რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღისგანმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.
- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?
- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.
ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.
ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.
უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია:
2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
1-2 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
3-5 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
6-11 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.
- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?
- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.
ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.
- როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?
- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.
- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?
- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.
როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.
- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.
ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ზაფხულის პერიოდით უნდა ვისარგებლოთ: ეს არის ჩვენი ორგანიზმის ბანკის შევსება საუკეთესო საკვებით,“ - პედიატრი ყარამან ფაღავა
პედიატრმა ყარამან ფაღავამ ბავშვებში ჰიგიენის წესების დაცვის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვი სამყაროს ეცნობა და სავსებით ნორმალურია, თუ ის რომელიმე ნივთს ან ხელს პირში ჩაიდებს. ამ შემთხვევაში გადამწყვეტია გარემოს სტერილურობა:
„ეს აბსოლუტურად ნორმალურია. ადამიანი ეცნობა გარემოს. თავის სხეულსაც ეხება, სხვა ნივთებსაც. პირშიც მიაქვს ხელი, რომ გემო გაიგოს. ამას ვერ გავექცევით, უნდა ვიყოთ მზად, რომ ასე იქნება. გარემო უნდა შევქმნათ მაქსიმალურად სუფთა. იმასაც არ ვამბობ, რომ ზედმეტად სუფთა იყოს. თუ ზედმეტად სუფთა იქნება გარემო, ინფექციების მიმართ გამძელობა უფრო დაბალი იქნება. ჰიგიენური თეორია არსებობს, რომელიც ძალიან საინტერესოა. იქ, სადაც ზედმეტი სისუფთავეა, მეტი ბრონქული ასთმაა. ცოტ-ცოტა ინფექციები საჭიროა ორგანიზმისთვის, რომ მისი თავდაცვითი სისტემა უფრო გაძლიერებული იყოს.”
ყარამან ფაღავამ მშობლებს ურჩია, რომ ზაფხულში ბავშვებს წვნიანი დილის ან საღამოს საათებში მიართვან:
„შესაძლებელია ბავშვს მივცეთ ცივი წვნიანიც, მაგრამ ნამდვილი წვნიანი თბილია. როდესაც სიცხეა, დღისით რომ არ შეჭამს ბავშვი, სჯობს ცხელი საკვები ბავშვს მივცეთ დილით და საღამოთი, შუადღე იყოს უფრო თავისუფალი: ხილი, რძის ნაწარმი. ზაფხულის პერიოდით უნდა ვისარგებლოთ: ეს არის ჩვენი ორგანიზმის ბანკის შევსება საუკეთესო საკვებით. ეს არის: ხილი, ბოსტნეული, მდიდარი ვიტამინებით, ელექტროლიტებით, ბოჭკოებით. ეს განწმენდის პერიოდია.ზამთარშიც შეიძლება, მაგრამ ყველაფერი თავისი სეზონის დროს უნდა მივირთვათ. არ შეიძლება სულ პესტიციდებით გაჯერებული საკვების მიღება. ქართულ ნიორს არცერთი ნიორი არ სჯობს, ქართულ პომიდორს არცერთი პომიდორი არ სჯობს. ბუნებრივია, კარგია და პატრიოტულიც არის.“
„მე უპირატესობას წყალს ვაძლევ. მაპატიონ კომერციული ინტერესის მქონე კომპანიებმა, რომლებსაც შემოაქვთ სხვადასხვა სითხე. წყალზე უკეთესი სითხე არ არსებობს. ამაზე უკეთესი ჯანმრთელობისთვის არაფერია. ზოგიერთი დღეში სამ ლიტრას სვამს. ეს შეიძლება ზედმეტიც იყოს. მოზრდილმა ადამიანმა ლიტრ-ნახევარი კი უნდა დალიოს მთელი დღის განმავლობაში.“
„შესაძლებელია, რომ ბავშვი ბოსტნეულს ანიჭებდეს უპირატესობას. ხილს თუ არ ჭამს ბავშვი, უნდა დავუფიქრდეთ. შეიძლება ხილს ჩვევის გამო არ მიირთმევს. არაა შეჩვეული. მეორე ამბავიც არის. ხომ არ აქვს ბავშვს ფრუქტოზის აუტანლობა?ასეთ შემთხვევაში გამოკვლევაა სასურველი. ერთბაშად დაძალება არ გვინდა. შესაძლებელია, რომ ამ ქცევის მიღმა რაღაც ბიოლოგიური მექანიზმიც იყოს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ყარამან ფაღავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.