Baby Bag

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე“ - ბავშვთა ფსიქიატრი მედეა ზირაქაშვილი

ბავშვთა ფსიქიატრი და ნევროლოგი მედეა ზირაქაშვილი გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვის ფსიქიკაზე შეზღუდვების მავნე ზეგავლენის შესახებ საუბრობს:

„იმისთვის, რომ ბავშვს ჯანმრთელი ფსიქიკა ჰქონდეს, აუცილებელია, რომ შეზღუდვა, რომელსაც მას საზოგადოება, ოჯახი ან მისი პირადი პრობლემები უწესებს, არ იყოს გრძელვადიანი და იმდენად მძიმე, რომ ბავშვისთვის ადაპტაციის დარღვევები გამოიწვიოს. დღევანდელობასთან რომ გავავლოთ პარალელი, ერთი წუთით წარმოვიდგინოთ, როგორ იმოქმედა ამ ყველაფერმა ზრდასრულ ადამიანებზე. ჩვენ მუდმივად გვესმის, რომ მოგვემატა შფოთვა, გაღიზიანებადობა. ბავშვები კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობაში არიან, ვიდრე ჩვენ. გუშინდელი ბაღში მისვლა, სკოლაში სიარული, ემოციების ვენტილაცია, რომელიც ინტენსიურად მიმდინარეობდა თანატოლებთან, მას სრულად შეეზღუდა. შესაბამისად, გარკვეული კლინიკური, ტრანზიტორული ნიშნები, რომლებიც ბავშვებში გვხვდება ამ ყველაფერზე ადეკვატურ რეაგირებად უნდა ჩავთვალოთ.“

მედეა ზირაქაშვილმა პანდემიის დროს დაწესებული გრძელვადიანი შეზღუდვების ნეგატიურ მხარეებზეც ისაუბრა:

„შეზღუდვა ეს არის სტრესორების კასკადი, რომელიც მავნე ზეგავლენას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე. მნიშვნელოვანია, რომ სხვადასხვა ჭრილში განვიხილოთ ამ სტრესორების ზემოქმედება. საზოგადოება და სოციუმი აბსოლუტურად სხვა შეზღუდვებს უწესებს ბავშვს, ოჯახს თავისი შეზღუდვები აქვს, ხოლო საკუთარი შინაგანი ნიშნები მას აბსოლუტურად განსხვავებულ შეზღუდვებს უწესებს. აუცილებლად უნდა შევეხო პანდემიის დროს სკოლებისა და ბაღების დახურვის საკითხს, რომელსაც სხვადასხვა ქვეყანაში სხვადასხვაგვარი დამოკიდებულება მოჰყვა. ერთი შეხედვით სწორი გადაწყვეტილება არ ვიცით საბოლოო ჯამში რამდენად სწორი იყო. თუ ამბობდნენ, რომ ბავშვები არიან ვირუსის აქტიური გამავრცელებლები და ისინი საფრთხეს უქმნიან, როგორც საკუთარ ჯანმრთელობას, ასევე ზრდასრულ ადამიანებსაც, აღმოჩნდა, რომ დღეს ბავშვები არცთუ ისე აქტიური გამავრცელებლები არიან. მეცნიერები ბევრს კამათობენ, თუ რამდენად სწორი იყო ეს გადაწყვეტილება, რომელმაც, შესაძლოა, საკმაოდ სერიოზული და გრძელვადიანი პრობლემები გამოიწვიოს ბავშვებში. გარდა იმისა, რომ სკოლებისა და ბაღების დახურვა ზღუდავს ბავშვების აკადემიურ უნარებს, მათ ეზღუდებათ ყველა მნიშვნელოვანი უნარი, ეს არის სოციალური ფუნქციონირება. სოციალური უნარების განვითარება უნდა მოხდეს იმ ასაკობრივ სოციუმში, რომელშიც ბავშვს უხდება ყოველდღიური ყოფა. მისი შესამაბისი ასაკობრივი სოციუმი არის სკოლისა და ბაღის გარემოში.“

„გარდა იმისა, რომ აკადემიური თვალსაზრისით სერიოზული საფრთხის წინაშე დგას ჩვენი მომავალი თაობა, მას დიდი პრობლემები ექმნება სოციალური განვითარების თვალსაზრისით. სკოლა ეს არის გარემო, სადაც ბავშვმა უნდა ისწავლოს ბავშვებთან და ავტორიტეტულ ადამიანებთან ურთიერთობა, თამაში. პედაგოგმა ბავშვს პირველად უნდა დაუწესოს ყველაზე სერიოზული შეზღუდვები, როგორებიცაა: ყურადღების კონცენტრაცია, კლასში ჯდომა, რიგის დაცვა, აქტიურად მოსმენა, კომპრომისზე წასვლა. ეს ყოველივე კი ბავშვთან პირისპირ ურთიერთობის გარეშე წარმოუდგენელია,“ - აღნიშნა მედეა ზირაქაშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

გავუშვათ თუ არა სკოლაში ბავშვი, თუ ის ავადაა?

გავუშვათ თუ არა სკოლაში ბავშვი, თუ ის ავადაა?
თუ შვილი თავს შეუძლოდ გრძნობს, მისი სკოლაში გაშვება მშობლის მიერ გადადგმული არასწორი ნაბიჯია. შეგიძლიათ ნებისმიერ დედას ჰკითხოთ, გაუშვებდა თუ არა შეუძლოდ მყოფ ბავშვს სასწავლო დაწესებულებაში. დარწმუნებული უნდა იყოთ, რომ მისი პასუხი ნეგატიური იქნება. საკლასო ოთახი ინფექციების და ვირუსების გავრცელებას მეტისმეტად უწყობს ხელს. ავადმყოფი ბავშვის სკოლაში გაშვებას მშობლები ყოველთვის ერიდებიან, რადგან მისი მდგომარეობის დამძიმება აშინებთ. როგორც წესი, ადამიანები მკაცრად აკრიტიკებენ ისეთ მშობლებს, რომლებიც შვილის ჯანმრთელობას არ უფრთხილდებიან და სურდოთი ან ცხელებით შეპყრობილ ბავშვს სკოლაში უპრობლემოდ უშვებენ. ნებისმიერი დედა გეტყვით, რომ ეს დაუფიქრებელი და წინდაუხედავი საქციელია, რომელიც მშობლის უპასუხისმგებლობაზე მეტყველებს.

გაციება საშუალოდ 7-დან 10 დღემდე გრძელდება, მაგრამ როდესაც ბავშვზე ვსაუბრობთ გადაჭრით ვერაფერს ვიტყვით. მოზრდილმა ადამიანმა ძალიან კარგად იცის როგორ მოიქცეს, როდესაც გაციებულია. ის რეგულარულად იბანს ხელებს, ერიდება უცხო პირებთან კონტაქტს, ხალხმრავალ ადგილებში ყოფნას და დაუდევრად ჩაცმას. ბავშვები ჯანმრთელობაზე ნაკლებად ფიქრობენ. დააკვირდით თქვენი შვილის ქცევებს, შესაძლოა, ბავშვი პირში ნადები ხელით ეხებოდეს ყველა ნივთს, რომელიც მის ირგვლივაა. სწორედ ამიტომ, უბრალო გაციება პატარებს ხშირად სერიოზულ პრობლემებს უქმნის და მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა ხანგრძლივად უარესდება.

მშობლებს ხშირად უჭირთ იმის გაგება, ბავშვი გაცივდა თუ სრულიად ჯანმრთელია. შესაძლოა, პატარა ახველებდეს, მაგრამ ამას უბრალო ჩვევის გამო აკეთებდეს და არა ყელის პრობლემების გამო. ხშირად ბავშვები, რომლებსაც სურდო აქვთ და ხშირად აცემინებენ, თავს ძალიან ენერგიულად გრძნობენ, სახლში დარბიან, ნივთებს აზიანებენ და მხიარულ განწყობაზე იმყოფებიან.

ერთ-ერთი მშობელი თავის გამოცდილებას გვიზიარებს და ამბობს, რომ მისი 8 წლის შვილი, რომელსაც გაციების სიმპტომები სახლში ხანგრძლივად ყოფნის შემდეგ მაინც აღენიშნებოდა, სკოლაში გაუშვა. ბუნებრივია, ვიდრე მსგავს გადაწყვეტილებას მიიღებდა, დედამ ბავშვი პედიატრს აჩვენა. ექიმის თქმით, ბავშვმა ვირუსი დაამარცხა და ძირითადი სირთულეები უკან დარჩა. სკოლაში დაბრუნებიდან მეორე დღესვე ბავშვს გაციების სიმპტომები გაუმძაფრდა. პედიატრმა მას მწვავე რესპირატორული ვირუსული ინფექციის დიაგნოზი დაუსვა, რაც სკოლაში ნაადრევი დაბრუნებით და სხვა დაავადებულ ბავშვებთან ფიზიკური კონტაქტით ახსნა. მშობელი აღნიშნავს, რომ მისი შვილის გამოჯანმრთელებას 3 კვირა დასჭირდა.

მშობლებს მეტი ყურადღების გამოჩენა მართებთ, როდესაც ავადმყოფი ბავშვის სკოლაში გაშვებას გადაწყვეტენ. თუმცა არც ისეთი მშობლების კრიტიკაა სწორი, რომლებიც მსგავს გადაწყვეტილებებს უშიშრად იღებენ, რადგან ხშირად გაციების მსუბუქი სიმპტომები ვირუსულ სეზონზე ბავშვებს თვეების მანძილზე აწუხებთ, თუმცა დაავადება სერიოზულ სახეს არ იღებს. მსგავს შემთხვევაში მშობელი იძულებულია ბავშვი სკოლაში გაუშვას. ხშირად ვირუსული ინფექცია უსიმპტომოდ მიმდინარეობს, რაც დამატებით პრობლემებს ქმნის. ბავშვი, რომელიც ენერგიულია და თავს შესანიშნავად გრძნობს, შესაძლოა, უკვე დაავადებულიც იყოს. ბუნებრივია, მისი სკოლაში გაშვება ვირუსულ ინფექციას უფრო გაართულებს, მაგრამ მშობლები მსგავს შემთხვევებში უძლურები არიან. თუ დაავადება საწყის ეტაპზე უსიმპტომოა, მსგავსი უსიამოვნებების თავიდან აცილება შეუძლებელია.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად