Baby Bag

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე, - აღნიშნულ თემაზე ექიმი ნანა სხილაძე წერს. გთავზობთ მის ​პოსტს უცვლელად:

„D ვიტამინის პოტენციური როლისადმი ინტერესი მწვავე რესპირატორული ინფექციების პროფილაქტიკაში და მკურნალობაში ჯერ კიდევ 1930-იანი წლებიდან იწყება. ბევრი რანდომიზებული კონტროლირებადი გამოკვლევების მეტაანალიზებით ვლინდებოდა D ვიტამინის დამცავი მოქმედებები მწვავე რესპირატორული ინფექციებისგან, თუმცა ეს ეფექტები იყო ზომიერი მნიშვნელოვანი ჰეტეროგენულობით.

​მისმა დეფიციტმა, სიმსუქნის, ხანდაზმული ასაკისა და შავი ან აზიური ეთნიკური წარმოშობის ჩათვლით, ზოგი მკვლევარი მიიყვანა ჰიპოთეზამდე, რომ D ვიტამინის დამატება შეიძლება იყოს მთავარი, როგორც პრევენციული ან სამკურნალო საშუალება COVID-19-ისთვის.

​მექანიკური თვალსაზრისით, არსებობს საფუძველი იმისა, რომ ვიტამინი D დადებითად აწესრიგებს მასპინძლის რეაქციებს მწვავე რესპირატორული სინდრომის დროს როგორც ადრეულ ვირემიულ (SARS-CoV-2), ასევე მოგვიანებით ჰიპერინფლაზმურ ფაზებზე - COVID-19.

​რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებში უფრო ძნელად მიმდინარეობდა კოვიდ 19 ვიდრე იმ პირებში, სადაც ამ ვიტამინის უკმარისობა არ აღინიშნებოდა.

​ექსპერტები იკვლევენ, შეუძლია თუ არა D ვიტამინის მიღებამ დაგვიცვას კოვიდ 19-ის ინფექციისგან.

​მიუხედავად იმისა, რომ სოციალურ ქსელში უამრავი ინფორმაცია იდება დანამატები ვიტამინების შესახებ, რომლებიც ასევე მიიჩნევა კორონავირუსის ფარად, ალერგიისა და ინფექციური დაავადებების ეროვნული ინსტიტუტის დირექტორმა, დოქტორმა ენტონი ფაუჩიმ განაცხადა, რომ ე.წ. იმუნური სისტემის გამაძლიერებელი დანამატები სინამდვილეში არაფერს აკეთებენ.

​მისი აზრით, არსებობს მხოლოდ ერთი დანამატი, რომელიც „მზის ვიტამინად“ მიიჩნევა და ეს არის D ვიტამინი, რომელიც გავლენას ახდენს ინფექციის მგრძნობელობაზე.

​ფაუჩიმ ვრცლად ისაუბრა D ვიტამინის როლზე იმუნური სისტემის მხარდაჭერაში.

​D ვიტამინი ამცირებს რესპირატორული ინფექციების განვითარების რისკს! მრავალი კვლევის თანახმად, D ვიტამინის უმრავლესობამ შეიძლება გაზარდოს კორონავირუსული ინფექციის რისკი და მისი სიმძიმე. გამოკვლევით დგინდება, რომ კოვიდ-19-ის სიკვდილიანობა უფრო მაღალია იმ ქვეყნებში, სადაც მზე თითქმის არასდროს ანათებს მაგ: ფინეთი, მონღოლეთი, ესტონეთი და ა.შ.  და მოსახლეობას მზის სხივების სიმცირის გამო აქვთ D vit. დეფიციტი. კვლევა ცხადჰყოფდა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირები უფრო ხშირად იყვნენ კოვიდ დადებითი, ვიდრე ისინი, ვისაც დეფიციტი არ აღენიშნებოდა. სხვა გამოკვლევების თანახმად,  D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებს, უფრო რთული გამოსავალი ჰქონდათ.

​რასაკვირველია, იმას, თუ ვინ რა დოზით და რა სახით უნდა მიიღოს ნებისმიერი ვიტამინი, ექიმი ადგენს ანალიზის საფუძველზე და დამოუკიდებლად ვერავინ მიიღებს გადაწყვეტილებას.

​ბუნებრივი გზით, მზის სხივებთან ერთად, D ვიტამინი შეგიძლიათ მიიღოთ საკვებიდან:
  • ზეთოვანი თევზი: კალმახი, სკუმბრია, თინუსი,
  • გველთევზა,
  • ქაშაყი ან თევზის კონსერვი.
  • სოკო, რძე ან რძის პროდუქტები,
  • ფორთოხლის წვენი,
  • კვერცხი, სოიო.

​დღეისათვის რეგისტრირებულია საავადმყოფოებზე დაფუძნებული მკურნალობის მთელი რიგი გამოკვლევები, მაგრამ შეიძლება რთული აღმოჩნდეს D ვიტამინის როლის გამოვლენა COVID-19- ის მძიმე პირობებში ორი მიზეზის გამო.

​პირველ რიგში, პაციენტებს აქვთ საავადმყოფოში დაავადების ჰიპერინფლატორული სტადია, ამიტომ მათთვის შეიძლება გვიან იყოს D ვიტამინის დამატებით გამოწვეული ნებისმიერი ანტივირუსული ეფექტით სარგებლობა.

​მეორეც, ძნელი იქნება მიკროელემენტის ეფექტის ჩვენება დექსამეტაზონთან ერთად, რომელსაც აქვს ძლიერი ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება და დღესდღეობით წარმოადგენს მკურნალობის სტანდარტს კოვიდის მძიმე შემთხვევებში.

​საუკეთესო იმედი, ალბათ პოპულაციაში ჩატარებულ კვლევაშია, რომლებიც იკვლევს პროფილაქტიკური D ვიტამინის დამატებას, როგორც COVID-19-ის შემთხვევების სიმძიმის შესუსტების საშუალებას! ამგვარი გამოკვლევის შედგენის შესახებ ინფორმაცია უნდა იქნას მიღებული D ვიტამინის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მეტაანალიზების მიხედვით.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დე​დების ჯგუფი“)

თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე ნაკლები დაგვიფიქსირდება, ან თუნდაც 38, არ ვიღებთ სიცხის დამწევ...
ექიმი ნანა სხილაძე სოციალურ ქსელში აქვეყნებს რეკომენაციებს Covid-19-ის ბინაზე მკურნალობის დროს. ექიმის რჩევებს უცვლელად გთავაზობთ:ძალიან ბევრი ადამიანი, ნაცნობი, მეზობელი მწერს დაბნეული...
თუ გადაწყდა თქვენი ბინაზე მკურნალობა, ნუ ინერვიულებთ! - ინფექციონისტ მაია ბუწაშვილის ვიდეო...
,,ნუ ჩავარდებით პანიკაში, გაიხსენეთ, რომ ბევრ სხვა ინფექციას შეიძლება ანალოგიური სიმპტომები ჰქონდეს... თუ გადაწყდა თქვენი ბინაზე მკურნალობა, ნუ ინერვიულებთ! დაავადებას შეხვდით მშვიდად, ბინაზ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად