Baby Bag

„ბავშვი ამბობს: „იმას არ ვჭამ, ამას არ ვჭამ,“ მას გასდის ეს მშობლებთან და იმიტომ არ ჭამს,“ ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა

​ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა უჭმელი ბავშვების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, მშობლები უჭმელს უწოდებენ ისეთ ბავშვს, რომელიც ჯანსაღ საკვებს არ მიირთმევს:

„რას ნიშნავს უჭმელი ბავშვი, ჩემთვის ეს გაუგებარია. ეს არის ბავშვი, რომელსაც წონა აკლია? ​ეს არის ბავშვი რომელიც არ ჭამს ან არ ჭამს კონკრეტულ პროდუქტს? ბავშვზე ხშირად ამბობენ, რომ უჭმელია, აწონი, გაზომავ და ყველა პარამეტრში ჯდება ბავშვი, არის ჯანმრთელი. ზოგჯერ ამბობენ, რომ ბავშვი უჭმელია და მოჰყავთ ჭარბი წონის ბავშვი. გულისხმობენ, რომ ბავშვი არ ჭამს წვნიანს, მაგრამ მიირთმევს შოკოლადს. როდესაც ამბობენ, რომ ბავშვი 3-4 ლუკმაზე მეტს არ ჭამს, გააჩნია რის ლუკმებზეა საუბარი და მერე 3-4 ლუკმა განა ცოტაა?! შეიძლება ეს ბევრიც კი იყოს. თვალით შეგიძლიათ ბავშვის წონის შემოწმება. თუ ნეკნები უჩანს, ეს არ არის კარგი, ღიპიც არ უნდა ჰქონდეს ბავშვს. მნიშვნელოვანია, ბავშვი აქტიურია თუ არა, როგორ გრძნობს თავს.“

ირაკლი ფაღავა ბავშვის კვებითი ჩვევების დარღვევაში მშობლის წვლილზე საუბრობს:

„ხშირად ამბობენ, რომ ​ბავშვი უჭმელია, რადგან ჯანსაღ საჭმელს არ ჭამს. მშობლებიც ეუბნებიან: „კარგი, შვილო, თუ არ გინდა, აი, ხაჭაპური აიღე და ჭამე!“ ესეც არასწორია. ბავშვს უნდა გავაგებინოთ, რომ ის ან შეჭამს ჯანსაღ სადილს, ან დარჩება უჭმელი. თუ ბავშვი ერთი თვის განმავლობაში წონას არ იკლებს და არაფერს ჭამს, ეს ადამიანის ახალი სახეობაა. მე პირადად ასეთი რამის არ მჯერა. როდესაც ამბობენ, რომ ბავშვი უჭმელია, ირკვევა, რომ არ ჭამს ჯანსაღ საკვებს, სამაგიეროდ მშვენივრად ჭამს შოკოლადებს და კანფეტებს“

ირაკლი ფაღავას თქმით, ბავშვი ჯანსაღ კვებას ადრეული ასაკიდანვე უნდა მივაჩვიოთ:

„ბავშვი ბოსტნეულს და ჯანსაღ კვებას უნდა დავაჩვიოთ ძალიან ადრეული ასაკიდან. 7-8 თვის ასაკში ბავშვს უნდა გავასინჯოთ ბოსტნეული. თუ ის ამ ასაკში არ გასინჯავს ბოსტნეულს, მერე უჭირს შეგუება. ოჯახების უმრავლესობისთვის ეს ეტაპი უკვე ჩავლილია. ბავშვი არის გაზრდილი და არ ჭამს. ამ შემთხვევაში ძალიან დიქტატორული მიდგომა არაა საჭირო, ​ძალიან ნუ დავსტრესავთ ბავშვს, ყველაფერი უნდა მოხდეს შეთანხმების საფუძველზე. უთხარით ბავშვს: „რაღაც ხათრს ჩვენც გიწევთ, შენც უნდა გაგვიწიო. ყოველდღიურად თუ არა, ხილი და ბოსტნეული დრო და დრო მაინც უნდა შეჭამო. არსებობს მწარე წამლები, ნემსები, ოყნები. ბავშვი რომ არ ჭამს ხილს და ბოსტნეულს შეკრულობა ემართება, სჭირდება ოყნები. ამის მაგივრად დღეში ერთხელ ხილი და ბოსტნეული მივირთვათ, როგორც წამალი.“ საავადმყოფოში დიდი გამოცდილება მაქვს, რომ დიაბეტის მქონე ბავშვებს, საწყის ეტაპზე საკმაოდ მკაცრი დიეტა სჭირდებათ. საწყენად არ მიიღოს მშობელმა, მაგრამ ზოგი ბავშვი მოდის ძალიან გაფუჭებული. ამბობს: „იმას არ ვჭამ, ამას არ ვჭამ.“ ბავშვი ხვდება, რომ აქ მისი ოინბაზობის დრო არ არის, მშვენივრად იწყებს ის ბოსტნეულის ჭამასაც.“

„თუ არ ჩავთვლით უიშვიათეს შემთხვევებს, როდესაც აუტანლობაა პროდუქტის, უმეტესად ბავშვს გასდის ეს და არ ჭამს. მ​ას ურჩ​ევნია ჭამოს შოკოლადი, ვიდრე ბოსტნეული. ოჯახების უმრავლესობაში სადილის დროს არის სამი-ოთხი კომპონენტი საკვებში. ეს სავსებით მისაღებია. ადამიანი ისეა მოწყობილი, რომ დღეში რამდენჯერმე უნდა ჭამოს. ბავშვს უნდა ვუჩვენოთ პირადი მაგალითი. თუ ის ხედავს, რომ მშობელი გარკვეული პროდუქტების მეტს არაფერს ჭამს, ნაკლები ალბათობაა, რომ მან გასინჯოს სხვა საკვები. ჩემი დაკვირვებით ბავშვები ძალიან ცოტას მოძრაობენ. ცოტას რომ მოძრაობენ, არ შივდებათ. აბა რეალურად ფიზიკურად დაღლილი, დაქანცული ბავშვი რომ მოვიდეს, ის ყველაფერს გადასანსლავს. თუ ყველაფერს არა, ბევრ რამეს მიირთმევს,“ - აღნიშნავს ირაკლი ფაღავა.

წყარო: ​სხვა შუადღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

დიაბეტის სამი მთავარი სიმპტომი ბავშვებში - ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა
​​ბავშვთა ​ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა ბავშვებში შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის სიხშირისა და დაავადების სიმპტომების შესახებ საუბრობს:„მთელს მსოფლიოში გაორმაგდა თვრამეტ წლამდე ასაკში დიაბეტის შ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია

რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ ბავშვს, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ - ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია
როგორ უნდა მიუდგეს მშობელი ბავშვს, რომელიც არ უჯერებს (მაგალითად, ჭამის, ჩაცმის, მეცადინეობის დროს) და რა ფსიქოლოგიურ ზიანს ვაყენებთ პატარას, როდესაც ვცდილობთ სასურველი მოქმედება დაშინებით გავაკეთებინოთ? ამ საკითხებზე ​Momsedu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ანა მეუნარგია.

​- ქალბატონო ანა, ხშირად მშობლები ბავშვებს აშინებენ (პოლიცია მოვა, „ბუა“ წაგიყვანს და ა.შ.), რომ საჭმელი აჭამონ, ჩააცვან, დაუჯერონ. რა სახის ზეგავლენას ახდენს ეს ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებაზე?

​- მინდა გითხრათ, რომ საკმაოდ ნეგატიური გავლენა აქვს. მარტივად რომ ვთქვათ, ასე ბავშვებს ვასწავლით, საკუთარ საჭიროებებს არ მოუსმინონ. მათ ცხოვრებაში 0-1 წლამდე არის პერიოდი, როცა ბავშვი დამოკიდებულია მშობელზე და გარშემომყოფ უფროსებზე. ბავშვზე მზრუნველი ადამიანი მისი ტირილით უნდა მიხვდეს, თუ რა აწუხებს და რა სჭირდება მას. ასე უყალიბდება პატარას გარემოსა და ადამიანებისადმი ნდობა. თუმცა ამ დროსაც კი ბავშვი მიგვანიშნებს, როდის დანაყრდა, აღარ შია და ა.შ. ე.ი. მნიშვნელოვანია მოსმენა. ასაკის მატებასთან ერთად ნელ-ნელა სწავლობს, რომ მიგვანიშნოს და მერე გვითხრას თავისი საჭიროებების შესახებ, მაგალითად, როდის შია, წყალი უნდა თუ წვენი და ასე შემდეგ. ამ პერიოდში უყალიბდება დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვის სურვილი და დამოუკიდებლობის ხარისხიც იზრდება. როცა მშობელი ბავშვს საკუთარი საჭიროებების დაკმაყოფილების შესაძლებლობას აძლევს და ბავშვთან ერთად ცდილობს ამოიცნოს მისი საჭიროებები, პატარა სწავლობს იმის გარჩევას, თუ რა მოსწონს ან არ მოსწონს, როდის სცივა ან შია, რა აინტერესებს და ა.შ. მაშინ კი, როცა მშობელი ბავშვის მაგივრად აკეთებს რაღაცას და თან არ უსმენს, მაგალითად, აცმევს 5 ან 4 წლის ასაკში, მხოლოდ იმას, რაც თავად სურს, ოთახსაც ისე უწყობს, როგორც თავად წარმოუდგენია, მაშინ აჭმევს და მხოლოდ იმას, რაც თვითონ უნდა, ასე ბავშვს ვეუბნებით და ვასწავლით, რომ ის, რაც მას სურს და აინტერესებს უმნიშვნელოა, სხვისი ინტერესები და საჭიროებები მეტად მნიშვნელოვანია, ვასწავლით საკუთარი თავის მიმართ უნდობლობას.

​- არის თუ არა დაშინებით მიღწეული შედეგი ბავშვზე ძალადობა?

​- დაშინება ემოციური, ფსიქოლოგიური ძალადობის ერთ-ერთი ფორმაა, რაც საკმაოდ ნეგატიურად აისახება ბავშვის ემოციურ მდგომარეობაზე და შემდეგ ქცევაზეც. „გუდიანით“ შეშინება კი ცალკე პრობლემაა, რადგან ამით, მშობელი ბავშვს მესიჯს აწვდის, რომ ის თავის პატარას ვერ დაიცავს, რაც უკიდურეს შფოთვასთან ასოცირდება. შედეგად კი ბავშვისგან შეიძლება, მივიღოთ უარესი ქცევა, რადგან მისი ემოციური მდგომარეობა არეულია. შესაძლოა, მშობლები იყენებდნენ დაშინებით მეთოდს და თავადაც ვერ ხვდებოდნენ ამას, ერთ-ერთი მაგალითია, როცა დედა, მამა ან ბებია-ბაბუები ეუბნებიან ხოლმე ბავშვს: „ამის მერე შენი დედა (მამა, ბაბუა) აღარ ვიქნები“, „ე.ი. არ გიყვარვარ, ხო? მაშინ აღარ მოხვიდე, არც მე მიყვარხარ!“. ამით ბავშვის უსაფრთხოების განცდას პირდაპირ ზიანს ვაყენებთ და ვეუბნებით, რომ თუ ის „კარგია“, ჩვენთან იქნება და თუ „ცუდია“, აღარ გვჭირდება. თანაც „ცუდია“ და „კარგია“ განისაზღვრება ბავშვისგან საკუთარი სურვილების, ინტერესების ან საჭიროებების დაცვის დროს (ზოგადად ბავშვის ამ კატეგორიებად დაყოფა, კიდევ ცალკე პრობლემას წარმოადგენს). თუნდაც, როდესაც ვეუბნებით, ჭამე თორე ბუა წაგიყვანს, ამ დროს, ბავშვს არ შია, ან საჭმელი არ მოსწონს და უარს გვეუბნება, ჩვენ კი ამით ვაწვდით მესიჯს, რომ თუ შენ საკუთარ ინტერესებს იცავ, ცუდი ხარ, მე აღარ მჭირდები. ჩვენ მათ ვაყენებთ არჩევანის წინაშე, ან საკუთარი თავი ან მშობელი (ბებია, ბაბუა). სევდიანია, არა?!

​- რამდენად დიდია შანსი, რომ ასეთი ქმედებით ბავშვის ფსიქიკა არასრულფასოვნად (არაჯანსაღად) ჩამოყალიბდეს?

​- როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, ასეთ დროს ადამიანს, ბავშვს უჩნდება დაუცველობის განცდა, მომატებული შფოთვა, ექმნება თვითშეფასებასთან დაკავშირებული პრობლემები, დანაშაულის შეგრძნება სხვადასხვა საკითხის მიმართ.

​- არის კატეგორია ბავშვების, რომლებიც არანაირი ქმედებით არ უჯერებენ მშობლებს, ასეთ შემთხვევაში რას ურჩევდით, როგორ მიუდგნენ შვილებს?

​- მგონია, რომ ასეთი ბავშვები არ არსებობენ. ალბათ, ბავშვი, როცა ასეთ წინააღმდეგობას გვიწევს, აქვს განცდა იმისა, რომ არ უსმენენ და მხოლოდ ასე თუ შეძლებს, გააგებინოს მშობელს თავად რა სურს. მეორე ვარიანტია, რომ ბავშვი ზომავს სადამდე შეუძლია საკუთარი საზღვრის გადაწევა, ამიტომაც, ორივე შემთხვევისთვის მნიშვნელოვანია, რომ მშობელს ჰქონდეს ​ავტორიტეტული აღზრდის სტილი. ფსიქოლოგები საკმაოდ დიდხანს იკვლევდნენ და ეძებდნენ ოპტიმალურ აღზრდის სტილს და კვლევების თანახმად აღმოჩნდა, რომ ავტორიტეტული აღზრდის სტილით ბავშვის აღზრდა საუკეთესოა. ამ დროს, პატარებში ნაკლებია შფოთვა, დეპრესია, თვითშეფასების პრობლემები და ასეთ ოჯახში აღზრდილი ბავშვებიც თავს უფრო ბედნიერად და წარმატებულად გრძნობენ. ავტორიტეტული აღზრდა გულისხმობს სითბოსა და წესების დაცვას შორის ბალანსის დაჭერას. სადაც, ერთი მხრივ, ვითვალისწინებთ ბავშვის სურვილებსა და ინტერესებს, მის ხასიათს, გუნება-განწყობის ამოცნობას, პატივისცემას ვცდილობთ და ამასთან, წესების დაცვით ვამყარებთ ბალანსს. აქ ვგულისხმობ, რომ გვაქვს წესები (რამდენიმე, რასაც ოჯახის ყველა წევრი აუცილებლად იცავს) და ვაკვირდებით ბავშვის ემოციურ მდგომარეობას, რა აწუხებს, რა სურს და ა.შ.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად