Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„2020 წლიდან 4-ჯერ გაიზარდა სიძულვილის ენა სოციალურ ქსელში... სავარაუდოდ, ეს დაკავშირებულია ვაქცინაციის საკითხთან,“- ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

„2020 წლიდან 4-ჯერ გაიზარდა სიძულვილის ენა სოციალურ ქსელში... სავარაუდოდ, ეს დაკავშირებულია ვაქცინაციის საკითხთან,“- ფსიქოლოგი ირინა ტაბუციძე

ფსიქოლოგმა ირინა ტაბუციძემ სოციალურ ქსელებში სიძულვილის ენის აქტიური გამოყენების შესახებ ისაუბრა:

„სიძულვილის ენის გავრცელება მარტო ომთან არ არის დაკავშირებული. მთელს მსოფლიოში აღმოჩნდა, რომ 2020 წლიდან 4-ჯერ გაიზარდა სიძულვილის ენა სოციალურ ქსელში. სავარაუდოდ ეს დაკავშირებულია ვაქცინაციის საკითხთან, როდესაც ძალიან გაიყო საზოგადოება და ერთი მეორეს ისე გამეტებით ლანძღავდა, წარბს არ იხრიდა არავინ. ახლა დაგვემატა საომარი სიტუაცია. რამდენი წელია უკვე ამ დღეში ვართ, რომ ვერც მოვთვლი.“

ირინა ტაბუციძის თქმით, ადამიანები მარტივად აყენებენ შეურაცხყოფას სხვებს, რადგან ფიქრობენ, რომ თვითონ მართლები არიან:

„ჩვენ არ ვართ ერთიანი გუნდის და ერთი ჯგუფის წევრები. რაც უფრო გამყარებული მაქვს ჩემი აზრი, მით უფრო ადვილად შევდივარ დებატებში, ადვილად შემიძლია ვიღაცას შეურაცხყოფა მივაყენო, იმიტომ, რომ ვფიქრობ, რომ მართალი ვარ. რაც უფრო მეტად გვაქვს ერთ ჯგუფთან მიკუთვნების განცდა, ნაკლებია ასეთი შეურაცხყოფის მიყენების ალბათობა. ახლა იქამდე მივედით, რომ ერთი ჯგუფი კი არა მტრის ხატიც კი არ გვაქვს საერთო ადამიანებს. ყველაზე მარტივი რჩევა იქნება, რომ დიდ ჯგუფებს უნდა მოერიდოთ. კომენტარები დიდ, საჯარო ჯგუფებში არ გააკეთოთ. ბოლო წლებია ჰობად მექცა, მგონი. პირველ რიგში, კომენტარებს ვკითხულობ და მერე ინფორმაციას. იქ ჩანს ადამიანების სახე და საზოგადოება როგორ უყურებს ყველაფერს. უმძიმესი სიტუაციაა. ჩვენ ერთადერთი გადაგვარჩენს ერთ ჯგუფად განცდის მომენტი.“

„ამ თვალსაზრისით მოწყვლადები არიან თინეიჯერები, ფსიქოლოგიური პრობლემების მქონე ადამიანები და მარტოსული ადამიანები. სჯობს, სოციალურ ქსელში მეტი კონტროლის მექანიზმი იყოს. ამ მხრივ სკოლებშიც საშინელი სიტუაცია გვაქვს. ბულინგი უმწვავევი თემაა. სოციალური ქსელები სარკეა ამის, რომ შეგიძლია შეხვიდე და ნახო, რა გვჭირს,“ -აღნიშნულ საკითხზე ირინა ტაბუციძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „ამ შაბათ-კვირას“ ისაუბრა.

წყარო: ​„ამ შაბათ-კვირას“

წაიკითხეთ სრულად