რამდენჯერ უნდა ეძინოს ბავშვს დღისგანმავლობაში, არის თუ არა აუცილებელი შუადღის ძილი და როგორი ძილის რუტინა უნდა ჰქონდეს პატარას, რომ ჩაძინება გავუმარტივოთ? - ამ და სხვა საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, ბავშვთა ნევროლოგი, ნინო გოგატიშვილი.
- რამდენად მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის დღის ძილი და რომელ ასაკში რამდენჯერ უნდა ეძინოს პატარას დღის განმავლობაში?
- ძილი მართლაც ძალიან მნიშვნელოვანია, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მოზარდების და მოზრდილებისთვის.
ბავშვებისთვის მნიშვნელოვანია, როგორც დღის, ისე ღამის ძილი. სხვადასხვა ასაკში განსხვავებულია დღის ძილის ჯერადობა, დღის და ღამის ძილის ხანგრძლივობა. თუმცა აუცილებლად გასათვალისწინებელია ინდივიდუალური თავისებურებებიც.
ჩვილობის ასაკში (1 წლამდე) დღის ძილის ხანგრძლივობა არის 3-4 საათი, ღამის ძილის ხანგრძლივობა - 10 საათი. ამ ასაკში დღისით ბავშვები იძინებენ 2-3 ჯერ, შედარებით პატარები (2-3 თვის) 3-4 ჯერ. 1,5-2 წლის ასაკში ბავშვების უმრავლესობა დღეში 1-2 ჯერ იძინებს, დღის ძილის ხანგრძლივობა ამ ასაკში დაახლოებით 2-2,5 საათია. ღამით სძინავთ 11-12 საათის მანძილზე.
უფრო კონკრეტულად, სხვადასხვა ასაკში ძილის ხანგრძილობა ასეთია:
2-12 თვის ასაკში - საშუალოდ ძილის ხანგრძლივობა 15-16 საათია;
1-2 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 14 საათია;
3-5 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 10-13 საათია;
6-11 წ.- ძილის ხანგრძლივობა 9-10 საათია;
13-18 წ. - ძილის ხანგრძლივობა 8-9 საათია.
- ზოგიერთ ბავშვს არ სძინავს შუადღეზე. ეს წარმოადგენს თუ არა პრობლემას?
- 3 წლამდე ასაკის ბავშვების უმრავლესობა იძინებს დღისით. მშობლები გადაწყვეტენ ხოლმე, ბავშვი არ დააძინონ დღისით იმ მოტივით, რომ ღამით პატარამ ადრე დაიძინოს. ხშირად ეს ძილის დარღვევის მიზეზი ხდება და ბავშვები ღამითაც ვეღარ იძინებენ, ადვილად ღიზიანდებიან, ტირიან, ჭირვეულობენ.
ძალიან მნიშვნელოვანია ძილის რეჟიმის დაცვა. საჭიროა 3 წლამდე ასაკის ბავშვი იძინებდეს დღისით, შუადღემდე და არა შუადღის შემდეგ, რომ არ მოხდეს ღამის ძილის გადავადება. ღამით ბავშვი უნდა იძინებდეს არაუგვიანეს საღამოს 9 საათისა, შესაბამისად, დილით უნდა იღვიძებდეს 8 საათზე. მნიშვნელოვანია ამ რეჟიმის ზუსტი დაცვა. ძილისთვის მომზადება სასურველია, დავიწყოთ ერთსა და იმავე დროს.
- როგორ გავუმარტივოთ პატარას ჩაძინება?
- პატარასთვის ჩაძინების გასამარტივებლად შესაძლოა, გამოვიყენოთ მისთვის საყვარელი რბილი სათამაშო, რომელსაც ჩაეხუტება, ასევე კარგი ვარიანტია ზღაპრის მოყოლა. მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ, რომ ძილის წინ ბავშვი მსუბუქად ვავახშმოთ და არ გადავტვირთოთ. ასევე ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა, კომპიუტერული თამაშები, თუნდაც ანიმაციური ფილმების ნახვა ძილის წინ იწვევს ჩაძინების გაძნელებას. საძინებელ ოთახში სასურველია, არ იყოს ტელევიზორი. გვქონდეს სუსტი განათება, როცა ბავშვი შეიღვიძებს ღამით ადვილად უნდა გაერკვეს გარემოში და უფრო ადვილად შეიბრუნებს ძილს.
- ხელში დაძინება რამდენად მიზანშეწონილია და როცა ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ თუ არა თავის საწოლში?
- ხელში დაძინება მიზანშეწონილი არ არის. უკვე 4-5 თვის ასაკიდან ბავშვი უნდა მიეჩვიოს დამოუკიდებლად ჩაძინებას თავის საწოლში. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან ბავშვები, რომლებიც იძინებენ დამოუკიდებლად, ასევე ადვილად შეიბრუნებენ ძილს, როცა შეიღვიძებენ არ დასჭირდებათ უფროსის დახმარება.
როცა პატარას ძილის დრო აქვს და ტირის, უნდა დავტოვოთ საწოლში, დავჯდეთ გვერდით რამდენიმე წუთით, მოვეფეროთ. შემდეგ დავტოვოთ, თუ კვლავ აგრძელებს ტირილს, კვლავ შევაკითხოთ და მშვიდად ვუთხრათ, რომ ძილის დროა.
- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, როგორ ჩამოუყალიბონ ბავშვს სწორი ძილის რუტინა?
- მნიშვნელოვანია, ბავშვს ადრეული ასაკიდან ჰქონდეს ძილის რუტინა, ძილის წინ მომზადება მოხდეს ერთსა და იმავე დროს, ეს მოიცავს, მაგალითად, ბანაობას ძილის წინ. ეს უნდა ემთხვეოდეს იმ დროს, როცა ბავშვს რეალურად ეძინება. როგორც წესი, მშობელი ამჩნევს ხოლმე როდის ეძინება პატარას. ძალიან მნიშვნელოვანია, ეს დრო არ გადავავადოთ რაიმე მიზეზით, მაგალითად, საოჯახო საქმე, სტუმრები და სხვა. ძილის დროის გადავადება იწვევს ძილის დარღვევას.
ღამის ძილზე დადებითად აისახება დღისით, სუფთა ჰაერზე ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ დღისით ეცადეთ, აუცილებლად გაასეირნოთ პატარა, დატვირთოთ თამაშებით, ხოლო უშუალოდ ჩაძინებამდე 1-2 საათი ბავშვი არ დატვირთოთ ფიზიკურად.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„სიზარმაცე ბავშვისთვის ვერასდროს ვერ არის არაფრის კეთება. წმინდა წყლის სიზარმაცე, როგორც ასეთი, არც არსებობს,“ - ანდრო დგებუაძე
ფილოსოფოსმა ანდრო დგებუაძემ ტელეკომპანია „იმედის" გადაცემაში „დილის შოუ“ სიზარმაცის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ სიზარმაცეს თავისი დადებითი მხარეებიც აქვს, რომელიც ადამიანმა უნდა გამოიყენოს:
„სიზარმაცეა, როდესაც ძალა არ გაქვს იმის, რომ ადგე და საქმე გააკეთო. ზოგჯერ უძრაობაც გეზარება. ადამიანს რომ უთხრა: „დღესაც არაფერი გააკეთო, ხვალაც," შეიძლება ნევროზში გადავარდეს. ქართველებს გვაქვს ძალიან კარგი ფრაზა: „ნაბან წყალს ბავშვი არ გადააყოლო.“ რაღაც ელემენტები არის, რომლებიც სიზარმაცეს არ უნდა გადავაყოლოთ. მზერა ახლოს რომ მივიტანოთ, შემიძლია ვთქვა: სიზარმაცე მე მაძლევს საშუალებას, რომ პირდაპირ ქმედებაზე კი არ გადავიდე, ერთი წამით გავჩერდე. ამ წამში ძალიან მნიშვნელოვანი რამ ხდება, უფრო მეტ დაკვირვებას ვახერხებ.“
ანდრო დგებუაძის თქმით, სიზარმაცე ადამიანს საკუთარ თავსა და ცხოვრებაზე დაკვირვების შესაძლებლობას აძლევს:
„3 წამი სიზარმაცე არის ღვთაებრივი სიზარმაცე. თითქოს დისტანციაში გტოვებს შენსა და გარესამყაროს შორის. ამ დროს შენ გაქვს საშუალება გამოხვიდე, დააკვირდე და გაცილებით ცნობიერად შეხვიდე მერე. სიზარმაცე არ არის ადვილი ცნება. ჭკვიანი ადამიანი სიზარმაცეს გამოიყენებს ჭკვიანურად. ის, ვინც ზარმაცია და ის, ვისაც შეუძლია თავის სიზარმაცეს თვალები გაუსწოროს, დიდი ალბათობაა, რომ ეს ადამიანი კრეატიულია.“
ანდრო დგებუაძემ უპასუხისმგებლობის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, სიზარმაცე, შესაძლოა, უპასუხისმგებლობაში გადაიზარდოს:
„შეიძლება უპასუხისმგებლობაში გადავიდეს სიზარმაცე. სიზარმაცეს აქვს ნაბანი წყალიც, რომელიც უნდა გადავასხათ. სიზარმაცე კოსმიური მოვლენაა და არა ქართული. მეცადინეობა და სიბეჯითე არის მნიშვნელოვანი კუნთი, რომელიც ბავშვმა უნდა გამოიმუშაოს. ნებისმიერი მოქმედება, რომელიც სისტემატიურია, მნიშვნელოვანია. ყოველ დღე 12 საათზე, რაც გინდა გააკეთე, ოღონდ გააკეთე. ეს იმას ნიშნავს, რომ შენ შეგიძლია მართო შენი თავი, არ იყო ყოველთვის დინებას მინდობილი.“
„რას აკეთებს ბავშვი, როდესაც არაფერს არ აკეთებს? მე, როდესაც არაფერს ვაკეთებდი, ვთამაშობდი. თამაშისას ფანტაზიაში მიდიხარ შორს და წარმოსახვას ავითარებ. ამ დროს ვიღაცისთვის ეს არის სიზარმაცე. რას აკეთებს ეს ბავშვი? არაფერს არ აკეთებს. ვიღაცისთვის არის: „აუ, რა მაგარია, როგორი ფანტაზია აქვს.“ სიზარმაცე ბავშვისთვის ვერასდროს ვერ არის არაფრის კეთება. წმინდა წყლის სიზარმაცე, როგორც ასეთი, არც არსებობს. იმ დროსაც ჩვენ რაღაცას ვაკეთებთ, რაღაცას ვფიქრობთ, რაღაცას ვაზროვნებთ,“ - აღნიშნა ანდრო დგებუაძემ.