Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველა იმ პირში, რომელიც სისტემატურად მოიხმარს ცხოველური წარმოშობის ცილოვან პროდუქტებს, 20-30 პროცენტით იზრდება კოლორექტული სიმსივნეების რისკი,“- მარი მალაზონიას რეკომენდაციები

„ყველა იმ პირში, რომელიც სისტემატურად მოიხმარს ცხოველური წარმოშობის ცილოვან პროდუქტებს, 20-30 პროცენტით იზრდება კოლორექტული სიმსივნეების რისკი,“- მარი მალაზონიას რეკომენდაციები

„ყველა იმ პირში, რომელიც სისტემატურად მოიხმარს ცხოველური წარმოშობის ცილოვან პროდუქტებს, 20-30 პროცენტით იზრდება კოლორექტული სიმსივნეების რისკი,“- მარი მალაზონიას რეკომენდაციები

ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ ცხიმების ჭარბი რაოდენობით გამოყენების რისკებზე ისაუბრა და ადამიანებს ცხიმოვანი პროდუქტების ზომიერი რაოდენობით გამოყენებისკენ მოუწოდა:

„ჩვენ ცხიმის დასაშლელად გვაქვს ძალიან აგრესიული ფაქტორი. ნაღველი არის ერთ-ერთი ყველაზე აგრესიული სითხე, რაც შეიძლება წარმოვიდგინოთ სამყაროში. მას შეუძლია ძალიან ბევრი რამის განადგურება, დაშლა, მაგრამ უზარმაზარ სამსახურს უწევს ადამიანს. მას შეუძლია მოუნელებელი ცხიმის მონელება. ასაკთან ერთად ეს ირღვევა. ამას ჩვენ ხელს ვუწყობთ, როდესაც კვებაში შემოგვაქვს რაფინირებული ცხიმები, ტრანსცხიმები, რომლებიც ჩვენი ორგანიზმისთვის ჩვეული არ არის. ჩვენი ორგანიზმი ამას ვერ კითხულობს. მისთვის ეს ცხიმის უჩვეულო ფორმაა. ჩვენ შემოგვაქვს ხელოვნურად გამყარებული ცხიმები. აქ ლაპარაკია ამ ცხიმების სისტემატური მოხმარების შემთხვევებზე.“

„არ უნდა დაგვავიწყდეს ომეგა 6 ცხიმები, რომელიც ანთების, თრომბოზის, კიბოს განვითარების რისკს ზრდის. უკიდურესი დატვირთვა, თუნდაც მცენარეული ცხიმებით არის გაუმართლებელი. ნახევარ მილიონზე მეტი ადამიანის კვლევამ აჩვენა, რომ 20-30%-ით იზრდება კოლორექტული სიმსივნეების რისკი ყველა იმ პირში, რომელიც სისტემატურად მოიხმარს ცხოველური წარმოშობის ცილოვან პროდუქტებს. განსაკუთრებით გამოყვეს წითელი ხორცი და ჩვენ მიერ ნაქები თევზიც მოხვდა ამ კატეგორიაში. თევზის დიდი რაოდენობით მიღება იყო გარკვეული რისკის შემცველი,“- აღნიშნულ საკითხზე მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად