Baby Bag

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე, - აღნიშნულ თემაზე ექიმი ნანა სხილაძე წერს. გთავზობთ მის ​პოსტს უცვლელად:

„D ვიტამინის პოტენციური როლისადმი ინტერესი მწვავე რესპირატორული ინფექციების პროფილაქტიკაში და მკურნალობაში ჯერ კიდევ 1930-იანი წლებიდან იწყება. ბევრი რანდომიზებული კონტროლირებადი გამოკვლევების მეტაანალიზებით ვლინდებოდა D ვიტამინის დამცავი მოქმედებები მწვავე რესპირატორული ინფექციებისგან, თუმცა ეს ეფექტები იყო ზომიერი მნიშვნელოვანი ჰეტეროგენულობით.

​მისმა დეფიციტმა, სიმსუქნის, ხანდაზმული ასაკისა და შავი ან აზიური ეთნიკური წარმოშობის ჩათვლით, ზოგი მკვლევარი მიიყვანა ჰიპოთეზამდე, რომ D ვიტამინის დამატება შეიძლება იყოს მთავარი, როგორც პრევენციული ან სამკურნალო საშუალება COVID-19-ისთვის.

​მექანიკური თვალსაზრისით, არსებობს საფუძველი იმისა, რომ ვიტამინი D დადებითად აწესრიგებს მასპინძლის რეაქციებს მწვავე რესპირატორული სინდრომის დროს როგორც ადრეულ ვირემიულ (SARS-CoV-2), ასევე მოგვიანებით ჰიპერინფლაზმურ ფაზებზე - COVID-19.

​რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებში უფრო ძნელად მიმდინარეობდა კოვიდ 19 ვიდრე იმ პირებში, სადაც ამ ვიტამინის უკმარისობა არ აღინიშნებოდა.

​ექსპერტები იკვლევენ, შეუძლია თუ არა D ვიტამინის მიღებამ დაგვიცვას კოვიდ 19-ის ინფექციისგან.

​მიუხედავად იმისა, რომ სოციალურ ქსელში უამრავი ინფორმაცია იდება დანამატები ვიტამინების შესახებ, რომლებიც ასევე მიიჩნევა კორონავირუსის ფარად, ალერგიისა და ინფექციური დაავადებების ეროვნული ინსტიტუტის დირექტორმა, დოქტორმა ენტონი ფაუჩიმ განაცხადა, რომ ე.წ. იმუნური სისტემის გამაძლიერებელი დანამატები სინამდვილეში არაფერს აკეთებენ.

​მისი აზრით, არსებობს მხოლოდ ერთი დანამატი, რომელიც „მზის ვიტამინად“ მიიჩნევა და ეს არის D ვიტამინი, რომელიც გავლენას ახდენს ინფექციის მგრძნობელობაზე.

​ფაუჩიმ ვრცლად ისაუბრა D ვიტამინის როლზე იმუნური სისტემის მხარდაჭერაში.

​D ვიტამინი ამცირებს რესპირატორული ინფექციების განვითარების რისკს! მრავალი კვლევის თანახმად, D ვიტამინის უმრავლესობამ შეიძლება გაზარდოს კორონავირუსული ინფექციის რისკი და მისი სიმძიმე. გამოკვლევით დგინდება, რომ კოვიდ-19-ის სიკვდილიანობა უფრო მაღალია იმ ქვეყნებში, სადაც მზე თითქმის არასდროს ანათებს მაგ: ფინეთი, მონღოლეთი, ესტონეთი და ა.შ.  და მოსახლეობას მზის სხივების სიმცირის გამო აქვთ D vit. დეფიციტი. კვლევა ცხადჰყოფდა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირები უფრო ხშირად იყვნენ კოვიდ დადებითი, ვიდრე ისინი, ვისაც დეფიციტი არ აღენიშნებოდა. სხვა გამოკვლევების თანახმად,  D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებს, უფრო რთული გამოსავალი ჰქონდათ.

​რასაკვირველია, იმას, თუ ვინ რა დოზით და რა სახით უნდა მიიღოს ნებისმიერი ვიტამინი, ექიმი ადგენს ანალიზის საფუძველზე და დამოუკიდებლად ვერავინ მიიღებს გადაწყვეტილებას.

​ბუნებრივი გზით, მზის სხივებთან ერთად, D ვიტამინი შეგიძლიათ მიიღოთ საკვებიდან:
  • ზეთოვანი თევზი: კალმახი, სკუმბრია, თინუსი,
  • გველთევზა,
  • ქაშაყი ან თევზის კონსერვი.
  • სოკო, რძე ან რძის პროდუქტები,
  • ფორთოხლის წვენი,
  • კვერცხი, სოიო.

​დღეისათვის რეგისტრირებულია საავადმყოფოებზე დაფუძნებული მკურნალობის მთელი რიგი გამოკვლევები, მაგრამ შეიძლება რთული აღმოჩნდეს D ვიტამინის როლის გამოვლენა COVID-19- ის მძიმე პირობებში ორი მიზეზის გამო.

​პირველ რიგში, პაციენტებს აქვთ საავადმყოფოში დაავადების ჰიპერინფლატორული სტადია, ამიტომ მათთვის შეიძლება გვიან იყოს D ვიტამინის დამატებით გამოწვეული ნებისმიერი ანტივირუსული ეფექტით სარგებლობა.

​მეორეც, ძნელი იქნება მიკროელემენტის ეფექტის ჩვენება დექსამეტაზონთან ერთად, რომელსაც აქვს ძლიერი ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება და დღესდღეობით წარმოადგენს მკურნალობის სტანდარტს კოვიდის მძიმე შემთხვევებში.

​საუკეთესო იმედი, ალბათ პოპულაციაში ჩატარებულ კვლევაშია, რომლებიც იკვლევს პროფილაქტიკური D ვიტამინის დამატებას, როგორც COVID-19-ის შემთხვევების სიმძიმის შესუსტების საშუალებას! ამგვარი გამოკვლევის შედგენის შესახებ ინფორმაცია უნდა იქნას მიღებული D ვიტამინის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მეტაანალიზების მიხედვით.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დე​დების ჯგუფი“)

თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე ნაკლები დაგვიფიქსირდება, ან თუნდაც 38, არ ვიღებთ სიცხის დამწევ...
ექიმი ნანა სხილაძე სოციალურ ქსელში აქვეყნებს რეკომენაციებს Covid-19-ის ბინაზე მკურნალობის დროს. ექიმის რჩევებს უცვლელად გთავაზობთ:ძალიან ბევრი ადამიანი, ნაცნობი, მეზობელი მწერს დაბნეული...
თუ გადაწყდა თქვენი ბინაზე მკურნალობა, ნუ ინერვიულებთ! - ინფექციონისტ მაია ბუწაშვილის ვიდეო...
,,ნუ ჩავარდებით პანიკაში, გაიხსენეთ, რომ ბევრ სხვა ინფექციას შეიძლება ანალოგიური სიმპტომები ჰქონდეს... თუ გადაწყდა თქვენი ბინაზე მკურნალობა, ნუ ინერვიულებთ! დაავადებას შეხვდით მშვიდად, ბინაზ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლის განმავლობაში ორსულდება, ხოლო 95% - ორი წლის განმავლობაში“

„სტატისტიკის თანახმად, აქტიური სექსუალური ცხოვრების პირობებში ქალების 85% პირველი ერთი წლის განმავლობაში ორსულდება, ხოლო 95% - ორი წლის განმავლობაში“
როდის ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე და რა შეიძლება იყოს ძირითადი გამომწვევი მიზეზები? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი ლელა ირემაძე ესაუბრა. 

​- ქალბატონო ლელა, რა არის უნაყოფობა და როდის ვსაუბრობთ მასზე?

- იმ შემთხვევაში, როდესაც ერთწლიანი, რეგულარული, დაუცველი სქესობრივი კონტაქტის ფონზე არ დგება ორსულობა, ვსაუბრობთ უნაყოფობაზე, თუ ქალის ასაკი:

  • < 35 წლამდეა
  • > 35 წელზე ზემოთ ასაკის ქალებში - ეს პერიოდი მცირდება 6 თვემდე.
  • > 40 წელზე ზემოთ - 3 თვემდე
უნაყოფობა შეიძლება იყოს პირველადი და მეორადი. პირველადია უნაყოფობა, როდესაც ქალს არცერთი ორსულობა არ ჰქონია, ხოლო მეორადია უნაყოფობა, როდესაც ქალს აქვს მინიმუმ ერთი ორსულობა ანამნეზში.

ქალის ასაკი და წყვილის სქესობრივი თანაცხოვრების პერიოდის ხანგრძლივობა მნიშვნელოვანია, უნაყოფობის დროული დიაგნოსტიკისა და შემდგომი მენეჯმენტის განსაზღვრის თვალსაზრისით.

- დღესდღეობით, პროცენტულად რამდენად გავრცელებულია წყვილებში უშვილობა?

- დღეისათვის მსოფლიოში რეპროდუქციული ასაკის 8-12% არის უნაყოფო, ანუ ყოველი 7 წყვილიდან 1 წყვილი. 48 მილიონი წყვილი. 186 მილიონი ადამიანი; (Worldwide ( Ombelet et; al)) PubMed 2019)

- ძირითადად რითია გამოწვეული უშვილობა და რომელი სქესის წარმომადგენლებში უფრო ხშირია ეს პრობლემა?

- უნაყოფობის მიზეზები შეიძლება იყოს მამაკაცისმიერი, ქალისმიერი, კომბინირებული (ქალისმიერი+მამაკაცისმიერი ფაქტორი); იმუნოლოგიური, ასევე უცნობი/გაურკვეველი ეტიოლოგიის.

  • ქალისმიერი მიზეზები გვხვდება შემთხვევათა – 40-45%-ში
  • მამაკაცისმიერი ფაქტორი - 35-40%
  • ქალისა და მამაკაცის ერთად - 15%
  • გაურკვეველი გენეზის უნაყოფობა -10%
ქალისმიერი მიზეზები შეიძლება იყოს - ფალოპის მილების, საკვერცხეების, საშვილოსნოს ორგანული და ან ფუნქციური პათოლოგიური ცვლილებები, ასევე ენდოკრინული დარღვევები.

ფალოპის მილების ანატომიური და ფუნქციური დაზიანებით გამოწვეული უნაყოფობა, ქალის უნაყოფობის 40-60%-ს შეადგენს. ფალოპის მილებს ახასიათებთ ძალზე რთული ნეიროენდოკრინული რეგულაცია, რომელიც მათ სატრანსპორტო ფუნქციას განაპირობებს. ამ ფუნქციის მოშლა საბოლოოდ იწვევს სპერმატოზოიდისა და კვერცხუჯრედის გადაადგილების, მათი შერწყმის შედეგად წარმოშობილი გამეტების, შემდგომ კი ემბრიონის საშვილოსნოს ღრუსკენ ტრანსპორტირების პროცესის რღვევას, რაც უნაყოფობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზია.

საშვილოსნოს პათოლოგიებით გამოწვეულ უნაყოფობაში მნიშვნელოვანია - საშვილოსნოს თანდაყოლილი პათოლოგიები (ძგიდე, ორრქიანი, ერთრქიანი), ფიბროიდები, ადენომიოზი, ენდომეტრიოზი, ენდომეტრიუმის სტრუქტურა/ ხარისხი, პოლიპები.

საკვერცხისმიერი ფაქტორი - ძირითადად ანოვულაცია, რაც უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებს შორის მნიშვნელოვან ადგილს იკავებ. იგი გულიხმობს ფოლიკულიდან კვერცხუჯრედის გამოთავისუფლების პროცესის რღვევას.

ჰორმონული დარღვევებიდან აღსანიშნავია - ჰიპოთალამო - ჰიპოფიზურ სისტემაში მიმდინარე პათოლოგიური ცვლილელბი.

მამაკაცისმიერი ფაქტორი - განპირობებულია სპერმაში სპერმატოზოიდების რაოდენობრივი, მოძრაობითი და მორფოლოგიური პათოლოგიური ცვლილებებით.

ასევე ძალზედ მნიშვნელოვანი და გასათვალისწინებელია - გარემო ფაქტორების (ტოქსინები), ცხოვრების წესის (მწეველობა, ალკოჰოლის მოხმარება, სიმსუქნე) გავლენა ნაყოფიერებაზე.

- აქვს თუ არა მნიშვნელობა ქალის ასაკს?

- ოვარიული რეზერვი (კვერცხუჯრედების მარაგი საკვერცხეებში) ქალის შვილოსნობის პოტენციალის მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორია, უფრო მეტიც, გენეტიკური შვილის ყოლის ერთადერთი წყაროა. მნიშნელოვანია ის ფაქტორი, რომ კვერცხუჯრედების მარაგი მცირდება/იხარჯება ასაკის მატებასთან ერთად. გარდა კვერცხუჯრედების რაოდენობრივი შემცირებისა, მცირდება კვერცხუჯრედების ხარისხიც (უპირატესად 35 წლის შემდეგ). სწორედ ამ ფაქტორების გამო განსხვავებულია ქალის დაორსულების სიხშირე 35 წლამდე და მის შემდეგ ასაკში, მაგალითად, ბუნებრივ ციკლებში:

  • 25 წლის ასაკში - ერთ ციკლში - საშ. - 25%;
  • 35 წლის ასაკში - 15%-ია
  • 37 წლის ასაკში 10%, 40 წლის შემდეგ 4-5%

    ​ინ ვიტრო ციკლში
  • < 35 წლამდე - საშუალოდ 45-50%-ია
  • 35-38 წწ - 30-35%
  • 40-42 წწ - 8-10%
  • < 42 წწ - 3-5%.
აღნიშნული, ქალის რეპროდუქციულ სისტემაში მიმდინარე ასაკდამოკიდებული ფიზიოლოგიური პროცესია. გასათვალისწინებელია, ფიზიოლოგიიდან გადახრის შემთხვევები ანუ ადრეულ ასაკში (35-30 წლამდე), სხვადასხვა მიზეზის (გენეტიკური, აუტოიმუნური, იდიოპათიკური და სხვ) გამო შემცირებული ფოლიკულური მარაგის არსებობა, რის გამოც ორსულობის სიხშირე ასაკის მიუხედავად მნიშვნელოვნად დაბალია.

აღნიშნულიდან გამომდინარე, საჭიროა ყველა რეპროდუქციული ასაკის ქალმა, ვინც გეგმავს ორსულობას, დროულად მიმართოს რეპროდუქტოლოგს, გამოიკვლიოს საკვერცხის მარაგი და შედეგის მიხედვით დაგეგმოს ორსულობა.

ასევე მნიშვნელოვანია, ფსიქოლოგიური ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა, რაც დღეისათვის საკმაოდ ხშირად გვხვდება.

ძირითადი მიზეზები, რომლებიც იწვევენ ფსიქოლოგიურ უნაყოფობას:

  • სისტემატური სტრესი სამსახურში;
  • თავის დადანაშაულება უნაყოფობაში, ან ფიქრი იმაზე, რომ ეს არის სასჯელი თქვენი ცხოვრების წესის გამო;
  • ფინანსური თუ საყოფაცხოვრებო პრობლემები, რაც ბავშვის დაბადებას უკავშირდება;
  • ბოლო პერიოდში განცდილი სერიოზული ფსიქოლოგიური რყევა;
  • გარშემომყოფების მხრიდან გამუდმებული პრესინგი, ანუ გამუდმებული შეკითხვები: არ ხართ ორულად, არ გეგმავთ ორსულობას, რატომ არ ორსულდებით? 

ფსიქოლოგიური უნაყოფობის დროს მნიშვნელოვანია მკურნალი ექიმის მხარდაჭერა, ზოგიერთ შემთხვევაში საჭირო ხდება ფსიქოლოგის ჩართულობა.

- დედები ხშირად ეუბნებიან თავიანთ ქალიშვილებს, არ გაცივდეთ, ბავშვი არ გეყოლებათო. მითია თუ რეალურად შესაძლებელია მომავალში ამან პრობლემა გამოიწვიოს?

- რა თქმა უნდა, მითია. მცირე მენჯის ღრუს ანთებას ინფექცია იწვევს და არა ცივზე ჯდომა ან მსგავსი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად