Baby Bag

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი დღის მანძილზე?

ძალიან ბევრ შეტყობინებას ვიღებთ ჩვენი მკითხველისგან, სადაც გვთხოვენ დეტალურად განვიხილოთ დღის მანძილზე, ჯანსაღი კვების დროს, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი და რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება. ამიტომ დღეს თქვენს ყურადღებას ამ საკითხზე შევაჩერებ. დასაწყისშივე კიდევ ერთხელ გავუსვათ ხაზი, რასაც პრაქტიკულად ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ რეკომენდაციები ეხება პრაქტიკულად ჯანმრთელ მოსახლეობას, რომელთაც არ აქვთ რაიმე თანმხლები დაავადება და ასევე გავიმეორებ, რომ ყველა რეკომენდაცია ყველა ადამიანს ვერ ერგება, რადგან ყველა ადამიანს გააჩნია ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი.

თითოეული ჩვენგანის დილა აუცილებელია, იწყებოდეს საუზმით. დაისახეთ წესად, რომ არცერთი დილა არ დაიწყოთ საუზმის გარეშე. დავიმახსოვროთ, რომ პირველი კვების მირთმევა სასურველია არაუგვიანეს 10:00 საათისა. 

რა შეიძლება მივირთვათ საუზმეზე?

საუზმე შეიძლება შედგებოდეს: წყალზე ან რძეზე დამზადებული შვრიის ფაფა ხილთან ან ყველთან ერთად (გემოვნების მიხედვით) ან ნებისმიერი სხვა ბურღულეული, ან მოხარშული კვერცხი და ყველი, ან ყველასთვის საყვარელი ტოსტები ბოსტნეულებით ან ხილით და სხვა. 

​საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში ცალკე კვებად უნდა მივირთვათ სეზონური ხილი 300-400 გრამის ოდენობით (ისევ შეგახსენებთ რომ, აკრძალული ხილია: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ყურძენი, ლეღვი). სეზონურ ხილს ყოველთვის იმიტომ ენიჭება უპირატესობა, რომ მაქსიმალურად მოხდეს მისგან ესოდენ საჭირო მიკრო, მაკრო ელემენტების და ვიტამინების ათვისება. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით. ვისაც ალერგია არ აქვს ციტრუსებზე, სასურველია მათი ყოველდღიურ რაციონში ჩართვა. 

შემდეგი კვება კი არის დღის ძირითადი კვება - სადილი, რომელიც სასურველია დღის 15:00-16:00 საათებში მივირთვათ. სადილი უნდა იყოს რაც შეიძლება მრავალფეროვანი და მდიდარი ცილებით, ჯანსაღი ცხიმით და ასევე უნდა მივიღოთ ზომიერი ოდენობით ნახშირწყლები. სადილზე ერთი ნაჭერი პური (სასურველია იყოს წინა დღის) თავისუფლად შეგვიძლია მივირთვათ, ასევე ზოგადი რეკომენდაციებიდან სადილზე სასურველია, კარტოფილის ხშირი გამოყენებისგან თავი შევიკავოთ. მივირთვათ მრავალფეროვანი და ჯანსაღი საკვები, როგორებიცაა: 300 მლ. ნებისმიერი სახეობის წვნიანი ან 200 გრ. მოხარშული ხორცი ან თევზი სალათთან ერთად ან 300 გრ. ოდენობის ბოსტნეულებისგან შემდგარი ნებისმიერი სალათი (ვიმახსოვრებთ, რომ სალათების შესაზავებლად ​არ ვიყენებთ მაიონეზს, გამოვიყენოთ გაწურული მაწონი ან ლიმ​ონის წვენი) და სხვა. ვიმახსოვრებთ მთავარ პრინციპს, რომ სადილი დავამზადოთ მხოლოდ მცენარეულ ცხიმზე და მარილი გამოვიყენოთ მხოლოდ სუფრაზე მიტანის წინ, ისიც უმცირესი რაოდენობით.

​დღის ბოლო კვება - ვახშამი სასურველია 19:00-დან 20:00-მდე შუალედში, უნდა იყოს მსუბუქი: მაგალითად, ნებისმიერი ნაკლებცხიმიანი რძის ნაწარმი (ხაჭო, მაწონი, კეფირი, იოგურტი) ან 300 გრ. ოდენობით ბოსტნეულის ან ხილის მსუბუქი სალათები. მიმდინარე სეზონთან მიმართებაში ძალიან სასარგებლო ვახშამია ორთქლზე მოხარშული ან ღუმელში გამომცხვარი გოგრა 200-300 გრ ოდენობით და სხვა.

რაც შეეხება ტკბილეულზე მოთხოვნილებას, დღის მანძილზე შეგვიძლია მივირთვათ 25 გრ. ოდენობით შავი შოკოლადი. კვების რაციონთან ერთად არ უნდა დაგვავიწყდეს ​წყლის ბალანსის შენარჩუნებაც ორგანიზმში! 

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნავთით დამუშავებული სკოლის იატაკი განსაკუთრებული სისუფთავის ნიშანი იყო“ - ვინ მოიფიქრა და რა რეგულაციებით ტარდებოდა ეს

„ნავთით დამუშავებული სკოლის იატაკი განსაკუთრებული სისუფთავის ნიშანი იყო“ - ვინ მოიფიქრა და რა რეგულაციებით ტარდებოდა ეს

რატომ არ შეიძლება ნავთობპრუქტების გამოყენება იატაკის მოსაწმენდად სკოლებში? - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„ჩემი ბავშვობის ორშაბათი სკოლაში ყოველთვის ერთნაირად იწყებოდა - სკოლის კარის გაღებისთანავე სასუნთქ გზებში იჭრებოდა დიზელის თუ ნავთის მკვეთრი სუნი, რაც გაპრიალებული იატაკთან და ნახერხთან ერთად სკოლის გენერალურ დალაგებას ნიშნავდა. მოკლედ, ნავთობპროდუქტით დამუშავებული იატაკი აუცილებლად იყო განსაკუთრებული სისუფთავის ნიშანი.

ვინ მოიფიქრა, რა რეგულაციებით და დადგენილებებით იყო ეს ღონისძიება მაშინ, ნამდვილად არ ვიცი. ჰო, მაგრამ მას შემდეგ ათწლეულები გავიდა...

...ვიზიტზე პაციენტი მყავს. ახველებს, დაწითლებული თვალებიდან ცრემლები სდის. შიშით გამოწვეულ ცრემლებს ყრის მისი შეშფოთებული ახალგაზრდა დედაც.

2-3 კვირაში ერთხელ დიზელით გაპრიალებულ-გაბრდღვიალებულ სკოლაში შესვლისას პატარას ხველა, ცრემლდენა, ცხვირცემინება ეწყება. მშობლის პრეტენზიებს სკოლაში არ იღებენ. აცნობეს, რომ იატაკს დიზელით წმენდენ.

რა არის დიზელი?

ყველამ კარგად იცით - ეს საწვავია, რომელიც სხვადასხვა ტიპის ძრავისათვის გამოიყენება. 1892 წელს ის გერმანელმა ინჟინერმა რუდოლფ დიზელმა დააპატენტა და მას შემდეგ საწვავი სწორედ მის სახელს ატარებს. რაც უნდა ბევრი ეძებოთ, თანამედროვე საძიებო სისტემებში ვერსად იპოვით დიზელის სხვა დანიშნულებას. დიზელი ნავთობროდუქტია, რომელიც ნავთობის გადამუშავების გზით მიიღება. წარმოადგენს ნახშირწყალბადების ნაერთს, შეიცავს მერკაპტანებს, სულფიდებს, დისულფიდებს, რომელთა მაღალი შემცველობა ჯანმრთელობისათვის საშიშია, ამიტომ 2006 წლიდან სულფიდების შემცველობა აუცილებლდ უნდა იყოს ზღვრულად დასაშვებ ნორმამდე, რასაც მრავალი ქვეყანა მკაცრად აკონტროლებს.

რა შეიძლება გამოიწვიოს დიზელმა?

კანთან შეხებისას, რაც დიზელით გაბრდღვიალებულ-დამუშავებულ სკოლაში სრულად შესაძლებელია მოხდეს, შესაძლოა, განვითარდეს კანის დაზიანება -დერმატიტი, რასაც გამონაყარი და ქავილით ვლინდება. დამუშავებული იატაკებიდან, რა თქმა უნდა, ხდება დიზელის აორთქლება. მისი ორთქლის შესუნთქვამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ალერგია, რაც შეიძლება ცხვირცემინებით, ხველით, ცრემლდენით, ბრონქოსპაზმით გამოვლინდეს.

დიზელის ორთქლის ხანგრძლივ და ხშირ შესუნთქვას შეიძლება მოჰყვეს ინტოქსიკაციის ნიშნების გამოხატვა - თავბრუსხვევა, ღებინება, თავის ტკივილი, გულისრევა. დიდი დოზებით სასუნთქ გზებში მოხვედისას კი შესაძლოა ფილტვის დაზიანებაც მოხდეს.

არ ვიცი, სარგებლობენ თუ არა სკოლები ერთიანი რეკომენდაციებით, რომელიც სკოლებში დასუფთავებისა და ჰიგიენის საკითხებს ეხება. ვფიქრობ, კონტროლი აუცილებელად უნდა დაწესდეს, რათა გარემო, სადაც ბავშვები დღის ნაწილს ატარებენ, ჯანმრთელობისათვის მაქსიმალურად უსაფრთხო იყოს.

პაციენტის ამბავი გაინტერესებთ? სკოლის გამოცვლა ვურჩიე. ოღონდ რა ხდება მის ახალ სკოლაში, ეგ უკვე აღარ ვიცი“- წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

წაიკითხეთ სრულად