Baby Bag

„ცუდი, სუსტი ან სპეციფიკური ტირილი შეიძლება იყოს სხვადასხვა დაავადების მანიშნებელი,“ - პედიატრი ნანა რურუა

„ცუდი, სუსტი ან სპეციფიკური ტირილი შეიძლება იყოს სხვადასხვა დაავადების მანიშნებელი,“ - პედიატრი ნანა რურუა

პედიატრმა ნანა რურუამ ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობასა და ტირილს შორის არსებული ურთიერთკავშირის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ტირილი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე ბევრ რამეს გვეუბნება:

„პედიატრები ვამბობთ ხოლმე: „მომასმენინეთ ბავშვის ტირილი და მივხვდები ჯანმრთელია თუ არა.“ თუ ბავშვი ყოჩაღად ტირის, ეს უკვე არის მაჩვენებელი იმის, რომ ის ჯანმრთელია. ​ყველა დაავადებას აქვს თავისი საყურადღებო ნიშანი. ჩვილებისთვის ზოგადი ნიშანი არის ცუდი, სუსტი ან სპეციფიკური ტირილი. ეს ზოგადად საყურადღებო ნიშანია. ეს შეიძლება იყოს სხვადასხვა დაავადების მანიშნებელი.“

ნანა რურუას თქმით, ჩვილის უჩვეულო ტირილის ამოცნობა რთული არ არის:

„ჩვილი უჩვეულოდ, ძალიან დაბალი, შესუსტებული ბგერით თუ ტირის, ამას ნებისმიერი ადამიანი ხვდება. ეს არ არის ჩვეულებრივი ტირილი. პირველი, რაც ყველას უნდა ვუთხრათ, გეშინიათ თუ არ გეშინიათ, ​კარგი, ომახიანი ტირილი არის ჯანმრთელი ბავშვის მაჩვენებელი. ბავშვმა შეიძლება დღეში რამდენიმე საათი იტიროს. ეს ნორმალურია. ცნობილია, რომ ბავშვი იბადება თავისი ტემპერამენტით. 5 დღის ასაკში ზუსტად გასაგებია მისი ხასიათი.არიან უფრო პასიური და უფრო აქტიური ბავშვები.“

ნანა რურუამ აღნიშნა, რომ დედებს სპეციალური ჩამონათვალის გაცნობის გარეშეც არ უჭირთ ბავშვის ტირილის მიზეზების ამოცნობა:

„ბევრი ნიშანი არსებობს, რომლითაც შეგვიძლია გავარჩიოთ შია თუ ეძინება. ყველა დედა , როგორც წესი, ჩამონათვალების გარეშეც ახერხებს გაერკვეს შია თუ ეძინება მის შვილს. როდესაც ბავშვი გეძახით, ​ის იტირებს ცოტა ხანს, შემდეგ დააპაუზებს, დაგელოდებათ, მერე ისევ იტირებს. ის ყურადღებას ითხოვს და პაუზის დროს ელოდება, მოხვალთ თუ არ მოხვალთ. როდესაც შია, ტირილი დაახლოებით ასეთივეა. ტკივილის ტირილი ყოველთვის არის უფრო გაბმული, მონოტონური. რაც უფრო ძლიერია ტკივილი, მით უფრო მეტად არის გამოხატული შეწუხება. ტირილი შეიძლება კივილში გადავიდეს.“

„მინდა, რომ დავიმახსოვროთ შემდეგი რამ: ტირილი ბავშვის საკომუნიკაციო ენაა და ამას არ უნდა შიშით ყურება. როდესაც ბავშვი იბადება და ჯანმრთელია, მას აქვს ყველანაირი უნარი, გადარჩეს. მას სიცოცხლის გაცილებით მეტი უნარი აქვს, ვიდრე დანარჩენ მოზრდილ ორგანიზმს. რადგან ხედავთ, რომ ჩვილია, რადგან ის ენა არ გესმით, ეს არ ნიშნავს, რომ უმწეოა და არ აქვს გადარჩენის უნარი. უსუსურობას არ ნიშნავს ჩვილობა. მას სჭირდება ჩვენი თანადგომა. იმას რომ შია, რომ წყურია, რომ ეძინება, ამას ყველაფერს გაგვაგებინებს. ​ტირილის დროს ბავშვი ხელში უნდა აიყვანოთ, ჩაეხუტოთ, უთხრათ, რომ ყველაფერი კარგად არის. არ არის სწორი, როდესაც ექიმი ეუბნება მშობელს: „დამშვიდდი, მერე რა მოხდა?! ყველა ბავშვი ტირის.“ მშობლის სიმშვიდე უნდა ეფუძნებოდეს იმის ცოდნას, რომ ჩვილი უსუსური არ არის და მას სიცოცხლის უნარი აქვს ჩვენზე მეტი,“ - აღნიშნულ თემაზე ნანა რურუამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ჩვილის ხელში აყვანა მარტო ტირილისას არ არის საკმარისი, მას მაშინაც უნდა მიეფეროთ და სიახლ...
​იწვევს თუ არა შეჩვევას ახალშობილის ხელში ხშირად აყვანა, შეუძლია თუ არა ჩვილს დამოუკიდებლად თავის დამშვიდება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

- როდესაც ბავშვი გამუდმებით უხეშობს, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

ზოგადად ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. როდესაც პრობლემურ ქცევასთან გვაქვს საქმე, ამ შემთხვევაში, ბავშვის გამუდმებულ უხეშობასთან და ხშირად მეორდება შემანარჩუნებელი შედეგი, ანუ განმტკიცება, გამორიცხულია ამ ქცევას არ ჰქონდეს წინაპირობა. ქცევათმეცნიერება (ბიჰევიორიზმი) ყველაზე ეფექტურად გვეხმარება ქცევის მართვაში, ხოლო ქცევის მომავალში გამოვლენას და დასწავლას განაპირობებს შედეგები, რომლებიც მოსდევს მას. ანუ შედეგი, რომელიც იწვევს ქცევის გამოვლენის ზრდას. თუკი ბავშვი უხეშობით, ფიზიკური აგრესიით, ყვირილით არასასურველი ქცევით აღწევს სასურველს მაგალითად:

  1. სასიამოვნო სტიმულის მიღება - მაღაზიაში უნდოდა კანფეტი, არ ყიდულობდნენ, მან იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: მიიღო სასურველი და უყიდეს;
  2. არასასიამოვნოს თავიდან არიდება - არ უნდა დაყრილი სათამაშოების ალაგება. იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: დავალება არ შეასრულა, ოღონდ დამშვიდებულიყო და ამ დავალების შესრულება აღარ მოსთხოვეს.

შესაძლოა და ხშირია ეს იყოს ყურადღების მიღებისთვის გამოვლენილი ქცევა ან სხვისი ყურადღების თავიდან აცილებისთვის. იმისათვის, რომ გავიგოთ ქცევის ფუნქცია და შედეგის მასზე ზემოქმედება, სპეციალისტები პრობლემური ქცევის დროს ვაგროვებთ და მშობელსაც ვთხოვთ ABC (Antecedent-Behavior-Consequence - წინაპირობა, ქცევა, შედეგი) მონაცემების შეგროვებას და შემდგომ ამ მონცემების ნიადაგზე გარკვეული სტრატეგიების დასახვას.

ქცევას თუ არ ექნება ის შედეგი, რისთვისაც ხორციელდება, ადრე თუ გვიან ჩაქრება და საბოლოოდ გაქრება. შესაძლოა, გარკვეული პერიოდი ქცევისაფეთქება გამოიწვიოს, მაგრამ საბოლოოდ, მაინც გაქრება. თუმცა, უნდა გავითვალისწინოთ ინდივიდუალიზმი, რომელიც ასევე გააჩნია ქცევას. ძველი და ჩვევაში გადასული ქცევის გაქრობა რთულია, ახლის გაცილებით მარტივი. შესაბამისად, მშობელი უნდა ეცადოს გაარკვიოს რა არის წინაპირობა აღნიშნული ქცევების და რა მოყვება, რა ინარჩუნებს მათ. თუკი თავად ვერ ახერხებს და უჭირს გამკლავება, მაშინ უნდა მიმართოს სპეციალისტს. მოდით, კიდევ ერთხელ ჩამოვთვალოთ რა შეიძლება იყოს აღნიშნული ქცევის განხორციელების მიზეზები: 

1. სასურველის მიღება;

2. იმპულსურობა;

3. ყურადღების მიპყრობა;

4. არახელსაყრელი გარემო;

5. იმიტირება (მიბაძვა) ოჯახის წევრის, მულტფილმის გმირის და ა.შ.;

6. თავდაცვა;

7. უნარების ნაკლებობა ( არ იცის როგორ მოითხოვოს რაიმე ან ლექსიკური მარაგი არ აქვს);

8. სტრესი (ოჯახის სირთულეები);

9. ემოციური ფონი (იმედგაცრუება, ყურადღების ნაკლებობა);

10. ფიზიოლოგიური მდგომარეობა, რუტინის დარღვევა, უძილობა, შიმშილი.

- რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება?

- იმ მომენტში არ ამახვილებთ ყურადღებას, არ ეჩხუბებით, არ ავლენთ საპასუხო აგრესიას, არ იცინით, არ ახალისებთ. როდესაც ქცევის გამოვლენა დასრულდება, ვასწავლით გამოხატვის სწორ ფორმას (სასურველის მოთხოვნის, არასასურველის თავიდან არიდების და ა.შ). ეს იმ შემთხვევაში თუკი ბავშვს მიმართული მეტყველება ესმის და თუ არა, მაშინ სხვა სტრატეგიების გამოყენება შეგვიძლია, მაგალითად, ალტერნატიული კომუნიკაცია, ჟესტით მოთხოვნა და ა.შ

- რამდენად ეფექტურია, რომ ასეთ დავაიგნოროთ?

რაც შეეხება იგნორს, აღნიშნული სტრატეგია ქცევის გამოყენებით ანალიზში ნამდვილად არსებობს და ჰქვია დაგეგმილი იგნორი, თუმცა, ეს ძალიან დიდი სიფრთხილით უნდა გამოვიყენოთ და მხოლოდ გარკვეულ სიტუაციებში, ისიც სპეციალისტთან შეთანხმებით. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ამ დროს ვაიგნორებთ ინდივიდის ქცევას და არა თავად ინდივიდს.

როცა ბავშვი ხდება აგრესიული, ვიწყებთ ძიებას, გვიჩნდება კითხვას რატომ? მშობელმა ყველა გარემოში უნდა გააანალიზოს აღნიშნული ქცევა და თუ ვერ იგებს მიზეზს, მიმართოს სპეცილისტს. მნიშვნელოვანია ერთი აღზრდის სტილი ოჯახში, არასწორია, როდესაც ოჯახის ერთი ან რამოდენიმე წევრი რაღაცას უკრძალავს და სხვები ნებას რთავენ.

- მშობლის მხრიდან, რა სახის კომუნიკაციამ შეიძლება გაამწვავოს მდგომარეობა?

მშობლის მხრიდან აგრესიაზე აგრესიით პასუხმა ერთმნიშვნელოვნად შესაძლოა გაამწვავოს მდგომარეობა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად