Baby Bag

„ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ,“ - ოკუპაციური თერაპევტი ნინო ჭუმბურიძე

„ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ,“ - ოკუპაციური თერაპევტი ნინო  ჭუმბურიძე

ოკუპაციურმა თერაპევტმა ნინო ჭუმბურიძემ ბავშვებში მნიშვნელოვანი უნარ-ჩვევების განვითარების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მსგავსი ჩვევების განვითარება ადრეული ასაკიდან უნდა დავიწყოთ:

„ჩვევების გამომუშავებას ვიწყებთ ძალიან ადრეული ასაკიდან. ​დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის საჭირო უნარებზე როდესაც ვსაუბრობთ, ვგულისხმობთ: ხელების დაბანას, კბილების გამოხეხვას, ჩაცმა-გახდას, ტუალეტის მოხმარებას და ა.შ. მაგალითად ავიღოთ კვება. კვებას არ აქვს ის ოქროს ასაკი, საიდანაც უნდა დავიწყოთ დამოუკიდებლად კვებაზე მუშაობა. როდესაც ჩვილობისას ბოთლიდან იკვებება ბავშვი , დავადებინოთ ხელი, რომ შეიგრძნოს ტემპერატურა, მოძრაობები, რომელსაც აკეთებს. ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ. დავაჭერინოთ ბავშვს ხელში კოვზი. შესაძლებელია ამ პერიოდში ბავშვი დამოუკიდებლად კოვზით ვერ ჭამდეს, მაგრამ ეჭიროს კოვზი ხელში და აბრახუნებდეს მაგიდაზე, ფაფაში დაასველოს და მეორე კოვზით დედა კვებავდეს ფაფით.“

​ნინო ჭუმბურიძემ მშობლებს ურჩია ბავშვისთვის უნარების სწავლებისთვის დრო გამონახონ, რათა მომავალში მეტი თავისუფალი დრო ჰქონდეთ:

„მშობლები მეუბნებიან: „არ გვაქვს დრო.“ ვიცი, რომ ყველას გვაქვს გადატვირთული გრაფიკი. ყოველთვის ვეუბნები მშობლებს, რომ ახლა გამოყოფილი ზედმეტი 20 წუთი ნიშნავს, რომ 2-3 თვის შემდეგ თქვენ გაქვთ გამოთავისუფლებული დრო, როდესაც ბავშვი დამოუკიდებლად შეჭამს საჭმელს. რა თქმა უნდა, არსებობს განვითარების ასაკობრივი ჩარჩო. თუ ბავშვი ოთხი თვის ასაკში კოვზით არ ჭამს, არ ნიშნავს იმას, რომ ეს ტრაგედიაა. ორი წლის ასაკში ბავშვი, შესაძლოა, დამოუკიდებლად ჭამდეს, თუმცა, შესაძლოა, სჭირდებოდეს გარკვეული ტიპის დახმარება.“

ნინო ჭუმბურიძემ აღნიშნა, რომ ბავშვებს წესები და ბრძანებები არ უყვართ და მათთან სხვაგვარი მიდგომაა საჭირო:

​ბავშვებს არ უყვართ წესები. არ უყვართ, როდესაც ვეუბნებით, რომ ეს უნდა გააკეთო, ეს არ გააკეთო. ყოველთვის ვთავაზობთ ორ ალტერნატივას. მაგალითად, ერთად დავალაგოთ. „მიდი, დაალაგე“ არასდროს იქნება ბავშვისთვის საინტერესო. ვუთხრათ: „მოდი, შენ ეს კონკრეტული ფერი ერთ კალათში ჩაყარე, მე მეორე ფერის სათამაშოებს ჩავყრი სხვა კალათში.“ ის, რომ ბავშვს ყოველდღე ვუმეოროთ: „გაიხეხე კბილები, დაიბანე ხელი,“ ძალიან მოსაწყენია მისთვის. ბავშვს ათამაშეთ ისეთი თამაშები, რომლებიც ხელს შეუწყობს კონკრეტული უნარ-ჩვევების განვითარებას.“

„ბავშვებს უმეტესობა სათამაშო უკვე მობეზრებული აქვთ. ასეთ შემთხვევაში მშობელს ვეუბნებით, რომ ​ბავშვს ყოველდღიურად გამოყენებადი საგნებით ეთამაშეთ. ხელთათმანები გაუბერეთ, შპრიცით დაასხით სხვადასხვა ფერის საღებავი ხელთათმანზე, უთხარით, რომ გარეცხოს. ყველაზე საყვარელი თამაშია ბავშვების, რომ ხელთათმანს ვუკეთებთ და საღებავებით იგივე მოძრაობები უნდა გააკეთოს, რასაც აკეთებს საპნის მოხმარების დროს. ყველაფერი დაისვრება, მაგრამ მერე ბავშვს ჩავრთავთ სახალისოდ გასუფთავების პროცესში. მას ვაძლევთ ჯაგრისს, რომ ჩამოწმინდოს ნიჟარა. ეს არის ხელის ძალიან კარგი მოძრაობები, რაც ბავშვს მერე ეხმარება კვებაში, კბილის გახეხვაში.,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო ჭუმბურიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

-ps-5325-pe

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- თამაში ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია. თამაშით ის საკუთარ თავს და გარე სამყაროს შეიმეცნებს. კერძოდ, თამაში ბავშვს ეხმარება ჩამოუყალიბდეს ნდობა ადამიანების და გარესამყაროს მიმართ, იგრძნოს თავი ბედნიერად, განუვითარდეს სოციალური უნარები, ენა და კომუნიკაცია, შემეცნებითი და მოტორული უნარები, ისწავლოს ემოციების რეგულაცია, ზრუნვა.

თამაშის კატეგორიზება ხდება ასაკის და თამაშის ფორმის მიხედვით. მაგალითად, გამოიყოფა 0-2 წლამდე ე.წ. მარტო თამაშის ეტაპი - ამ დროს ბავშვი ძალიან ბევრს ამოძრავებს ხელებს, ფეხებს და ამგვარად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი სხეულის შესაძლებლობები. იღებს ახალ სენსორული გამოცდილებას. 2 წლიდან იწყება ე.წ. პარალელური თამაშის ეტაპი, რა დროსაც ბავშვები თამაშობენ ერთნაირ თამაშს გვერდიგვერდ, მაგრამ ერთმანეთთან ინტერაქცია ნაკლებია. 4 წლიდან იწყება თანამშრომლობითი თამაში - ამ დროს ბავშვები ერთად მოქმედებენ, ინაწილებენ აქტივობებს, როლებს. თამაშის ფორმის მიხედვით გამოიყოფაარასტრუქტურირებული და სტრუქტურირებული თამაში, თამაში შიდა და გარე სივრცეში,მარტო და გუნდური თამაში. სტრუქტურირებული თამაში უფრო მეტად ორგანიზებულია და მას ხშირად ხელმძღვანელობს ზრდასრული. არასტრუქტურირებული ე.წ. თავისუფალი თამაშის დროს ძირითადად ბავშვი წარმართავს პროცესს.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- ზოგადად, როგორც სტრუქტურირებული, ასევე არასტრუქტურირებული, ანუ დამოუკიდებელი თამაში მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან სხვადასხვა ტიპის თამაშის გამოცდილება განსხვავებული უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. რომ ვისაუბროთ კონკრეტულად დამოუკიდებლად თამაშის მნიშვნელობაზე, ამ დროს, ბავშვებს შემოქმედებითი უნარი მეტად უვითარდებათ. ამ პროცესში ისინი კრეატიულ გადაწყვეტილებებს იღებენ, უჩნდებათ ინტერესი, ემატებათ მოტივაცია, ვითარდება ბავშვის მოთმინება და გამძლეობა, რაც ხელს უწყობს რომ უფრო კომფორტულად ითამაშონ მარტო და ამცირებს თანატოლების ზეგავლენას. ეს ეხმარება მათ იპოვონ საკუთარი გზა.

- როგორ შეუძლიათ მშობლებს წაახალისონ დამოუკიდებლად თამაში?

- პირველ რიგში, დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს აქვს უსაფრთხო ადგილი სათამაშოდ. დამოუკიდებლად თამაშისას ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიკვლიონ გარემო და ეს დიდწილად საკუთარი ძალებით გააკეთონ, რათა განივითარონ თავდაჯერებულობა და დამოუკიდებლობა. თუმცა, მნიშვნელოვანია რომ ბავშვს ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო. ამიტომ, უნდა „გავასუფთავოთ“ სათამაშო ადგილები პოტენციური საფრთხისგან და მთელი თამაშის განმავლობაში ვაკონტროლეთ პროცესი, რათა დავრწმუნდეთ, რომ თქვენი პატარა უსაფრთხოდ თამაშობს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ადრეულ ასაკში.

მნიშვნელოვანია გამოიკვლიოთ ბავშვის ინტერესები და მისცეთ შესაბამისი სათამაშოები. მაგალითად, თუ სახლის აწყობა უნდა ლეგოებით, დარწმუნდით რომ ოთახში ხელმისაწვდომია ლეგოები და სხვა საჭირო სათამაშოები. პერიოდულად შეგიძლიათ მისცეთ მითითებები, დაეხმაროთ თუ სირთულის წინაშე დადგება, შეაქოთ და მოტივაცია აუმაღლოთ. მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი წესებით ითამაშოს და იყოს ლიდერი.

- რა გავაკეთოთ როდესაც ბავშვს არ უყვარს თამაში?

- არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვები არ ერთვებიან მრავალფეროვან თამაშებში, ზოგჯერ ეს უბრალოდ ნაკლები მოტივაციითაა გამოწვეული, ზოგჯერ კი ეს შეიძლება განვითარების შეფერხების მაჩვენებელიც კი იყოს. განსაკუთრებით საყურდღებოა, როდესაც ბავშვი არ გადადის თამაშის ერთი ეტაპიდან მეორეზე ანუ, მაგალითად, როდესაც უკვე მოეთხოვება, როლური/ფუნქციური თამაში სხვა ბავშვებთან ერთად, მაგრამ ყოველთვის ირჩევს მარტო თამაშს, აქვს ძალიან შეზღუდული ინტერესები, არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციას შესაბამისად. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ამ ნიშნებით არ ხდება დარღვევის შეფასება, თუმცა საყურადღებოა და საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია. ამ ყველაფერში დიდი წვლილი მიუძღვის გაჯეტებს, ეკარენზე დამოკიდებულასაც. ასეთ დროს ეცადეთ დააკვირდეთ ბავშვს და განმავითარებელი თამაშები მის ინტერესებს მოარგოთ. დაიწყეთ თამაში მცირე დროით და ნელ-ნელა გაზარდეთ დრო, მიჰყევით ბავშვის ტემპს.

გახსოვდეთ, რომ თამაშმა არ უნდა დაკარგოს გართობის ფუნქცია და არ უნდა გახდეს ბავშვისთვის მომაბეზრებელი ან სტრესის მომტანი. ამისათვის კი მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და შესაძლებლობები. არასწორად შერჩეულ სათამაშოს ან თამაშს შესაძლოა თან ახლდეს იმედგაცრუება, გაღიზიანება ან თამაშის თავიდან არიდების მცდელობა. ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შერჩეული თამაში იყოს ბავშვის ასაკის და განვითარების შესაბამისი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად