Baby Bag

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება

ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება
ბავშვებში ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემაზე და მათი გადაჭრის ხერხებზე ​MomsEdu​.ge-ს ესაუბრა განათლების ფსიქოლოგი ბაია კუბლაშვილი.
​- რაში ვლინდება ყურადღების კონცენტრაციის უნარი?
სანამ უშუალოდ ყურადღების კონცენტრირებაზე ვისაუბრებთ, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია, ზოგადად განვმარტოთ რა არის ყურადღება. ეს არის ერთ-ერთი კოგნიტური უნარი, რომლის საშუალებითაც ყოველდღიურად ძალიან ბევრ სხვადასხვა აქტივობას ვასრულებთ. გარესამყაროში მიმდინარე მოვლენებს ყურადღება შეიძლება მივაქციოთ უნებლიეთ. მაგალითად, დიდი ალბათობით, ქუჩაში სეირნობისას ზედმეტად განათებული სარეკლამო ბანერი ჩვენი მიზნის მიუხედავად მიიქცევს ყურადღებას. მეორე შემთხვევაში ადამიანი მიზანმიმართულად ახორციელებს გარკვეული მიმართულებით ყურადღების მიპყრობას. სწორედ ყურადღების ეს უკანასკნელი ფორმა სჭირდება მოსწავლეს იმისათვის, რომ ჩაერთოს სწავლა-სწავლების პროცესში. როდესაც მასწავლებელი ან მშობელი ბავშვს აძლევს ინსტრუქციას, ისმენს ჩვენს საუბარს, თამაშობს, კითხულობს, წერს და ა.შ. ყველა ამ მოქმედებაში ყურადღება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. სწორედ ყურადღების ერთ-ერთი მახასიათებელია კონცენტრაცია, რაც ვლინდება რაიმე აქტივაზე ყურადღების ფოკუსირებით იმდენი ხნით, რამდენიც საჭიროა მისი წარმატებულად შესრულებისათვის.
- რა სირთულეები შეიძლება არსებობობდეს ყურადღების კონცენტრირების კუთხით?
- როგორც აღვნიშნე, თუ ბავშვი კონცენტრირებულია კონკრეტულ მოქმედებაზე მანამ, სანამ ის არ დაასრულებს მის შესრულებას, ამ შემთხვევაში სირთულეები სახეზე არ გვაქვს. მაგრამ თუ ბავშვი არ ასრულებს დაწყებულ მოქმედებას/აქტივობას ბოლომდე, წყვეტს მას პროცესში, ან შესრულებისას ხშირად ჩერდება, აკვირდება გარემოში სხვა საგნებს, სვამს თემასთან დაუკაშირებელ კითხვებს და სხვა, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მას უჭირს ყურადღების კონცენტრირება. მაგალითად, როდესაც თქვენი შვილი ასრულებს რაიმე აქტივობას, შესაძლოა ეს იყოს გაფერადება ან ხატვა, დააკვირდით, ახერხებს თუ არა, დაიწყოს ეს პროცესი, კონცენტრირებული იყო იმაზე, რაშიც კონკრეტულ მომენტშია ჩართული და მიყვეს მას ბოლომდე. თუ ბავშვს აქვს ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები, მას გაუჭირდება აქტივობის დასრულება, მარტივად რომ ვთქვათ, გაეფანტება ყურადღება და შესაძლოა დაწყებული საქმიანობა ბოლომდე არ დაასრულოს.
- რამდენად უკავშირდება ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები სასწავლო პროცესის ეკრანთან გადანაცვლებას?
- როგორც ჩემს მოყვანილ მაგალითებში ჩანს, ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები პირდაპირპროპორციულად არაა დაკავშირებული დისტანციური სწავლა-სწავლების პროცესთან, რადგან ის ყოველდღიური, ეკრანს მიღმა არსებული აქტივობების შესრულების დროსაც შეიძლება გამოვლინდეს. თუმცა ამ შემთხვევში შესაძლოა, უფრო მკვეთრად იჩინოს თავი სირთულეებმა, რადგან ეკრანი არის დამატებითი ბარიერი მასწავლებელსა და მოსწავლეს შორის, რომლის არსებობის შემთხვევაში მასწავლებელმა შეიძლება, ისე ეფექტიანად ვერ დაამყაროს კომუნიკაცია მოსწავლესთან, როგორც ამას იზამდა საკლასო ოთახში. ასევე შესაძლოა მასწავლებელმა ვირტუალურად მიმდინარე პროცესის გამო ვერ შეამჩნიოს, რამდენად ჩართულია მოსწავლე დავალების შესრულების პროცესში და ა.შ. ამ კუთხით, თუ მოსწავლეს აქვს ყურადღების კონცენტრირების სირთულეები, რეკომენდებულია ის გაკვეთილს დაესწროს მხარდამჭერ უფროსთან ერთად.
- რა ტიპის აქტივობების განხორციელება დაეხმარება მშობლებს, ხელი შეუწყონ ბავშვებში ყურადღების კონცენტრირების უნარის განვითარებას?

- აღსანიშნავია, რომ ყურადღება, როგორც სხვა კოგნიტური უნარები გავარჯიშებადია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სწორი მიდგომებითა და სტრატეგიებით შესაძლებელია მისი გაუმჯობესება. პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, როდესაც ბავშვს მივმართავთ და ვესაუბრებით დავამყაროთ მასთან პირისპირი კომუნიკაცია, მივმართოთ სახელით, დავამყაროთ თვალით კონტაქტი, შესაძლოა შევეხოთ მხარზე და ა.შ. გარდა ამისა, ძალიან მნიშვნელოვანია გარემოში, სადაც ბავშვს უწევს მეცადინეობა ან რაიმე გარკვეულ ძალისხმევასთან დაკავშირებული აქტივობის შესრულება, მაქსიმალურად შევამციროთ ფონური ხმაური, რაც შესაძლოა მისი ყურადღების გაფანტვის ერთ-ერთი მიზეზი ყოფილიყო. მნიშვნელოვანია სწორად მოვაწყოთ ფიზიკური სივრცე, სადაც ბავშვი ასრულებს აქტივობებს, ეს უნდა იყოს კარგად განათებული და არა ზედმეტად გადატვირთული სამუშაო გარემო. გამორთეთ ტელევიზორი, როდესაც ბავშვი მეცადინეობს, წიგნებს კითხულობს და ეცადეთ, მის სამუშაო გარემოში იყოს სიწყნარე. მშობლებმა ყურადღების კონცენტირების უნარის განვითარებას შესაძლოა ხელი შეუწყონ ბავშვთან ერთად ისეთი თამაშების შესრულებით, რომლებიც სწორედ რომ ყურადღების კონცენტრირებას მოითხოვს. ასეთია სხვადასხვა სამაგიდო თამაში, მათ შორის, ლოტო და დომინო. ასევე შესაძლოა ერთად ითამაშოთ სხვადასხვა მოძრავი თამაში, მაგალითად ყველასთვის ცნობილი გაშეშობანა.

ესაუბრა ელენე ოვაშვილი

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯ​გუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ადამიანს საშუალება უნდა ჰქონდეს საკუთარ ოჯახში ყოფნის. დრო არ აქვს მშობელს, რომ საკუთარ შვილს ესაუბროს" - დეკანოზი შალვა კეკელია

„ადამიანს საშუალება უნდა ჰქონდეს საკუთარ ოჯახში ყოფნის. დრო არ აქვს მშობელს, რომ საკუთარ შვილს ესაუბროს" - დეკანოზი შალვა კეკელია

დეკანოზმა შალვა კეკელიამ მშობლებსა და შვილებს შორის ურთიერთობის დეფიციტის პრობლემაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ყველამ ყველაფერი უნდა ვიღონოთ იმ პრობლემების აღმოსაფხვრელად, რომელიც მშობლისა და შვილის ურთიერთობას უშლის ხელს:

„ბავშვებთან უნდა ვისაუბროთ, უნდა გავიგოთ მათი პრობლემები. მე სასულიერო პირი ვარ. ძალიან ხშირად ვისმენთ ადამიანებისგან ისეთ რამეს, რასაც საკუთარ მშობელს ვერ ეუბნებიან. რატომ? იმიტომ, რომ ​დრო არ აქვს მშობელს, რომ საკუთარ შვილს ესაუბროს, რომ კონტაქტი შედგეს შვილსა და მშობელს შორის. ძირითად პრობლემას მე ვხედავ ოჯახში. დღეს ფინანსური სიდუხჭირის გამო ბევრ მშობელს აქვს ქვეყანა დატოვებული. ის ქვეყნის გარეთ ცხოვრობს და იქიდან აგზავნის სარჩოს. სახელმწიფომ უნდა იზრუნოს ამისთვის, რომ ადამიანს არ მოუწიოს აქედან წასვლა. ყველამ ერთად უნდა ვიზრუნოთ იმისთვის, რომ ეს ყველაფერი, რაც ხელს უშლის მშობლისა და შვილის ურთიერთობას, გამოვასწოროთ.“

დეკანოზმა აღნიშნა, რომ მშობლები დილიდან დაღამებამდე მუშაობენ, რის გამოც შვილებთან ურთიერთობას ვერ ახერხებენ:

„ადამიანს საშუალება უნდა ჰქონდეს საკუთარ ოჯახში ყოფნის. თუნდაც აქ რომ მუშაობენ, დილით რომ გადიან სამსახურში, ღამის 11-12 საათამდე სახლში ვერ მიდიან. მათ საკუთარ შვილთან შეხება არ აქვთ. რა მნიშვნელობა აქვს უცხოეთში იქნება თუ საქართველოში?! მას მაინც არ აქვს შეხება საკუთარ შვილთან. ​ძალიან ბევრი რამაა დასალაგებელი იმისთვის, რომ ეს პრობლემები მოგვარდეს.“

მამა შალვა კეკელიას თქმით, დღეს თავისუფლების მნიშვნელობა ადამიანების ნაწილს არასწორად აქვს გაგებული:

„ალბათ, გაიხსენებთ, რამოდემინე წლის წინ ტელევიზიებში ზოგიერთი ადამიანის გამოსვლას, რომ მშობელი არ უნდა ჩაერიოს შვილის ურთიერთობაში. თავისუფლება დღეს ადამიანს გააგებინეს სხვანაირად. ბავშვი თავის უფლებებზე კითხვას რომ სვამს, ეს ძალიან კარგია. ​ჩვენ შვილებს რაღაცას ზოგჯერ ვუკრძალავთ. აკრძალვა არ ნიშნავს, რომ ჩვენ ჩვენი შვილები არ გვიყვარს. რაღაცას ვავალდებულებთ შვილებს, რაღაცას ვაიძულებთ ზოგჯერ. თუნდაც მე ჩემს შვილს ვაიძულებ, რომ დღეს წაიკითხოს. ეს იძულება მოდის სიყვარულიდან. ყველაფერში თავისუფლების მინიჭება ნამდვილად არ შეიძლება.“

„ერთხელ ჩემი ქადაქება დაიდო, ამოჭრეს ჩემი ქადაგება. მე ვლაპარაკობ იქ, რომ 14-15 წლის ბავშვებს მარტო უშვებენ ღამე. ისინი მთელი ღამე დაბადების დღეს ერთად აღნიშნავენ. ეს ძალიან ცუდია, არ შეიძლება-მეთქი, ვამბობ. ​13-14 წლის ბავშვები მარტო, მეთვალყურეობის გარეშე ერთად გაუშვა დაბადების დღეზე და ყურადღება არ მიაქციო, ეს არ შეიძლება. ძალიან ბევრი ცუდი შედეგი მოჰყვება ამას. ბავშვს არ შეუძლია საკუთარი თავი აკონტროლოს. ამას ძალიან ბევრი კარგი და ცუდი გამოხმაურება მოჰყვა. ყველას გამოგვივლია ჩვენ ეს ასაკი. 14-15 წლის ასაკში შენზე მაგარი ქვეყანაზე არავინ გგონია. შენ გგონია, რომ უკვე მართავ საკუთარ თავს. მეც ამ ასაკში ძალიან ბევრი შეცდომა მაქვს დაშვებული. ეს ძალიან რთული პერიოდია, როდესაც შენ იმკვიდრებ საზოგადოებაში ადგილს. ამ დროს საით გადაიხრები და რომელ მხარეს წახვალ, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ამას,“ - აღნიშნულ საკითხებზე დეკანოზმა „პალიტრანიუსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​TV  „პალიტრანიუსი"

წაიკითხეთ სრულად