Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს არ არის ტრადიცია, რომელიც უნდა გავაგრძელოთ, ძალიან ხშირად ეს ყველაფერი იწვევს ინვალიდიზაციას,“ - გუგა ქაშიბაძე

„ეს არ არის ტრადიცია, რომელიც უნდა გავაგრძელოთ, ძალიან ხშირად ეს ყველაფერი იწვევს ინვალიდიზაციას,“ - გუგა ქაშიბაძე

დამწვრობის ცენტრის ხელმძღვანელი გუგა ქაშიბაძე გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ პიროტექნიკის არასწორი გამოყენების საფრთხეებზე საუბრობს და მშობლებს სიფრთხილისკენ მოუწოდებს:

„ძალიან ბევრი ქირურგიული განყოფილება, თვალის კლინიკები და ტრავმატოლოგები განსაკუთრებულ რეჟიმში მუშაობენ. ​სამწუხაროდ ეს მარტო დამწვრობას არ ეხება, ძალიან ხშირად ამპუტირებული თითებით მთავრდება და არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვს მთლიანი მტევანიც კი დაუკარგავს. არ არის აუცილებელი, რომ საშიშად გამოიყურებოდეს პიროტექნიკა. შეიძლება ყველაზე იაფმა და ერთი შეხედვით უსაფრთხო პიროტექნიკამ არასწორი გამოყენების შემთხვევაში ძალიან სერიოზული დაზიანება მიაყენოს ბავშვს.“

გუგა ქაშიბაძის თქმით, პიროტექნიკის გამოყენებაზე უარის თქმა საუკეთესო გადაწყვეტილება იქნება:

„მესმის, რომ ქართველებისთვის ხმაური და სროლა არის დღესასწაულებთან ასოცირებული.​ ეს არ არის ტრადიცია, რომელიც უნდა გავაგრძელოთ. ქართველებს შეგვიძლია რაღაც ტრადიციები საერთოდ დავივიწყოთ. მაგ. ჭიაკოკონობა საერთოდ აღარ არის. როგორც კი კანონი შემოვიდა, რომ კოცონის ანთება ქუჩაში არ შეიძლება, ეს შეწყდა. ჭიაკოკონობაზე დაახლოებით 60-70 ბავშვს ვღებულობდით ხოლმე, კატასტროფა ხდებოდა. 2018 წელს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო კანონი, რომ პიროტექნიკის არასრულწლოვანზე გაყიდვა ისჯება, მაგრამ მაინც ხელმისაწვდომია ბავშვებისთვის.“

გუგა ქაშიბაძე აღნიშნავს, რომ ბევრ ქვეყანაში პიროტექნიკის გამოყენება კანონით არის აკრძალული:

„ძალიან ​ბევრ ქვეყანაში პიროტექნიკა საერთოდ აკრძალულია. არის ასაკობრივი შეზღუდვა. ასაფეთქებელს, რომელსაც აწერია, რომ სპეციალური სამაგრი სჭირდება, 30 მეტრის რადიუსით ცოცხალი არსება არ უნდა იყოს, ასეთ ასაფეთქებელს შუა ოთახში რომ ააფეთქებ, უსაფრთხოების წესებს ელემენტარულად არ იცავ. პიროტექნიკა სათამაშო არ არის, გასართობი არაა. ეს არის ყველაზე დიდი პრობლემა. ჩვენ გვგონია, რომ ეს ნაძვის ხის სათამაშოს მსგავსია.“

„მაშხალა, რომელიც 100 მეტრის სიმაღლეზე ავა, გინდა ის არასწორად გამოგიყენებია და გინდა იარაღი გისვრია. ზოგჯერ პიროტექნიკას აწერია, რომ ათ წამში უნდა აფეთქდეს, ეს პირობითია, შეიძლება ეს 20 ან 5 წამიც იყოს. მაშხალას აწერია, რომ ათი მაშხალა უნდა გავარდეს და მეშვიდე არ გავარდა, ბევრი შიგნით იხედება, მერე არის თვალის დაზიანებები. დამწვრობასთან ერთად ძალიან ხშირია ნაკვეთი ჭრილობები, მოტეხილობები, ღრმა და არასასიამოვნო დაზიანებები. ​ძალიან ხშირად ეს ყველაფერი იწვევს ინვალიდიზაციას,“ - აცხადებს გუგა ქაშიბაძე.

წყარო: ​„პოსტ ალიონი“

წაიკითხეთ სრულად