Baby Bag

„გაზიარება, თვალით კონტაქტი და თანატოლებთან თამაში რომ არ უყვარს ბავშვს, ეს ძალიან საყურადღებოა,“ - ბავშვთა ნევროლოგი სოფო ტატიშვილი

„გაზიარება, თვალით კონტაქტი და თანატოლებთან თამაში რომ არ უყვარს ბავშვს, ეს ძალიან საყურადღებოა,“ - ბავშვთა ნევროლოგი სოფო ტატიშვილი

ბავშვთა ნევროლოგმა სოფო ტატიშვილმა ბავშვებში გავრცელებულ ნეიროგანვითარების დარღვევებზე ისაუბრა. მისი თქმით, მსგავსი დარღვევების მქონე ბავშვებთან მუშაობის პროცესში მშობლების ჩართულობა ძალიან მნიშვნელოვანია:

„ზოგადად ნეიროგანვითარების დარღვევები არ არის მიჩნეული დაავადებად. ​ეს არ არის ისეთი დაავადება, რომელსაც შემდეგ მედიკამენტით უმკურნალებ და გამოჯანმრთელდები. ის ეხება ფუნქციურ მიზნებს და საჭიროებებს. რა თქმა უნდა, ამას მულტიდისციპლინური მიდგომა სჭირდება. მულტიდისციპლინური გუნდის ყველაზე მნიშვნელოვან რგოლს წარმოადგენს ოჯახი. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი იყოს მაქსიმალურად ჩართული ამ პროცესში. ამ ერთი წლის განმავლობაში დისტანციურად გვიწევს მუშაობა. როდესაც მშობელი არის ჩართული პროცესში, ძალიან კარგი შედეგები გვაქვს.“

სოფო ტატიშვილის თქმით, მშობელი ყურადღებით უნდა დააკვირდეს, რამდენად სწორად ვითარდება მისი შვილი:

„ინტერნეტში არსებობს სხვადასხვა ვებ-გვერდი, სადაც მითითებულია, როგორ უნდა ვითარდებოდეს ბავშვი ყოველ თვე, რას უნდა აკეთებდეს ერთი თვის, ორი თვის ბავშვი და ა.შ. მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის უნდა დაიჭიროს ბავშვმა თავი, როდის უნდა დაიწყოს თვალის გაყოლება. ერთ თვეზე ბავშვმა თავი უნდა დაიჭიროს, მზერის ფიქსაცია ერთი თვიდან უნდა დაიწყოს, თვალის გაყოლება ორი თვიდან. ადრე თუ იყო, რომ რვა თვეზე ბავშვი აუცილებლად უნდა იჯდეს, ახლა გადაიწია ათ თვეზე. ​ჯდომის ელემენტებიც სამ ეტაპად დაიყო. საყრდენი ჯდომა ცალკეა, როტაციები ცალკეა. ახლა ამაზე არ შევჩერდები. თვრამეტი თვის ბავშვმა დამოუკიდებლად სიარული აუცილებლად უნდა იცოდეს. ოციდან ოცდაოთხ თვემდე ყველაზე ეფექტიანია დიაგნოსტირება და ჩარევა. გამოსავალი ბევრად უფრო კეთილსაიმედოა, როდესაც დროულად იწყება მკურნალობა. ამიტომ ასეთ რაღაცებს მშობლის მხრიდან ყურადღება უნდა მიექცეს.“

„გაზიარება, თვალის კონტაქტი და თანატოლებთან თამაში რომ არ უყვარს ბავშვს, ეს ძალიან საყურადღებოა. აუცილებლად უნდა მიაქციონ ამას ყურადღება, რომ ​ნეიროგანვითარების დარღვევა, მაგ. აუტისტური სპექტრი არ იყოს. მე არ შევაშინებ მშობლებს, მაგრამ თუ დამატებითი ნიშნებიც არის (თვალით კონაქტის, კომუნიკაციის და მეტყველების პრობლემა), საყურადღებოა ნამდვილად. შეიძლება მოტორულად კარგი განვითარების ბავშვი იყოს, მაგრამ იყოს ემოციური, სოციალური და სოციალური ინტეგრაციის პრობლემები. ვგულისხმობ თამაშს, რაღაცის გაზიარებას. მნიშვნელოვანია მზერით კონტაქტი. არსებობს ნეიროგანვითარების დარღვევები, რომლებიც შეიძლება გამოგვეპაროს. აუცილებლად უნდა მიაქციოს მშობელმა ამას ყურადღება,“ - აღნიშნულ საკითხზე სოფო ტატიშვილმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომ...
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს'' - როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში?

,,მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს'' - როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში?

რა არის ტიკი, როგორი შეიძლება იყოს ტიკის გამოხატულება და როგორ დავეხმაროთ ბავშვებს მის დაძლევაში?- ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ფსიქოლოგმა მარიამ ბასოშვილმა უპასუხა.

- პირველ რიგში განგვიმარტეთ რა არი ტიკი?

- ტიკი ეს არის კუნთების უნებლიე, სწრაფი მოძრაობა, რომელიც ვლინდება სხეულის სხვადასხვა ნაწილში წინასწარი განზრახვის გარეშე და იწოდება როგორც, ტიკური აშლილობა. არსებობს მოტორული დარვევები, რომლებიც ძალიან ჰგავს ტიკებს მაგალითად, კუნთების უეცარი შეკრთომა ან დაკლაკნილი ჭიისებრი მოძრაობები, თუმცა ეს ტიკი არ არის და აუცილებელია სწორი დიაგნოსტირება.

- როგორი შეიძლება იყოს ტიკის გამოხატულება?

- არსებობს მარტივი და რთული ტიკები, მოტორული და ვოკალური. მარტივი მოტორული ტიკები ხასიათდება კუნთების სწრაფი, ხანმოკლე მოძრაობებით, მაგალითად, თვალების ხამხამი, წარბების აწევა ან სხვა სახის ჟესტები, რომელსაც შინაარსი არ გააჩნია და კონტექსტს არ შეესაბამება, ასევე მხრების მოძრაობები.

რთული მოტორული ტიკები არის უფრო ნელი უნებლიე მოძრაობები ვიდრე მარტივი მოტორული ტიკები. ხასიათდება საგნების ხელით მოსინჯვით, ფეხების ბაკუნით, უკუღმა სიარულით ან ცეკვით,ხტუნვითი მოძრაობებით.ხელებისა და ფეხების ქნევა, ასევე უხამსი ჟესტები მიეკუთვნება რთულ მოტორულ ტიკებს.

მარტივი ვოკალური ტიკები ეს არის - ჩახველება, სრუტუნი, ბურტყუნი.

რთულ ვოკალურ ტიკებს მიეკუთვნება სიტყვების ან მთელი ფრაზების უნებლიე წამოყვირება. შესაძლოა იყოს უხამსი და სოციალურად მიუღებელი სიტყვები.

- ვინ აფასებს ბავშვს და რა ასაკში შეიძლება გამომჟავნდეს ტიკები?

- დიაგნოსტიკურ სახელმძღვანელოებში, როგორც ზემოთ ვახსენე, დიაგნოზი იწოდება, როგორც ტიკური აშლილობა, ხოლო არის თუ არა გარდამავალი ტიკური აშლილობა, ქრონიკული თუ კომბინირებული, დაზუსტებული თუ დაუზუსტებელი ამას განსაზღვრავს ფსიქიატრი ან ნეიროფსიქოლოგი, შესაძლოა,  ნევროლოგის შეფასებაც გახდეს საჭირო.

გარდამავალი ტიკური აშლილობა იწყება ადრეულ ბავშვობაში. მარტივი ტიკები რამდენიმე კვირა ან თვე გრძელდება და სხვა სირთულეები თან არ ახლავს. ეს მდგომარება 3-4 ჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში. ადრეულ ბავშვობაში ბავშვებისთვის რაიმეს დასწავლის ერთ-ერთი გზა მიმბაძველობაა. ამ დროს ტიკის ათვისება უფრო მარტივად ხდება.

გარდამავალი ტიკური აშლილობის დროს ერთი ტიკი შესაძლოა, შეიცვალოს და ჩანაცვლდეს მეორე ტიკით, მაგალითად, ჩახველება სრუტუნით ან პირიქით. ქრონიკული ტიკური აშლილობისას კი ტიკი არ იცვლება ასე მარტივად.

- რა არის ტიკის გამომჟღავნების მიზეზი, რამ შეიძლება გაამწვავოს ტიკი?

- სტრესულ სიტუაციაში ბავშვებს ხშირად ეწყებათ თვალების ხამხამი, ფეხების ბაკუნი, მხრების აჩეჩვა, ჩახველება. მაგალითად, ბავშვებს თუ უწევთ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა ნერვიულობის ფონზე შეიძლება დაიწყოს უნებლიე ჩახველება, მხრების ჩეჩვა - ეს ყველაფერი არის ტიკი, თუმცა უმრავლეს შემთხვევაში უკვალოდ, ყოველგვარი ჩარევის გარეშე ქრება.

ტიკის სიხშირე მატულობს სტრესის ფონზე, დაღლილობისას, ხოლო მისი სიხშირე მცირდება ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობებისას, ასევე ძილში.

- როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში, რა რჩევებს მისცემთ მშობლებს?

- ტიკები, როგორც წესი, ბავშვებისთვის კომპლექსად იქცევ ადა გავლენას ახდენს მათ თვითშეფასებაზე. აუცილებელია, რომ მასწავლებელმა, ასევე ბავშვებმა იცოდნენ ტიკის შესახებ და თანაკლასელი არ გახდეს სოციუმის მხრიდან ბულინგის მსხვერპლი. გარშემომყოფებს, მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს.

გარდა იმისა, რომ დიაგნოსტირება აუცილებელია, ასევე ფსიქოთერაპია ძალიან კარგი მეთოდია ტიკებთან სამუშაოდ. ზღაპრით თერაპია, არტ-ტერაპია, ფიზიკური-გონებრივი აქტივობები მკვეთრად დაეხმარება ბავშვს ტიკების დაძლევაში. ბავშვისთვის მშვიდი გარემო, ნაკლები სტრესი და მშობლების მხრიდან მხარდაჭერა ამ პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე 

წაიკითხეთ სრულად