Baby Bag

გავუშვათ თუ არა სკოლაში ბავშვი, თუ ის ავადაა?

გავუშვათ თუ არა სკოლაში ბავშვი, თუ ის ავადაა?
თუ შვილი თავს შეუძლოდ გრძნობს, მისი სკოლაში გაშვება მშობლის მიერ გადადგმული არასწორი ნაბიჯია. შეგიძლიათ ნებისმიერ დედას ჰკითხოთ, გაუშვებდა თუ არა შეუძლოდ მყოფ ბავშვს სასწავლო დაწესებულებაში. დარწმუნებული უნდა იყოთ, რომ მისი პასუხი ნეგატიური იქნება. საკლასო ოთახი ინფექციების და ვირუსების გავრცელებას მეტისმეტად უწყობს ხელს. ავადმყოფი ბავშვის სკოლაში გაშვებას მშობლები ყოველთვის ერიდებიან, რადგან მისი მდგომარეობის დამძიმება აშინებთ. როგორც წესი, ადამიანები მკაცრად აკრიტიკებენ ისეთ მშობლებს, რომლებიც შვილის ჯანმრთელობას არ უფრთხილდებიან და სურდოთი ან ცხელებით შეპყრობილ ბავშვს სკოლაში უპრობლემოდ უშვებენ. ნებისმიერი დედა გეტყვით, რომ ეს დაუფიქრებელი და წინდაუხედავი საქციელია, რომელიც მშობლის უპასუხისმგებლობაზე მეტყველებს.

გაციება საშუალოდ 7-დან 10 დღემდე გრძელდება, მაგრამ როდესაც ბავშვზე ვსაუბრობთ გადაჭრით ვერაფერს ვიტყვით. მოზრდილმა ადამიანმა ძალიან კარგად იცის როგორ მოიქცეს, როდესაც გაციებულია. ის რეგულარულად იბანს ხელებს, ერიდება უცხო პირებთან კონტაქტს, ხალხმრავალ ადგილებში ყოფნას და დაუდევრად ჩაცმას. ბავშვები ჯანმრთელობაზე ნაკლებად ფიქრობენ. დააკვირდით თქვენი შვილის ქცევებს, შესაძლოა, ბავშვი პირში ნადები ხელით ეხებოდეს ყველა ნივთს, რომელიც მის ირგვლივაა. სწორედ ამიტომ, უბრალო გაციება პატარებს ხშირად სერიოზულ პრობლემებს უქმნის და მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა ხანგრძლივად უარესდება.

მშობლებს ხშირად უჭირთ იმის გაგება, ბავშვი გაცივდა თუ სრულიად ჯანმრთელია. შესაძლოა, პატარა ახველებდეს, მაგრამ ამას უბრალო ჩვევის გამო აკეთებდეს და არა ყელის პრობლემების გამო. ხშირად ბავშვები, რომლებსაც სურდო აქვთ და ხშირად აცემინებენ, თავს ძალიან ენერგიულად გრძნობენ, სახლში დარბიან, ნივთებს აზიანებენ და მხიარულ განწყობაზე იმყოფებიან.

ერთ-ერთი მშობელი თავის გამოცდილებას გვიზიარებს და ამბობს, რომ მისი 8 წლის შვილი, რომელსაც გაციების სიმპტომები სახლში ხანგრძლივად ყოფნის შემდეგ მაინც აღენიშნებოდა, სკოლაში გაუშვა. ბუნებრივია, ვიდრე მსგავს გადაწყვეტილებას მიიღებდა, დედამ ბავშვი პედიატრს აჩვენა. ექიმის თქმით, ბავშვმა ვირუსი დაამარცხა და ძირითადი სირთულეები უკან დარჩა. სკოლაში დაბრუნებიდან მეორე დღესვე ბავშვს გაციების სიმპტომები გაუმძაფრდა. პედიატრმა მას მწვავე რესპირატორული ვირუსული ინფექციის დიაგნოზი დაუსვა, რაც სკოლაში ნაადრევი დაბრუნებით და სხვა დაავადებულ ბავშვებთან ფიზიკური კონტაქტით ახსნა. მშობელი აღნიშნავს, რომ მისი შვილის გამოჯანმრთელებას 3 კვირა დასჭირდა.

მშობლებს მეტი ყურადღების გამოჩენა მართებთ, როდესაც ავადმყოფი ბავშვის სკოლაში გაშვებას გადაწყვეტენ. თუმცა არც ისეთი მშობლების კრიტიკაა სწორი, რომლებიც მსგავს გადაწყვეტილებებს უშიშრად იღებენ, რადგან ხშირად გაციების მსუბუქი სიმპტომები ვირუსულ სეზონზე ბავშვებს თვეების მანძილზე აწუხებთ, თუმცა დაავადება სერიოზულ სახეს არ იღებს. მსგავს შემთხვევაში მშობელი იძულებულია ბავშვი სკოლაში გაუშვას. ხშირად ვირუსული ინფექცია უსიმპტომოდ მიმდინარეობს, რაც დამატებით პრობლემებს ქმნის. ბავშვი, რომელიც ენერგიულია და თავს შესანიშნავად გრძნობს, შესაძლოა, უკვე დაავადებულიც იყოს. ბუნებრივია, მისი სკოლაში გაშვება ვირუსულ ინფექციას უფრო გაართულებს, მაგრამ მშობლები მსგავს შემთხვევებში უძლურები არიან. თუ დაავადება საწყის ეტაპზე უსიმპტომოა, მსგავსი უსიამოვნებების თავიდან აცილება შეუძლებელია.

ავტორი: ია ნაროუშვილი 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად