Baby Bag

ფუტკრის შხამში შემავალი მოლეკულა ძუძუს კიბოს უჯრედებს ანადგურებს - უახლესი კვლევები

ფუტკრის შხამში შემავალი მოლეკულა ძუძუს კიბოს უჯრედებს ანადგურებს - უახლესი კვლევები

ადამიანების გარკვეულ ნაწილს ფუტკრის კბენასთან დაკავშირებული უსიამოვნო მოგონებები აქვს. მიუხედავად იმისა, რომ ნესტარი კბენის დროს უდიდეს ტკივილს გვაყენებს, მას ადამიანისთვის უდიდესი სარგებლის მოტანაც შეუძლია. უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ ფუტკრის შხამში არსებულ მოლეკულას სიმსივნური უჯრედების ზრდის შეჩერების უნარი აქვს.

მეცნიერები სხვადასხვა ქვეტიპის სიმსივნეებს იკვლევდნენ, მათ შორის იყო ძუძუს სამმაგ-ნეგატიური ტიპის სიმსივნე, რომელიც კიბოს ერთ-ერთი ყველაზე აგრესიული ფორმაა. აღნიშნული ტიპის სიმსივნის მკურნალობა საკმაოდ რთულია სამკურნალო საშუალებების დეფიციტის გამო.

ძუძუს კიბოს 15 %-მდე შემთხვევები სწორედ სამმაგ-ნეგატიურ სიმსივნეზე მოდის. აღნიშნული ტიპის კიბოს უჯრედები დიდი რაოდენობით მოლეკულა EGFR-ს წარმოქმნის. მეცნიერები დიდი ხნის მანძილზე ცდილობდნენ მოცემული მოლეკულის გამანადგურებელი მედიკამენტის შექმნას, თუმცა უშედეგოდ. ნებისმიერი პრეპარატი, რომელსაც ისინი სამკურნალოდ იყენებდნენ, ადამიანის ორგანიზმში ჯანმრთელ უჯრედებსაც ანადგურებდა.

მედიცინაში უკვე რამდენჯერმე გამოიყენეს მეთაფლია ფუტკრის შხამი, რომელიც ძალიან წარმატებული აღმოჩნდა ეგზემის სამედიცინო თერაპიისთვის. აღნიშნული ფუტკრის შხამს სიმსივნის მკურნალობის დროსაც გამოიყენებენ, უფრო კონკრეტულად კი მელანომების წინააღმდეგ. მეცნიერებმა არ იცოდნენ, როგორ მუშაობდა ფუტკრის შხამი სიმსივნის თერაპიისას მოლეკულურ დონეზე. უახლესმა კვლევებმა მკვლევარები ფუნდამენტურ კითხვებზე პასუხის გასაცემად მოამზადა.

ფუტკრის შხამის ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტი მოლეკულა მელიტინია. მელიტინი ფუტკრის შხამის შემადგენლობის ნახევარს იკავებს. სწორედ მისი დამსახურებით არის მწერის კბენა ასეთი მტკივნეული. ფუტკრები პეპტიდ მელიტინს არამხოლოდ შხამში, არამედ სხვა ქსოვილებშიც გამოიმუშავებენ. მისი დახმარებითი მათი ორგანიზმი ინფექციებზე ძლიერ საპასუხო რეაქციას ავლენს.

მელიტინის მოქმედების შესწავლის მიზნით მეცნიერებმა ლაბორატორიაში გაზრდილი სიმსივნური უჯრედები და ჯანმრთელი უჯრედები ავსტრალიური, ირლანდიური, ინგლისური მეთაფლია ფუტკრისა და ინგლისური ბაზის შხამით დაამუშავეს. მკვლევარებმა აღმოაჩინეს, რომ ბაზის შხამი, რომელიც მელიტინს არ შეიცავს, მაგრამ სიმსივნის საწინააღმდეგო მოქმედებით გამოირჩევა, სიმსივნურ უჯრედებზე მნიშვნელოვან ზეგავლენას ვერ ახდენდა, მაშინ, როდესაც სამივე ქვეყნის მეთაფლია ფუტკრის შხამმა კიბოს უჯრედების მდგომარეობის სერიოზული ცვლილება გამოიწვია.

მეცნიერების თქმით, მეთაფლია ფუტკრის შხამი ძალიან ძლიერი აღმოჩნდა, რადგან მან კიბოს უჯრედის მემბრანა ერთ საათში გაანადგურა. მეცნიერებმა საკუთარი ეჭვების გამყარების მიზნით, შხამში მელიტინი ანტისხეულებით დაბლოკეს. აღმოჩნდა, რომ მელიტინის გარეშე შხამი კიბოს საწინააღმდეგო მოქმედებას კარგავდა. მეცნიერები დარწმუნდნენ, რომ სიმსივნურ უჯრედებს წარმატებით სწორედ მელიტინი ებრძოდა.

მეცნიერების ახალ აღმოჩენაში სასიხარულოა ის ფაქტიც, რომ მელიტინი ჯანსაღ უჯრედებს არ აზიანებს, ხოლო კიბოს უჯრედების გამრავლებას აფერხებს.

მეცნიერებმა უკეთესი შედეგების მისაღებად მელიტინის სინთეტიკური ვერსია დაამზადეს, რათა სიმსივნურ უჯრედებზე მისი გავლენა შეემოწმებინათ. აღმოჩნდა, რომ მელიტინის სინთეთიკური ალტერნატივა უმეტესად იმეორებდა რეალური მოლეკულის ანტისიმსივნურ მოქმედებებს.

მეცნიერთა ჯგუფმა კიდევ ერთი კვლევა სიმსივნით დაავადებულ თაგვებზე აწარმოა. ისინი მელიტინისა და ქიმიოთერაპიული პრეპარატების კომბინაციით მკურნალობდნენ დაავადებულ თაგვებს. აღმოჩნდა, რომ მელიტინი ასუსტებდა კიბოს უჯრედების თავდაცვით ფუნქციას იმუნური სისტემის წინააღმდეგ.

მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ქიმიოთერაპიისა და მელიტინის კომბინაცია ძუძუს კიბოს აგრესიული ფორმების წინააღმდეგ კარგად მუშაობს. თაგვების მკურნალობის დროს მელიტინისა და ქიმიოთერაპიის კომბინირებამ საოცარი შედეგი გამოიღო.

ლაბორატორიაში სიმსივნური უჯრედების მოკვლა ძალიან ბევრი საშუალებით არის შესაძლებელი, სწორედ ამიტომ მეცნიერები გვაფრთხილებენ, რომ საბოლოო დასკვნების გამოტანისგან ჯერჯერობით თავი უნდა შევიკავოთ. მეცნიერებმა მელიტინის ტოქსიკურობა და მისი უსაფრთხო დოზების მოცულობა უნდა გამოიკვლიონ. მხოლოდ ამის შემდეგ დაფიქრდებიან ისინი პეპტიდის ადამიანების სამკურნალოდ გამოყენებაზე.

დავაადებათა სამკურნალოდ აუცილებელი საშუალებების დიდი ნაწილი ბუნებაში გვხვდება. ფუტკრის შხამმა, შესაძლოა, მედიცინაში გადატრიალება მოახდინოს, თუმცა თანამედროვე ადამიანების უდიდესი ნაწილის მსგავსად, ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული არაერთი პრობლემა მეთაფლია ფუტრკებსაც აქვთ და ჩვენს მსგავსად, დახმარებას ისინიც საჭიროებენ.

მომზადებულია ​sciencealert.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

ტკბილი და ცხიმიანი საკვები ტვინის კოგნიტურ ფუნქციებს არღვევს და ნერვულ სისტემას აზიანებს
​დიდი ხანია ტკბილი და ცხიმიანი პროდუქტები ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ ნაწილად იქცა. ადამიანის ორგანიზმს არაჯანსაღ კვებით ჩვევებთან გამკლავება უჭირს. იმავეს თქმა შეგვიძლია ჩვენი ტვინის შესახებ. არაჯ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

ანემია და ორსულობა - გაეცანით მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს

დღეს ხუთშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად მეან-გინეკოლოგი და ქირურგი ეკა ბუკია მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ორსულთა ანემიაზე. 

ყოველი ორსულობა ინდივიდუალურია, თუმცა არის ზოგი ფაქტორი, რაც შესაძლოა, ბევრ ორსულში შეგვხვდეს. ერთ-ერთი მათგანია ანემიის განვითარების მაღალი რისკი.

​ანემია იწყება მაშინ, როცა თქვენს ორგანიზმში არ არის საკმარისი რაოდენობით ერითროციტები (სისხლის წითელი უჯრედები) ქსოვილებამდე ჟანგბადის გადასატანად.

​მსუბუქი ხარისხის ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს დაღლილობა. თუ არ ჩატარდა შესაბამისი მკურნალობა, ანემია გაღრმავდება. ორსულობის დროს ანემიამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ნაადრევი მშობიარობა და ახალშობილის მცირე მასა.

​რა იწვევს ანემიას ორსულობაში?

​მსუბუქი ხარისხის ანემია ხშირად გვხვდება ორსულებში. არსებობს ანემიის 400 ქვესახეობა. ასევე არსებობს ანემიის გამომწვევი ბევრი მიზეზი. განვიხილოთ რამდენიმე მათგანი.

​რკინადეფიციტური ანემიის
განვითარების მიზეზია - რკინის მარაგის უკმარისობა ორსულობამდე და ორსულობისას. ამას მივყავართ რკინის დეფიციტამდე. 15-25%-მდე ორსულებს აქვთ რკინადეფიციტური ანემია. ამ დროს ჰემოგლობინის დონე ნორმაზე დაბალია.

​ორსულობისას თქვენი ორგანიზმი გაძლიერებულად მუშაობს, რომ მოახდინოს ნაყოფის სწორი კვება. სისხლის მოცულობა იზრდება 30-50% -ით. სისხლის მოცულობის ასეთი ზრდა უზრუნველყოფს ნაყოფის ჟანგბადითა და საკვები პროდუქტებით კარგ მომარაგებას.

​ფოლატდეფიციტური ანემია
- გამოწვეულია ფოლიუმის მჟავის ნაკლებობით. ასევე წარმოადგენს ერთ-ერთ ხშირ ნაირსახეობას, რომელიც გვხვდება ორსულებში. ორსულობისას ქალებს გაცილებით მეტი რაოდენობის ფოლიუმი სჭირდებათ. ფოლიუმის მჟავა ინიშება ორსულობის დაგეგმვამდე რამდენიმე თვით ადრე. ფოლიუმის მჟავა არის წყალში ხსნადი ვიტამინი, რომელიც ხელს უშლის ნაყოფის ნერვული მილის დეფექტის განვითარებას ორსულობისას, ამიტომ ასე მნიშნელოვანია მისი მიღება ორსულობის 12 კვ. ვადამდე.

​ვიტამინი B12-დეფიციტური ანემია
- B12 ვიტამინი გამოიყენება ორგანიზმის მიერ ერითროციტების (სისხლის წითელი უჯრედების) წარმოებისთვის. ზოგიერთი ქალის შემთხვევაში ძნელად ხდება B12-ის პროდუქცია, რასაც მივყავართ ამ ვიტამინის დეფიციტამდე.

​ხშირად ფოლიუმის მჟავისა და ვიტამინ B12-დეფიციტი შესაძლოა შეგვხვდეს ერთდროულად.

​რა გზებს შეიძლება მივმართოთ ყველაზე გავრცელებული ანემიის ფორმების პრევენციისთვის?
  • პრენატალური ვიტამინები - შეგიძლიათ მიიღოთ ერთჯერ დღეში - ამით თქვენ მიიღებთ ვიტამინებსა და მინერალებს საჭირო რაოდენობით.
  • რკინის შემცველი მედიკამენტები - თუ თქვენი ფერიტინის დონე დაბალია, ექიმი დაგინიშნავთ რკინის შემცველ პრეპარატს. მედიკამენტის დოზას, სახეს - დასალევი თუ საინექციო - ამას უკვე წყვეტს თქვენი ექიმი კონკრეტულად თქვენი შემთხვევიდან, ზოგადი მდგომარეობიდან, ანამნეზიდან და სხვა არსებული თანმხლები დაავადებიდან (მისი არსებობისას) გამომდინარე.

​რკინის პრეპარატის მიღებისას თავი უნდა აარიდოთ კალციუმის მაღალი რაოდენობით შემცველ პროდუქტებს, როგორებიცაა: ყავა, ჩაი, რძის პროდუქტები, კვერცხის გული - ეს ყველაფერი ხელს უშლის რკინის სწორ ათვისებას.
​ასევე ანტაციდებმა (კუჭის მჟავიანობის გასანეიტრალებელი მედიკამენტები) შესაძოა, შეაფერხონ რკინის სწორი ათვისება. ამიტომ აუცილებლად მიიღეთ რკინა 2 საათით ადრე ანტაციდის მიღებამდე ან ანტაციდის მიღების შემდეგ 4 საათში.
  • სწორი კვება - რკინისა და ფოლიუმის საკმარისი რაოდენობის მიღება შესაძლოა ორსულობის განმავლობაში სწორად შერჩეული კვების რაციონის მეშვეობით.

​ზემოთ აღნიშნული მინერალების კარგი წყაროა:

  • ქათამი
  • თევზი
  • საქონლის ხორცი
  • ლობიო
  • თხილეული
  • მწვანილი
  • კვერცხი
  • ხილი (ბანანი, ნესვი)

​ცხოველური წარმოშობის რკინია უფრო კარგად აითვისება ორგანიზმის მიერ, ვიდრე მცენარეული წარმოშობის.
თუ ანემია ძალიან ღრმაა და საინექციო ფორმებით ვერ მოხერხდა კორეგირება, შესაძლოა, საჭირო გახდეს ჰემოტრანსფუზია (სისხლის გადასხმა).

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორები:

​ანემიის განვითარების რისკ-ფაქტორებია: მრავალნაყოფიანი ორსულობა, ორი ან მეტი ორსულობა უახლოეს წარსულში, არ მიირთმევთ რკინით მდიდარ საკვებს, თუ დაორსულებამდე გქონდათ ჭარბი მენსტრუაცია, ასევე ორსულობისას ხშირი ღებინება.

​რა სიმპტომები ახასიათებს ანემიას?

​ანემიის მსუბუქი ფორმის დროს შესაძლოა, არანაირი სიმპტომი არ გქონდეთ. საშუალო და მძიმე ფორმების დროს კი: საერთო სისუსტე, ადვილად დაღლა, გამუდმებით დაღლილობის შეგრძნება, ქოშინი, სიფერმკრთალე, ტაქიკარდია (გულისცემის აჩქარება) ან ტკივილი მკერდის არეში, თავბრუსხვევა, გემოს გაუკუღმართება - ცარცის, თიხის, კბილის პასტის ჭამა.

​შესაძლოა, ზემოთ აღნიშული სიმპტომებიდან გქონდეთ რომელიმე ან რამდენიმე ერთდროულად.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
წაიკითხეთ სრულად