Baby Bag

რა არის კლიმაქტერული სინდრომი იგივე კლიმაქსი და რა კვლევებს საჭიროებენ ქალბატონები ამ დროს?

რა არის კლიმაქტერული სინდრომი იგივე კლიმაქსი და რა კვლევებს საჭიროებენ ქალბატონები ამ დროს?
ჯანმრთელობა

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია კლიმაქტერულ სინდრომზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას.
​
რა არის კლიმაქტერული სინდრომი (კლიმაქსი) ?
​
ფიზიოლოგიური პროცესის დროს ქალის ორგანიზმში მიმდინარეობს ცვლილებები ჰორმონულ დონეზე.
​
კლიმაქტერული სინდრომი თავის მხრივ მოიცავს:
​

  • პრემენოპაუზას (რეპროდუქციული ფუნქციის შეწყვეტას, იწყება 45-47 წლიდან)
  • მენოპაუზას (მენსტრუალური ფუნქციის შეწყვეტას, იწყება 51-53 წლიდან)
  • პოსტმენოპაუზა (იწყება 65-69 წლიდან)
    ​
რა იწვევს კლიმაქტერული სინდრომის დაჩქარებას?
​
კლიმაქტერული სინდრომის მაპროვოცირებელი ფაქტორებია:
​

  • სტრესი
  • გადატანილი დაავადებები
  • გადატანილი ოპერაციები საშვილოსნოსა და საკვერცხეებზე
    ​
როგორი მიმდინარეობა და რა სიმპტომები ახასიათებს კლიმაქტერულ სინდრომს?
​
ზოგიერთ ქალბატონში კლიმაქტერული სინდრომი მენსტრუალური ციკლის შეწყვეტის გარდა არაფრით არ ვლინდება. თუმცა არსებობენ პაციენტები, რომლებიც მძაფრად განიცდიან თავიანთ მდგომარეობას და აქვთ ჩივილები. ჩივილების გამოხატულება არის ადრეულ პერიოდში, შუა პერიოდში ან გვიან პერიოდში (ასაკის შესაბამისად). ასევე შესაძლებელია ჩივილები იყოს სამივე ზემოთ ჩამოთვლილ პერიოდში, ან მხოლოდ ერთ კონკრეტულში.
​
ადრეული პერიოდის ჩივილებია:
​

  • ადვილად გაღიზიანებადობა
  • აგრესიულობა
  • ოფლიანობა
  • ე.წ. „ალები“
  • თავის ტკივილი და თავბრუსხვევა
  • ტაქიკარდია (აჩქარებული გულისცემა)
  • არტერიული წნევის ცვალებადობა
  • დეპრესიული მდგომარეობა
    ​
შუა პერიოდის ჩივილებია:
​

  • კანისა და საშოს ლორწოვანის სიმშრალე
  • სასქესო ორგანოების წვა და ქავილი
  • შარდის შეუკავებლობა
  • თმის ცვენა
  • ფრჩხილების მტვრევა
    ​
გვიანი ფაზის სიმპტომებია:
​

  • გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები
  • პოსტმენოპაუზური ოსტეოპოროზი
  • ართრიტი
    ​
რა კვლევებს საჭიროებენ ქალბატონები კლიმაქტერული სინდრომის დროს?
​

  • სისხლის საერთო ანალიზი
  • კოაგულოგრამა
  • გლუკოზის განსაზღვრა სისხლში
  • ჰორმონების განსაზღვრა სისხლში (ქალის ასაკის შესაბამისად)
  • ელექტროკარდიოგრაფია
  • ექოსკოპია
  • დენსიტომეტრია
  • მამოლოგის კონსულტაცია
  • რევმატოლოგის კონსულტაცია
    ​
როგორია კლიმაქტერული სინდრომის მკურნალობა?
​
მკურნალობაში იგულისხმება:
​
  • ჰორმონო ჩანაცვლებითი თერაპია (ჰორმონული პრეპარატების მიღება, რომლითაც მოხდება ორგანიზმში არსებული ჰორმონების დეფიციტის შევსება და გამოხატული ჩივილების მკურნალობა).
  • ფიტოესტროგენები და ფიტოჰორმონები (მცენარეული საშუალებების გამოყენება გამოხატული კლიმაქტერული სინდრომის ჩივილების სამკურნალოდ).
    ​
გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ​ჯგუფი“)

#გინეკოლოგი #ეკაბუკია

შეიძლება დაინტერესდეთ

ორსულობა

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

რამდენად მართებულია მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი დიანა ჭანუყვაძე

​არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ ციკლი აღდგება. რამდენად მართებულია და რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მეან-გინეკოლოგი, რეპროდუქტოლოგი დიანა ჭანუყვაძე.

- არსებობს მოსაზრება, რომ განაყოფიერება არ ხდება მშობიარობის შემდგომ, სანამ მენსტრუაციული ციკლი აღდგება, ლაქტაციის პერიოდში. რამდენად მართებულია?

- დიახ, არსებობს ასეთი მითი, რომ სანამ ჩვილს ძუძუთი კვებავთ, ორსულობა არ დადგება, თუმცა სიმართლე ის არის, რომ თქვენ შეგიძლიათ დაორსულდეთ ბავშვის დაბადებიდან 3 კვირის შემდეგ, მაშინაც კი, თუ ძუძუთი კვებავთ და მენსტრუაცია არ დაგწყებიათ. თუ არ გსურთ მშობიარობის შემდეგ მალევე დაორსულება, მნიშვნელოვანია გამოიყენოთ რაიმე სახის კონტრაცეფცია, ყოველი სქესობრივი კავშირის დროს, მათ შორის, პირველის ჩათვლით.

ძუძუთი კვება ხშირად თრგუნავს ოვულაციას, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ არის. ქალებს, რომლებიც ექსკლუზიურად ძუძუთი კვებავენ ჩვილს, 6 თვის განმავლობაში, ნაკლებად აქვთ ოვულაცია ამ პერიოდში, ვიდრე ქალებს, რომლებიც ძუძუთი არ კვებავენ თავიანთ ჩვილს - კონტრაცეფციის ამ მეთოდს უწოდებენ ლაქტაციურ ამენორეას. ამ მეთოდის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევაა მისი სწორად გამოყენება, ჩვილის კვება 3-4 საათში ერთხელ. თუ კვებათა შორის შუალედს არ დაიცავთ, მეთოდი ნაკლებად ეფექტური იქნება.

Planned Parenthood-ის მიხედვით, ლაქტაციური ამენორეა დაახლოებით 98%-ით ეფექტურია, როდესაც ამ მეთოდს ბავშვის დაბადებიდან პირველი 6 თვის განმავლობაში სწორად იყენებთ. მშობიარობიდან 6 თვის შემდეგ ის ნაკლებად ეფექტური ხდება.

- თავდაცვის საშუალებებზე რომ ვისაუბროთ...

- აღსანიშნია, რომ 100%-ით არცერთი კონტრაცეფციული საშუალება არ იცავს ორსულობისგან, მნიშვნელოვანია თითოეული მეთოდის სწორად შერჩევა და გამოყენება, რომ მისი კონტრაცეფციული მოქმედება მაქსიმალურად იყოს გამოყენებული. მშობიარობის შემდეგ ნებისმიერ დროს, შეგიძლიათ გამოიყენოთ შემდეგი კონტრაცეფციული საშუალებები:

• მამაკაცის პრეზერვატივი;
• ქალის პრეზერვატივი;
• იმპლანტი;
• მხოლოდ პროგესტოგენის შემცველი აბები - მინი პილი;
• შეგიძლიათ აირჩიოთ IUD (საშვილოსნოს შიდა საშუალება), ბავშვის დაბადებიდან 48 საათის განმავლობაში. თუ IUD არ ჩაიდგმევა 48 საათის განმავლობაში, რეკომენდებულია დაელოდოთ მშობიარობიდან დაახლოებით 4 კვირის გასვლას.

თუ ბავშვს არ კვებავთ ძუძუთი და თქვენმა გინეკოლოგმა ჩაგიტარათ კონსულტაცია, რის საფუძველზეც გაიგეთ, რომ არ გაქვთ უკუჩვენება კომბინირებულ ჰორმონალურ პრეპარატებზე, შეგიძლიათ დაიწყოთ:

• კომბინირებული აბები;
• ვაგინალური რგოლი;
• კონტრაცეპტული პლასტირი.
​
ხოლო თუ ძუძუთი კვებავთ, ჯანმრთელობის გარკვეული დარღვევები გაქვთ ან სისხლის შედედების მომატებული რისკი, ჩვეულებრივ გირჩევთ გადადოთ კომბინირებული აბების, რგოლის ან პლასტირის გამოყენება.

- ახდენს თუ არა ზეგავლენას ორგანიზმზე მშობიარობიდან მოკლე პერიოდში ხელახალი ორსულობა და რა მხრივ?

- მშობიარობის შემდგომ ხელახალი დაორსულება, რა თქმა უნდა, შესაძლებელია, თუმცა ასოცირდება გაზრდილ რისკებთან, როგორებიც არის:

• ნაადრევი მშობიარობა;
• თანდაყოლილი პათოლოგიები;
• ნაყოფის ზრდაში ჩამორჩენა და მასის დეფიციტი;
• დედის ანემია;
• მშობიარობის წინ პლაცენტის ნაწილობრივი ან სრული აცლა.

გარდა ამისა, CDC-ის ბოლო დროინდელი მონაცემებით, მშობიარობიდან 18 თვეზე ადრე და 60 თვეზე მეტი ინტერვალის შემთხვევაში დაორსულება შეიძლება ასოცირებული იყოს აუტიზმის განვითარების გაზრდილ რისკთან. კავშირი უფრო გამოკვეთილია აუტიზმის მძიმე ფორმების დროს (​https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/features/time-between-births.html).

მშობიარობის შემდგომ მალევე ორსულობამ შესაძლოა ქალს არ მისცეს საკმარისი დრო, რომ მოხდეს ორგანიზმის აღდგენა, როგორც ფიზიკურად, ასევე ფსიქოლოგიურად. მაგალითად, ორსულობამ და ძუძუთი კვებამ შეიძლება გამოიწვიოს ქალის ორგანიზმში სხვადასხვა ვიტამინების და მიკროელემენტების დეფიციტი (რკინა, ფოლიუმის მჟავა, კალციუმი და ა.შ), მშობიარობის შემდგომი დეპრესია და ა.შ.

- რამდენი უნდა იყოს ორსულობებს შორის შუალედი?

- ორსულობის და ჯანმრთელობის რისკის გართულებების შესამცირებლად, კვლევების მიხედვით გვირჩევენ, რომ ორსულობებს შორის შუალედი იყოს 18-დან 24 თვემდე, მაგრამ 5 წელზე ნაკლები. დედის ასაკი 35 წლის ზევით ასოცირდება გაზრდილ რეპროდუქციულ რისკებთან, მათ შორის, უნაყოფობასთან, ქრომოსომულ ანომალიებთან და მშობიარობის არასასურველ შედეგებთან. საჭიროა რისკის და სარგებლის დაბალანსება 35 წელზე მეტი ქალების ორსულობის გადადებასა და ორსულობათა შორის შემცირებულ შუალედებს შორის.

რისკები და რეკომენდაციები არ ვრცელდება წყვილებზე, რომლებსაც ჰქონდათ სპონტანური აბორტი. თუ ჯანმრთელი ხართ და მზად ხართ, არ არის საჭირო ხანგრძლივი შუალედი ორსულობებს შორის.

ბავშვის გაჩენის დროის არჩევა წყვილის პირადი გადაწყვეტილებაა. შემდეგი ორსულობის დაგეგმვისას თქვენ და თქვენმა პარტნიორმა შეიძლება გაითვალისწინოთ სხვადასხვა ფაქტორი, ჯანმრთელობის რისკებისა და სარგებელის. სანამ არ მიიღებთ გადაწყვეტილებას, როდის გააჩინოთ შემდეგი შვილი, ექიმის რეკომენდაციით გამოიყენეთ თქვენთვის მისაღები ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად
გასათიშად დააჭირეთ ESC.