გრიპი, გაციება თუ კოვიდი? როგორ განვასხვავოთ და როგორ ვუმკურნალოთ? - აღნიშნულ თემაზე ექიმი გიორგი ღოღობერიძე საუბრობს.
მისი თქმით, ტესტის გაკეთებას აზრი აქვს ინფიცირებულთან კონტაქტიდან 3-5 დღეში. რაც შეეხება გაციებისა და კოვიდის განსხვავებას, მათი გარჩევა დროის მიხედვით შეიძლება:
,,ტესტის გარეშე ამ ორის ერთმანეთისგან განსხვავება საკმაოდ რთულია, მაგრამ არსებობს ერთი ნიშანი და ეს არის დრო. თუ ეს არის გაიციება, გაციებულ ადამიანთან კონტაქტიდან 1 ან 2 დღეში უკვე დაეწყება ადამიანს ნიშნები, იშვიათად რომ 3-4 დღეში გამოვლინდეს, ხოლო კოვიდის დროს თუ ინფიცირებულთან კონტაქტიდან საშუალოდ 5 დღეა გასული და ნიშნები გამოვლინდა, მაშინ ეს დიდი ალბათობით კოვიდია,'' - აღნიშნავს გიორგი ღოღობერიძე.
რაც შეეხება მკურნალობას (კოვიდის და გაციების დროს), სიცხის სამართავად მხოლოდამხოლოდ ორი მედიკამენტია გამართლებული - იბუპროფენი და პარაცეტამოლი. ორივე მედიკამენეტი მიიღება დღეში 3-4 ჯერ და დოზებს შორის ინტერვალი უნდა იყოს 4-6 საათი.
თუ დარწუმებული ხართ, რომ გრიპი გაქვთ და მძიმე ფორმით გივლინდებათ, პირველ 48 საათში უნდა მიიღოთ ანტივირუსული მედიკამენტი, მერე მათ მიღებას აზრი არა აქვს, რადგან ეფექტურობა ძალიან დაბალია:
,,ძალიან ბევრი გაციებისა და კოვიდის დროს სვამს ლიმონიან ჩაის. მე გირჩევთ, რომ ჩაი ცალკე დალიოთ და ლიმონი წყალში ჩააგდოთ, რადგან C ვიტამინი ცხელ წყალში (სითბომგრძნობიარე ვიტამინია) იშლება. ლიმონიან წყალში შეგიძლიათ, თაფლიც ჩაამატოთ, ეს ხველისთვისაც კარგია.''
კოვიდის შემთხვევაში 10 დღის მერე იზოლაცია აღარ არის საჭირო.
,,შეჯამების სახით რომ ვთქვათ, კოვიდი და გაციება იმართება ერთნაირად - საჭიროა სიცხის დამწევი, სასურველია პაციენტმა მიიღოს ბევრი სითხე, იყოს აქტიური. საპანიკო არაფერია, გაციება მარტივად იმართება, ასევეა კოვიდი თუ განწყობა კარგი გაქვთ და მხნედ ხართ. ყელის ტკივილის დროს გამოიყენეთ პარაცეტამოლი, ასევე შესაძლოა გამოიყენოთ საწუწნი აბები,'' - აღნიშნავს გიორგი ღოღობერიძე.
,,საქართველოში, სამწუხაროდ, ,,გლანდების" ამოჭრა ჩვეულებრივ რუტინულ ოპერაციად იქცა ბავშვებში, რომელსაც თითქმის ყველას უკეთებენ, კლინიკები კი ,,ცეხებად" იქცნენ''
ექიმი ზაზა თელია ბავშვებში გლანდების ამოჭრის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, საქართველოში სამწუხაროდ ,,გლანდების" ამოჭრა ჩვეულებრივ რუტინულ ოპერაციად იქცა ბავშვებში:
,,საქართველოში სამწუხაროდ ,,გლანდების" ამოჭრა ჩვეულებრივ რუტინულ ოპერაციად იქცა ბავშვებში, რომელსაც თითქმის ყველას უკეთებენ, კლინიკები კი ,,ცეხებად" იქცნენ.
კლინიცისტის მიერ რეკომენდირებული უნდა იყოს დაკვირვებითი მოცდითი ტაქტიკა (watchful waiting approach) მორეციდივე ყელის ინფექციის დროს, თუ სახეზეა:
1. შვიდზე ნაკლები ეპიზოდი გასული წლის განმავლობაში,
2. ხუთზე ნაკლები ეპიზოდი წელიწადში გასული ორი წლის განმავლობაში,
ან
3. სამზე ნაკლები ეპიზოდი წელიწადში გასული სამი წლის განმავლობაში.
კლინიცისტის მიერ ტონზილექტომია რეკომენდირებული უნდა იყოს მორეციდივე ყელის ინფექციის დროს რომელიც არის:
1. სულ მცირე შვიდი ეპიზოდი გასული წლის განმავლობაში,
ან
2. სულ მცირე ხუთი ეპიზოდი წელიწადში გასული ორი წლის განმავლობაში,
ან
3. სულ მცირე სამი ეპიზოდი წელიწადში გასული სამი წლის განმავლობაში
+
ამასთან ერთად დოკუმენტურად, სამედიცინო ჩანაწერი თითოეულ ეპიზოდზე, რომ მას თან ახლავდა ჩამოთვლილთაგან სულ მცირე რომელიმე: ტემპერატურა >38.3°C-ზე, კისრის ლიმფური კვანძების გადიდება, ტონზილარული ექსუდატი, ან დადებითი ტესტი A ჯგუფის beta-hemolytic streptococcus-ზე.
ტონზილექტომიის გამოსავალი:
რესპირატორული, ალერგიული და ინფექციური დაავადებების განვითარების გრძელვადიანი რისკების კავშირი - ბავშვებში ადენოიდების და ტონზილების ამოკვეთასთან - Association of Long-Term Risk of Respiratory, Allergic, and Infectious Diseases With Removal of Adenoids and Tonsils in Childhood.
ჩატარებულ იქნა კვლევა რომელშიც მონაწილეობდა 1.2 მილიონ ბავშვი, აქედან 17 460 შემთხვევა - ადენოტომია, 11 830 ტონზილექტომია და 31 377 ადენოტონზილექტომია.
კვლევის მიხედვით დადგინდა, რომ ეს ქირურგიული ჩარევები დაკავშირებული იყო რესპირატორული, ალერგიული და ინფექციური დაავადებების განვითარების გრძელვადიანი რისკების მომატებასთან.
ეს კვლევა მიუთითებს ტონზილების, როგორც იმუნური სისტემის, ლიმფური ორგანოს მნიშვნელობაზე და აქედან გამომდინარე, ქირურგიული გზით მკურნალობის გადაწყვეტილების მიღებამდე (decision-making) გათვალისწინებულ უნდა იყოს გრძელვადიანი რისკები, ასევე ოპერაციის ჩვენება უნდა ეფუძნებოდეს 2019 წლის ტონზილექტომიისა და ადენოტომიის ჩატარების ჩვენების კრიტერიუმებს.
დღეისათვის სამწუხაროდ ეს ოპერაციები იქცნენ ,,ცეხურ ოპერაციებად", - აღნიშნავს ზაზა თელია.
