარემოში, უცხო ადამიანებთან შესვლისთანავე როდესაც კიდევ დამატებითი მოთხოვნები ჩნდება ბავშვის მიმართ, ეს ბავშვის ემოციურად დათრგუნვას იწვევს,“ - აღნიშნავს სალომე გაბაძე.

წაიკითხეთ სრულად