Baby Bag

„ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ,“ - ოკუპაციური თერაპევტი ნინო ჭუმბურიძე

„ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ,“ - ოკუპაციური თერაპევტი ნინო  ჭუმბურიძე

ოკუპაციურმა თერაპევტმა ნინო ჭუმბურიძემ ბავშვებში მნიშვნელოვანი უნარ-ჩვევების განვითარების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ მსგავსი ჩვევების განვითარება ადრეული ასაკიდან უნდა დავიწყოთ:

„ჩვევების გამომუშავებას ვიწყებთ ძალიან ადრეული ასაკიდან. ​დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის საჭირო უნარებზე როდესაც ვსაუბრობთ, ვგულისხმობთ: ხელების დაბანას, კბილების გამოხეხვას, ჩაცმა-გახდას, ტუალეტის მოხმარებას და ა.შ. მაგალითად ავიღოთ კვება. კვებას არ აქვს ის ოქროს ასაკი, საიდანაც უნდა დავიწყოთ დამოუკიდებლად კვებაზე მუშაობა. როდესაც ჩვილობისას ბოთლიდან იკვებება ბავშვი , დავადებინოთ ხელი, რომ შეიგრძნოს ტემპერატურა, მოძრაობები, რომელსაც აკეთებს. ოთხი თვის ასაკში უკვე შეგვიძლია, რომ კოვზით კვება წავახალისოთ. დავაჭერინოთ ბავშვს ხელში კოვზი. შესაძლებელია ამ პერიოდში ბავშვი დამოუკიდებლად კოვზით ვერ ჭამდეს, მაგრამ ეჭიროს კოვზი ხელში და აბრახუნებდეს მაგიდაზე, ფაფაში დაასველოს და მეორე კოვზით დედა კვებავდეს ფაფით.“

​ნინო ჭუმბურიძემ მშობლებს ურჩია ბავშვისთვის უნარების სწავლებისთვის დრო გამონახონ, რათა მომავალში მეტი თავისუფალი დრო ჰქონდეთ:

„მშობლები მეუბნებიან: „არ გვაქვს დრო.“ ვიცი, რომ ყველას გვაქვს გადატვირთული გრაფიკი. ყოველთვის ვეუბნები მშობლებს, რომ ახლა გამოყოფილი ზედმეტი 20 წუთი ნიშნავს, რომ 2-3 თვის შემდეგ თქვენ გაქვთ გამოთავისუფლებული დრო, როდესაც ბავშვი დამოუკიდებლად შეჭამს საჭმელს. რა თქმა უნდა, არსებობს განვითარების ასაკობრივი ჩარჩო. თუ ბავშვი ოთხი თვის ასაკში კოვზით არ ჭამს, არ ნიშნავს იმას, რომ ეს ტრაგედიაა. ორი წლის ასაკში ბავშვი, შესაძლოა, დამოუკიდებლად ჭამდეს, თუმცა, შესაძლოა, სჭირდებოდეს გარკვეული ტიპის დახმარება.“

ნინო ჭუმბურიძემ აღნიშნა, რომ ბავშვებს წესები და ბრძანებები არ უყვართ და მათთან სხვაგვარი მიდგომაა საჭირო:

​ბავშვებს არ უყვართ წესები. არ უყვართ, როდესაც ვეუბნებით, რომ ეს უნდა გააკეთო, ეს არ გააკეთო. ყოველთვის ვთავაზობთ ორ ალტერნატივას. მაგალითად, ერთად დავალაგოთ. „მიდი, დაალაგე“ არასდროს იქნება ბავშვისთვის საინტერესო. ვუთხრათ: „მოდი, შენ ეს კონკრეტული ფერი ერთ კალათში ჩაყარე, მე მეორე ფერის სათამაშოებს ჩავყრი სხვა კალათში.“ ის, რომ ბავშვს ყოველდღე ვუმეოროთ: „გაიხეხე კბილები, დაიბანე ხელი,“ ძალიან მოსაწყენია მისთვის. ბავშვს ათამაშეთ ისეთი თამაშები, რომლებიც ხელს შეუწყობს კონკრეტული უნარ-ჩვევების განვითარებას.“

„ბავშვებს უმეტესობა სათამაშო უკვე მობეზრებული აქვთ. ასეთ შემთხვევაში მშობელს ვეუბნებით, რომ ​ბავშვს ყოველდღიურად გამოყენებადი საგნებით ეთამაშეთ. ხელთათმანები გაუბერეთ, შპრიცით დაასხით სხვადასხვა ფერის საღებავი ხელთათმანზე, უთხარით, რომ გარეცხოს. ყველაზე საყვარელი თამაშია ბავშვების, რომ ხელთათმანს ვუკეთებთ და საღებავებით იგივე მოძრაობები უნდა გააკეთოს, რასაც აკეთებს საპნის მოხმარების დროს. ყველაფერი დაისვრება, მაგრამ მერე ბავშვს ჩავრთავთ სახალისოდ გასუფთავების პროცესში. მას ვაძლევთ ჯაგრისს, რომ ჩამოწმინდოს ნიჟარა. ეს არის ხელის ძალიან კარგი მოძრაობები, რაც ბავშვს მერე ეხმარება კვებაში, კბილის გახეხვაში.,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო ჭუმბურიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

-ps-5325-pe

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად