Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

7 მითი ბავშვის აღზრდის შესახებ, რომელიც არ უნდა დავიჯეროთ

7 მითი ბავშვის აღზრდის შესახებ, რომელიც არ უნდა დავიჯეროთ

ბავშვის აღზრდა უდიდესი პასუხისმგებლობაა. როდესაც შვილთან ურთიერთობაზე ვფიქრობთ, ჩვენ ხშირად ჩვენი მშობლების გამოცდილებას ვეყრდნობით. ბავშვის აღზრდასთან დაკავშირებით ხედვები დროთა განმავლობაში იცვლება და ის მიდგომები, რომლებიც წარსულში სწორად მიგვაჩნდა, აწმყოში არ ამართლებს. ჩვენს სტატიაში ​ბავშვის აღზრდის შესახებ გავრცელებულ 7 მოსაზრებას გაგაცნობთ, რომელიც თანამედროვე მშობლებს ნაკლებად გამოადგებათ.

1. ბავშვის ჰიპერაქტივობის მიზეზი შაქრის შემცველი პროდუქტების მიღებაა

მშობლების დიდი ნაწილი ამტკიცებს, რომ ბავშვების ჭარბი აქტივობის მიზეზი შოკოლადის ბატონი ან ნაყინია. სისხლში შაქრის დონის მატება ენერგიით გვავსებს, თუმცა, კვლევებით დგინდება, რომ შაქრის ზომიერად მიღება ბავშვების ქცევაზე დიდ ზეგავლენას არ ახდენს. ჰიპერაქტივობას სხვა მიზეზები აქვს. ბავშვის ჰიპერაქტივობის ​ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი გადაღლა და ძილის ნაკლებობაა.

2. მშობლებმა ბავშვების თანდასწრებით არ უნდა იკამათონ

ცხადია, აღნიშნულ მოსაზრებას აქვს თავისი საფუძველი, რადგან მშობლების ჩხუბის შემსწრე ბავშვს, შესაძლოა, შეეშინდეს, რაც მას ემოციურ ტრავმას აყენებს. თუ თქვენს მეუღლესთან კამათის დროს ყვირილზე არ გადადიხართ და კონფლიქტის მოგვარებას ორივე ერთად ცდილობთ, ბავშვს თქვენი კამათი ცხოვრებისეული გამოცდილების შეძენაში დაეხმარება. მშობლების ჯანსაღი კამათის ყურება ბავშვს ემოციების რეგულაციას ასწავლის და ოჯახური ურთიერთობების თავისებურებებს უკეთ აცნობს.

3. თუ ბავშვის ცუდ ქცევას მკაცრად არ უპასუხებთ, მის ქცევაზე კონტროლს დაკარგავთ

ბავშვის ყველა შეცდომაზე მკაცრი რეაქცია ვერ გექნებათ. თუ ზოგჯერ ბავშვის ნეგატიურ ქცევაზე მკაცრი რეაქცია არ გაქვთ, ეს მასზე დადებითად ზემოქმედებს. ​ბავშვებს მშობლების ყურადღების მიქცევა უნდათ. თუ მის ნეგატიურ ქცევას უყურადღებოდ დატოვებთ, ბავშვი ეცდება მსგავსი ქცევა აღარ გამოავლინოს.

4. ორი წლის ასაკში ბავშვს კრიტიკული ეტაპი აქვს, რასაც ვერ შევცვლით

ორი წლის ასაკში ბავშვებს ხასიათი და ქცევა მოულოდნელად ეცვლებათ. მშობლები ფიქრობენ, რომ ისინი შვილს ვეღარ უმკლავდებიან. ორი წლის ასაკში გამოვლენილი ცვლილებები სავსებით ნორმალურია და მშობელი აღნიშნულ სიახლეს მოთმინებით უნდა შეხვდეს. ბავშვთან თანამშრომლობა სავსებით შესაძლებელია, თუ მის ყურადღებას თამაშზე ან მისთვის საინტერესო სხვა აქტივობებზე გადაიტანთ.

5. მკაცრი მშობლები კარგი ყოფაქცევის მქონე შვილებს ზრდიან

თუ ძალიან მკაცრი მშობელი ხართ, თქვენი შვილი მოსაწონ ქცევას იმის გამო არ ავლენს, რომ აღნიშნული ქცევის უპირატესობები ესმის, არამედ იმიტომ, რომ თქვენი ეშინია. შეზღუდვები და მკაცრი აკრძალვები ბავშვს თვითრეგულაციას ვერ ასწავლის და ის საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღებასაც ძნელად ახერხებს.

6. შექება ბავშვს უფრო გონიერს და წარმატებულს ხდის

შექება ზოგჯერ ბავშვს უბიძგებს, რომ სწავლაზე ნაკლები ენერგია დახარჯოს. ​თუ ბავშვს კა​რგი ნიშნების გამო აქებთ, ის საკუთარი იმიჯის შენარჩუნებაზე ზრუნვას იწყებს, ხოლო სწავლა და განათლება მისთვის მეორეხარისხოვანი ხდება. ის ეცდება მომავალშიც მოახდინოს თქვენზე შთაბეჭდილება და წარმატების მისაღწევად მარტივი გზა აირჩიოს, თუმცა სერიოზულ გამოწვევებთან შეჭიდებას თავს აარიდებს.

7. პატარებს თქვენი ემოციები არ ესმით, ამიტომ განწყობის დამალვა აუცილებელი არ არის

მშობლები ზოგჯერ ფიქრობენ, რომ მხოლოდ მათ ესმით პატარების ემოციები და განწყობები, ხოლო ბავშვებს მშობლების განცდებზე წარმოდგენაც არ აქვთ. ბავშვი არამხოლოდ გრძნობს თქვენს განწყობას, ის დამოკიდებულია ამ განწყობაზე. მაშინაც კი, როდესაც ​გარკვეული მიზეზით გაღიზიანებული და გაბრაზებული ხართ, ბავშვთან მხოლოდ დადებითი ემოციები უნდა გამოავლინოთ.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად