Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ

5 ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე ბავშვებში - სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ

სიმსივნური დაავადებები, რომლებიც ბავშვებშია გავრცელებული, მნიშვნელოვნად განსხვავდება ზრდასრულებში გამოვლენილი სიმსივნური დაავადებებისგან. სამკურნალო საშუალებების ზრდის წყალობით, ბავშვების 80 %-ზე მეტი სიმსივნური დაავადების დადგენიდან ხუთი წლის განმავლობაში სიცოცხლეს ახერხებს. თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვების გარდაცვალების მიზეზებს შორის სიმსივნე მეორე ადგილს იკავებს, უპირველეს მიზეზად კი უბედური შემთხვევები რჩება.

ბავშვებში სიმსივნის პირველი ნიშნების ამოცნობა საკმაოდ რთულია, რადგან სხვა გავრცელებული დაავადებები ან თამაშისას მიღებული კანის დაზიანებები მნიშვნელოვან სიმპტომებს ფარავს. ჩვენს სტატიაში ბავშვებში ყველაზე გავრცელებულ სიმსივნურ დაავადებებს გაგაცნობთ და მათ გამაფრთხილებელ ნიშნებზეც გესაუბრებით.

1. მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია

მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია ბავშვებში ყველაზე გავრცელებული სიმსივნეა. ბავშვებში გავრცელებული სიმსივნური დაავადებების 34 % სწორედ მწვავე ლიმფობლასტურ ლეიკემიაზე მოდის. როგორც წესი, ის ორიდან ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება და უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში. ის ძვლის ტვინიდან იწყება და შემდეგ სისხლში ვრცელდება. შესაძლოა, სიმსივნე სხვა ორგანოებზეც გავრცელდეს. ბავშვებში გამოვლენილი ლეიკემიის ყოველი სამი შემთხვევიდან ორი მწვავე ლიმფობლასტურ ლეიკემიაზე მოდის.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • ძვლისა და სახსრების ტკივილი
  • დაღლილობა
  • სისუსტე
  • სისხლდენა
  • ტემპერატურის მატება
  • წონაში კლება

2. თავის ტვინის სიმსივნე

ბავშვებში გავრცელებული სიმსივნეების 27 % სწორედ თავის ტვინის სიმსივნეზე მოდის. თავის ტვინის სიმსივნე სხვადასხვა ფორმით გვხვდება და მათი მკურნალობის მეთოდებიც განსხვავებულია. ბავშვებში თავის ტვინის სიმსივნე ძირითადად ნათხემიდან იწყება.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • თავის ტკივილი
  • თავბრუსხვევა
  • ბალანსის დარღვევა
  • მხედველობითი, სმენითი და ლაპარაკის პრობლემები
  • ხშირი პირღებინება

3. ნეირობლასტომა

ნეირობლასტომა ნერვის უმწიფარი უჯრედიდან ვითარდება. ის, როგორც წესი, ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება და პატარებში გავრცელებული სიმსივნეების 7% სწორედ მასზე მოდის. ნეირობლასტომა უფრო ხშირად ბიჭებს ემართებათ, ვიდრე გოგონებს. დაავადებული ბავშვების მხოლოდ 1-2 %-ს აქვს სიმსივნის ოჯახური ისტორია.

სიმტპომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • სიარულის უნარის დარღვევები
  • ცვლილებები თვალების გარშემო (ქუთუთოების ჩამოწევა, შეშუპება, სიშავე)
  • სხეულის სხვადასხვა ზონაში ძლიერი ტკივილები
  • დიარეა
  • არტერიული წნევის მატება

4. თირკმლის ადენოსარკომა

თირკმლის ადენოსარკომა თირკმელში ვითარდება და უმეტესად მხოლოდ ერთ თირკმელზე გვხვდება. იშვიათ შემთხვევაში ის ორივე თირკმელზე ვრცელდება. როგორც წესი, ის 3-4 წლამდე ასაკის ბავშვებშია გავრცელებული, ექვსი წლის შემდეგ კი ძალიან იშვიათია. თირკმლის ადენოსარკომით დაავადებული 10 ბავშვიდან 9 იკურნება.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • მუცლის ამოზნექილობა
  • ცხელება
  • ტკივილი
  • ღებინება
  • მადის დაქვეითება

5. ლიმფომა

ლიმფომა ლიმფოიდური ქსოვილის დაავადებაა. შესაძლოა, მან ძვლის ტვინიც დააზიანოს. იმის მიხედვით, თუ რომელ ზონებშია ლიმფომა გავრცელებული, მას სხვადასხვა სახის გამოვლინება ახასიათებს. ჰოჯკინის ლიმფომა ბავშვებში იშვიათად გვხვდება. ის უფროსებსა და ბავშვებში ერთგვარი მიმდინარეობით გამოირჩევა. არაჰოჯკინის ლიმფომა უფრო გავრცელებულია სამ წლამდე ასაკის ბავშვებში. ლიმფომას სწრაფი ზრდა ახასიათებს და დროული მკურნალობა ესაჭიროება. როგორც წესი, არაჰოჯკინის ლიმფომა ბავშვებში უფრო მეტად განკურნებადია, ვიდრე ზრდასრულებში.

სიმპტომები, რომლებიც მშობლებს არ უნდა გამოეპაროთ:

  • ლიმფური კვანძების გადიდება
  • სისუსტე
  • წონაში კლება
  • ოფლიანობა
  • ცხელება

იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვს საეჭვო სიმპტომებსა და ნიშნებს ამჩნევთ, აუცილებლად მიაკითხეთ პედიატრს.

მომზადებულია ​roswellpark.org - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად