Baby Bag

„ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გაიზრდება...“ - შალვა ამონაშვილის რეკომენდაციები მშობლებს

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ბავშვებში ტყუილის თქმისკენ მიდრეკილების მიზეზებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„ბევრი მშობელი ჩივის ხოლმე, რომ ბავშვი ტყუის და მართალს არ მეუბნებაო. როდესაც ბავშვი მართალს არ ამბობს, მიზეზი აქვს ამას. მას არ უნდა, რომ დედა ან მამა გააღიზიანოს. მშობლებმა რაღაც აუკრძალეს და იმან გააკეთა. ბავშვმა იცის, თუ გაამხელს, შეიძლება დასაჯონ, გაუწყრნენ. აქედან ორი გამოსავალია. ერთი, რომ ვიცი ბავშვი მატყუებს და ხმას ვიმაღლებ: „როგორ ბედავ, შვილო, ჩემთან ტყუილს?“ ვამხელ ბავშვს, კედელთან მივაყენებ: „განა ეს შენ არ გააკეთე?“ მერე ბავშვი იტყვის სიმართლეს და ატირდება. ამით ჩვენ თითქოს აღზრდა მოვახდინეთ, მაგრამ ეს არ არის აღზრდის წესი. ბავშვმა კი იტირა, მაგრამ წყენა რომ დარჩა გულში?! მან იტირა, მაგრამ ეს ტყუილი არსად წასულა, რადგან ის ელოდება, რომ ხვალაც თუ რაიმე მართალს ეტყვის დედას ან მამას, იგივე მოხდება. ამიტომ ეს ტყუილი რჩება და გადადის ჩვევაში.

ბავშვს და ჩვენც გვაქვს საიდუმლო განცდა ჩვენში. ამას ჰქვია სინდისი. სინდისი თანდაყოლილი განცდაა. სინდისმა ყოველთვის იცის, რა უნდა გავაკეთო და რა არ გავაკეთო. ბავშვმაც იცის, რომ ეს ცუდია და ეს კარგია, მაგრამ ცუდს მიეტანება, იმიტომ, რომ იქ მეტი ხალისია, აქ კი ყველაფერი მწყობრშია. ბავშვს თავი მოვაჩვენოთ, ვითამაშოთ, რომ ვითომ დავიჯერეთ მისი ნათქვამი. ჩემი გამომეტყველება ბავშვს თითქოს არწმუნებს, რომ ეს ასეა. ბავშვი თავის თავში გრძნობს, რომ მე შეცდომაში შემიყვანა. მას სინდისი ნელ-ნელა ქენჯნას დაუწყებს. ის გრძნობს, რომ დედა ან მამა მიხვდა რაღაცას, მაგრამ ის მხილებული არ არის. მხილებული რომ არ არის, გულში იტანჯება ბავშვი. ეს არის დაწყებული სამი წლიდან, ძალიან მცირედ, მაგრამ 6-7 წლის ბავშვი ძალიან განიცდის ტყუილს. ზოგჯერ მოგადგება და გეტყვის: „დედა, მე ტყუილი გითხარი შენ.“ ეს იმიტომ, რომ დედამ არ დასაჯა ბავშვი, მიიღო შვილი ისეთი, როგორიც არის. მაშინ მადლობას ვეტყვით, არაფერიაო, ვეტყვით.

ბევრი იკითხავს: „როგორ? მატყუარა გავზარდო ჩემი შვილი?“ ეს იქნება მაშინ, როდესაც მე არ დავუფასე ბავშვს მართლის თქმა. რაღაც დროს ხომ იქნება ბავშვი მართალი? უნდა გამიკვირდეს, გამიხარდეს. განა ერთხელ ან ორჯერ? სამჯერ, თხუთმეტჯერ... ძილის წინ უნდა ვუთხრა მადლობა: „შვილო, შენ როგორი მართალი ბიჭი ყოფილხარ! რა გოგო მყოლიხარ, ასეთი გამბედავი! ძალიან მახარებ ასეთი ქცევით!“ იმ ერთ გმირობას ისე დავუფასებ ბავშვს, რომ ეს უფრო მეტი იყოს მისთვის, ვიდრე ტყუილის თქმა. ასეთ პირობებში ბავშვი მატყუარა არ გამეზრდება.

დასჯის პირობებში ბავშვი უფრო ძლიერი მატყუარა იქნება. რაც უფრო მეტია დასჯა, უფრო მეტად ხელოვნურად უნდა მოგატყუოს. როდესაც ის დაინახავს, რომ მის მიერ ჩადენილ საქციელს სასჯელები არ მოჰყვება, ბავშვს არ დასჭირდება ტყუილი. ტყუილი არ ჩნდება იმ ოჯახში, სადაც მშობლები ბავშვს უგებენ. იქ ბავშვს არ აქვს მიზეზი, რომ მოგვატყუოს ჩვენ. ხომ გაქვს დედის გული? თვითონ მიხვდები, რის გამო რას ამბობს ბავშვი. ის მიზეზი თუ მოუხსენი, აღარ დასჭირდება მას ტყუილი, უბრალოდ იფანტაზიორებს,”- მოცემულ საკითხზე შალვა ამონაშვილმა საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბავშვის აღზრდით არ ვართ დაკავებული ჩვენ, ამით დაკავებულია ტექნიკა ან სხვა ადამიანი,“- პაატა ამონაშვილი

„როდესაც ბავშვის აღზრდით არ ვართ დაკავებული ჩვენ, ამით დაკავებულია ტექნიკა ან სხვა ადამიანი,“- პაატა ამონაშვილი

ფსიქოლოგმა პაატა ამონაშვილმა ბავშვის აღზრდის უწყვეტობასა და პროცესში მშობლის ჩართულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი იზრდება და ვითარდება დაბადებიდან ყოველწამიერად, დღე-ღამეში 24 საათი, კვირაში 7 დღე. პროცესს არ აქვს შესვენება. არსად არ წერია, რომ განვითარებას აქვს სადილზე შესვენება, დიდებო, დაისვენეთ, ბავშვები არ ვითარდებიან. ასეთი რამ არ არსებობს. ასევე არის აღზრდა. აღზრდაც არ ჩერდება. როგორც კი დედა იტყვის, რომ ამ წუთას მე მაქვს ჩემი საქმეები (გასაგებია, აქვს საქმეები, ოჯახის საქმეებია, გასარეცხია, დასალაგებელია, სადილია მოსამზადებელი), მაშინვე უნდა ვაღიაროთ, რომ ის ერთი საათი, როდესაც ჩვენ საქმეს ვაკეთებთ და ბავშვი დავტოვეთ ეკრანთან, ამ მომენტში ბავშვის აღზრდით დაკავებულები არიან სხვები. ის სხვები არ არიან ჩვენი ბავშვის აღზრდაში დაინტერესებული ჩვენებურად, არიან დაინტერესებული თავისებურად.

ძალიან ხშირად, ბავშვებისგან, რომლებიც ადრეული ასაკიდან რაღაც ფილმების წინაშე არიან მარტონი, ვხედავთ, რომ მულტფილმებისა და თამაშების ხატები ხდება ბავშვების პიროვნების ნაწილი. ისინი იწყებენ ასევე მოქცევას, რაღაც გამოვლინებები აქვთ და გვიკვირს, რატომ აკეთებენ ამას.

რაც უფრო ხანგრძლივად უყურებენ ბავშვები მულტფილმებს, მით ნაკლები მიდრეკილება აქვთ გააკეთონ რამე თავისი ხელით, პასიურობა ჩნდება, ინერტულობა ჩნდება. გაიტანეთ ეს ტელევიზორი! როდესაც საქმე გვაქვს, დედამთილს დავუძახოთ, დედას დავუძახოთ. გავიაზროთ, რომ ან ჩვენ ვართ დაკავებული აღზრდით, ან რაღაც შინაარსია დაკავებული ბავშვის აღზრდით, რომელიც ჩვენ ჩავურთეთ, იმიტომ, რომ არ გვცალია,“- აღნიშნა პაატა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“ 

წაიკითხეთ სრულად