Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვებს წითელი მელანი მწვანე მელნით შევუცვალე, ხაზი გავუსვი იმას, რაც მომწონს, რაც კარგია,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვებს წითელი მელანი მწვანე მელნით შევუცვალე, ხაზი გავუსვი იმას, რაც მომწონს, რაც კარგია,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებსა და მასწავლებლებს ბავშვის აღზრდასთან დაკავშირებით საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბავშვებს არ უყვართ, როდესაც შეცდომაზე მიუთითებ. მასწავლებლები ამაზე არიან ნავარჯიშები. თვალები მომართული აქვთ, რომ საკონტროლოს გასინჯვისას წითელი მელნით სულ ხაზები უსვან. ბავშვი რომ გადაშლის რვეულს და ათ წითელ ხაზს დაინახავს შიგნით, შეუყვარდება ეს მასწავლებელი ან რწმენა გაუჩნდება თავისი თავისა?! ჩვენ რა გვინდა ბავშვში? გაუჩნდეს საკუთარი თავის რწმენა. ეს რწმენა რომ ექნება, რაც არ შეუძლია, იმასაც შეძლებს.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მან ბავშვებთან წითელი კალმის გამოყენება შეწყვიტა და მათთან სხვა მიდგომებს იყენებს:

„ავდექი და ბავშვებს წითელი მელანი მწვანე მელნით შევუცვალე. ხაზი გავუსვი იმას, რაც მომწონს, რაც კარგია. შეცდომები ჩემთვის ამოვწერე, ​კრიტიკული აზროვნება მე დამჭირდა. სად შემეშალა მე? რატომ დაუშვეს ამდენი შეცდომა ბავშვებმა? ბავშვმა გაიხარა: „თურმე შემძლებია,“ მე კი გავიგე, რა უნდა გამოვასწორო.“

„მსოფლიო ტრადიციაა ეს, რომ ბავშვი უნდა აღზარდო სიმკაცრეში. წკეპლას არ ავიღებ ჩემი შვილებისა და შვილიშვილების აღსაზრდელად და არც ვინმეს ვურჩევ. ამაღლდი შვილამდე. შვილი სუფთაა, შენ აღარა ხარ სუფთა. ცხოვრებამ გაგაფუჭა, იქითკენ გაგახედა, აქეთ გამოგახედა, ფული შეგაყვარა. რომ დაუყვირებ ბავშვს და დაგიყვირებს ისიც, ხომ გაბრაზდები, როგორ მიბედავო?! შენ ხომ გაბედე, შენ ხომ დაუყვირე უკვე და მაგალითი უჩვენე. დედა კი ხარ, მაგრამ მყვირალა და გაბრაზებული დედა კი არ უნდა იყო. არ შეიცვლება აღზრდა?! ჩვენი ცხოვრება ჩიხებში შევა, ხან გაგვიჭირდება გამოსვლა და ხან იქ დავრჩებით,“ - აღნიშნულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „დღის კოდი“

წაიკითხეთ სრულად