Baby Bag

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ

თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილისა და სასწავლო მასალის ათვისების პრობლემები აქვთ
უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ 12-17 წლის ასაკის თინეიჯერების 1/3 რეგულარულად სვამს ენერგეტიკულ სასმელებს. ენერგეტიკული სასმელი დიდი რაოდენობით შაქარს, კოფეინს, დანამატებს: ლ-კარნიტინს, გოგირდის შემცველ ამინომჟავას და გუარანას შეიცავს. მართალია, მოცემული დანამატები მეხსიერების გაუმჯობესებას, ენერგიის მატებასა და კონცენტრაციის ზრდას უწყობს ხელს, მაგრამ აღნიშნული ინგრედიენტების ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმზე ჯერ ბოლომდე შესწავლილი არ არის.

თინეიჯერების დიდი ნაწილი ენერგეტიკულ სასმელს იმ მოტივით სვამს, რომ დროის მოკლე შუალედში თავი უფრო ენერგიულად და გამოცოცხლებულად იგრძნოს. ზოგიერთი მათგანი ღამის გათენებას ცდილობს, ზოგს კი სურს რომელიმე კონკურსში მონაწილეობისას თავი უენერგიოდ ან უმოტივაციოდ არ იგრძნოს.
ენერგეტიკული სასმელი ორი სახისაა:

• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც ისეთ ქილაში ასხია, როგორშიც მსუბუქი ტკბილი სასმელები.
• ენერგეტიკული სასმელი, რომელიც პატარა ზომის ქილებშია ჩასხმული.
ორივე კატეგორიის ენერგეტიკული სასმელის მთავარ კომპონენტს კოფეინი წარმოადგენს. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის ცნობით, ენერგეტიკული სასმელი მეტისმეტად დიდი რაოდენობის კოფეინს და ისეთ დანამატებს შეიცავს, რომელთა შეტანაა თინეიჯერთა რაციონში მიზანშეწონილი არ არის.
რატომ მოსწონთ თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელები?
ენერგეტიკული სასმელები თინეიჯერებს სასურველი შედეგის მიღებაში ძალიან სწრაფად და მარტივად ეხმარება. ახალგაზრდა ათლეტები, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელს რეგულარულად მოიხმარენ, გაცილებით პროდუქტიულად ვარჯიშობენ, თუმცა კვლევებით დასტურდება, რომ მსგავსი ტიპის სასმელი მათ ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს. ენერგეტიკული სასმელის დალევის შემდეგ ადამიანებს ენერგია ემატებათ და კონცენტრაციაც უუმჯობესდებათ, თუმცა აღნიშნული ეფექტი მოკლევადიანია. მათი ხშირი მიღება ჯანმრთელობისთვის სერიოზული საფრთხის მომტანიც შეიძლება აღმოჩნდეს. ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მოხმარებით გამოწვეული ზიანი მისგან მიღებულ სარგებელს მნიშვნელოვნად აღემატება.
დიდ ბრიტანეთში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელიც ბავშვებსა და მოზარდებში ენერგეტიკული სასმელებისადმი დამოკიდებულების შესწავლას ისახავდა მიზნად, დაადგინა, რომ გემო, ფასი, რეკლამა, ხელმისაწვდომობა და ეფექტურობა ის ძირითადი ფაქტორებია, რომელთა გამოც თინეიჯერები მსგავსი ტიპის სასმელს აქტიურად ეტანებიან. მწარმოებლები პროდუქტს მაქსიმალურად ხელმისაწვდომ ფასს ადებენ და სპეციალური მარკეტინგული გათვლების გამოყენებით, მას მოზარდი თაობის თვალში მიმზიდველობას მატებენ.
მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ენერგეტიკული სასმელი მოზარდებს სხვადასხვა მიზეზის გამო იზიდავს. დომინანტი ფაქტორი, რომელიც პროდუქტის მიმზიდველობას აბსოლუტურად განსაზღვრავს, არ გამოიკვეთა. სხვადასხვა ფაქტორთა ეფექტური კომბინაცია თინეიჯერებს ენერგეტიკული სასმელისადმი მეტად მიდრეკილს ხდის. მისი ხელმისაწვდომობა კი პროდუქტის მოხმარების სიხშირეს აორმაგებს. მსგავსი ტიპის სასმელის მზარდი პოპულარობა მისასალმებელი ნამდვილად არ არის. მშობლებსა და თინეიჯერებს მეტი სიფრთხილის გამოჩენა მართებთ. აუცილებელია, რომ მათ ენერგეტიკული სასმელების გვერდითი ეფექტების შესახებ გარკვეული წარმოდგენა ჰქონდეთ, რათა მავნე პროდუქტის მიღებისგან თავის შეკავება შეძლონ.
ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტები
ენერგეტიკული სასმელის რეგულარული მიღება თინეიჯერების ჯანმრთელობაზე ნეგატიურად აისახება. კოფეინის მაღალი შემცველობისა და არაჯანსაღი დანამატების სიუხვის გამო აღნიშნული პროდუქტი ორგანიზმისთვის ზიანის მომტანია. ქვემოთ ენერგეტიკული სასმელის გვერდითი ეფექტების ნუსხას გთავაზობთ:
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ, ძილის პრობლემები აქვთ, მათ სასწავლო მასალის ათვისება უძნელდებათ, გონებრივად ნაკლებად აქტიურები ხდებიან. არსებობს მაღალი რისკი, რომ ენერგეტიკულ სასმელზე მიჯაჭვული მოზარდები ნარკოტიკებს, ალკოჰოლს ან სიგარეტს მიეძალონ.
• ენერგეტიკულ სასმელს არანაირი კვებითი ღირებულება არ აქვს, ამასთან ის საკმაოდ დიდი რაოდენობით კოფეინს და შაქარს შეიცავს. მსგავსი ტიპის სასმელი მოზარდის ორგანიზმისთვის საზიანოა.
• ენერგეტიკული სასმელებით გატაცებული 13-19 წლის თინეიჯერების 40% უძილობას, გულისრევის შეგრძნებას, ღებინებას, გახშირებულ კანკალს, თავისა და მუცლის ტკივილს უჩივის. ექსტრემალურ შემთხვევაში ენერგეტიკული სასმელის ჭარბმა მიღებამ, შესაძლოა, კრუნჩხვების განვითარებას შეუწყოს ხელი.
• კვლევებით დგინდება, რომ თინეიჯერებს, რომლებიც ენერგეტიკულ სასმელებს რეგულარულად მოიხმარენ რისკის შემცველი ქმედებებისკენ მიდრეკილება უჩნდებათ. მათ ნარკოტიკების მოხმარება, ჩხუბი და დაპირისპირება იზიდავთ.
• ენერგეტიკულ სასმელში შემავალი კოფეინი, ვიტამინები, პროტეინები, ნახშირწყლები, ამინომჟავები, დანამატები და მინერალები, ისეთ კომბინაციას ქმნიან, რომელიც დეჰიდრატაციას უწყობს ხელს. კოფეინი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი დიურეტიკია.
• ენერგეტიკული სასმელების უმრავლესობა 500 მილიგრამზე მეტ კოფეინს შეიცავს. ამ რაოდენობის კოფეინის ხშირი მიღება თინეიჯერების ორგანიზმისთვის მომწამვლელია.
• ზოგიერთი ნაირსახეობის ენერგეტიკული სასმელი ალკოჰოლსაც შეიცავს. როგორც წესი, მსგავსი ტიპის სასმელს დანამატის სახით კოფეინს და სხვა სტიმულატორებს აღარ ამატებენ. მიუხედავად ამისა, მას მაინც ენერგეტიკული სასმელის სახით ყიდიან. ალკოჰოლი თინეიჯერების ორგანიზმისთვის განსაკუთრებით საზიანოა.
რა რაოდენობის ენერგეტიკული სასმელის მიღებაა თინეიჯერებისთვის ნებადართული?
თინეიჯერებისთვის ენერგეტიკული სასმელების მიღება უსაფრთხო არ არის. არ არსებობს დოზა, რომელიც მათთვის სასურველად შეგვიძლია ჩავთვალოთ. ზოგიერთი თინეიჯერი ფიქრობს, რომ ენერგეტიკული სასმელის დახმარებით მას ენერგია ემატება, ფიზიკურად აქტიურდება და იზრდება კიდეც. თუმცა მსგავსი წარმოდგენები რეალობას ყოველთვის არ შეესაბამება. გარდა ამისა, არ არსებობს მეცნიერული მტკიცებულება იმისა, რომ ენერგეტიკული სასმელის მიღებით გამოწვეული დადებითი ეფექტები მოზარდის ორგანიზმისთვის სასარგებლოა. აუცილებელია თინეიჯერებმა კარგად გააცნობიერონ მსგავსი ტიპის სასმელების უარყოფითი ზეგავლენა ადამიანის ორგანიზმსა და ჯანმრთელობაზე. თქვენს შვილებს წყლის დიდი რაოდენობით მიღებისკენ მოუწოდეთ და ეცადეთ, მის ეფექტურობასა და სარგებლიანობაში დაარწმუნოთ. 
მომზადებულია ​momjunction.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

სტრაბიზმის (სიელმის) დიაგნოსტირება და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“

სტრაბიზმის (სიელმის) დიაგნოსტირება და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“

მაია საგინაშვილი: „სიელმე არის პათოლოგია, რომლის დროსაც დარღვეულია თვალების სიმეტრიული დგომა პირველად პოზიციაში და მათი პარალელური მოძრაობის უნარი.“

სტრაბიზმი გავრცელებული პათოლოგიაა ბავშვთა ასაკში, ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია დროული დიაგნოსტირება. „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ მკურნალობა ორი მეთოდით მიმდინარეობს - კონსერვატიული და ქირურგიული. კლინიკა მაღალკვალიფიციურ გუნდთან ერთად აღჭურვილია თანამედროვე სამედიცინო აღჭურვილობით, რაც ხელს უწყობს მკურნალობის წარმატებით წარმართვას.

ამ თემაზე MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ოფთალმოლოგს, მაია საგინაშვილს ესაუბრა.

- რა იწვევს სტრაბიზმს?

მაია საგინაშვილი: სიელმის გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა იყოს რეფრაქციის ანომალიები, როგორიც არის შორსმხედველობა, ახლომხედველობა, ასტიგმატიზმი. ასევე, თვალის კაკლის სხვადასხვა წარმოშობის ორგანული დაავადებები ან თვალის მამოძრავებელი აპარატის დაზიანება.

- ბავშვებში მეტად გავრცელებულია თუმოზრდილებში?

მაია საგინაშვილი: სტრაბიზმი ძირითადად დაკავშირებულია ბავშვთა ასაკთან. თუმცა გვხვდება მოზრდილებშიც. მოზრდილებში შესაძლოა იყოს სიელმე, რომლის მკურნალობა ბავშვობაში არ მოხდა; ამასთანავე, არის შემთხვევები, როდესაც სტრაბიზმი შემდგომში ვითარდება. აღსანიშნავია, რომ მოზრდილ ასაკში მწვავედ და უეცრად განვითარებული სიელმე მიანიშნებს ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში სხვადასხვა გენეზის დაავადების არსებობას, ამიტომ ასეთ პაციენტს დროული დიაგნოსტირება და სწორი მართვა სჭირდება.

- რა სიმპტომები ახასიათებს სტრაბიზმს და რა დროს არის მნიშვნელოვანი რეაგირება? როდის უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

მაია საგინაშვილი: სიელმის დროს დარღვეულია თვალის კაკლების სიმეტრიული მდგომარეობა და მათი პარალელური მოძრაობა. შესაძლოა პაციენტს აწუხებდეს ერთი ან ორივე თვალის დაქვეითებული მხედველობა. ასევე, შესაძლოა აღინიშნებოდეს გაორება; თავის და კისრის არჩევითი მდებარეობა. სტრაბიზმის მქონე პაციენტს არ აქვს განვითარებული მოცულობითი მხედველობა.

- შეიძლებათუ არა სტრაბიზმმა გამოიწვიოს თვალის სხვა დაავადება?

მაია საგინაშვილი: სიელმემ შესაძლოა გამოიწვიოს ზარმაცი თვალის განვითარება. როდესაც ერთი თვალი მყარად არის გადახრილი საფიქსაციო ღერძიდან, ის არ მონაწილეობს მხედველობის აქტში, შესაბამისად, როდესაც მშობელი შენიშნავს ბავშვს სიელმის პრობლემას, აუცილებლად უნდა მიმართოს ოფთალმოლოგს.

- რა ასაკიდან ითვლება სტრაბიზმი თანდაყოლილად ან შეძენილად?

მაია საგინაშვილი:

- თანდაყოლილად ითვლება სიცოცხლის პირველი 6 თვის განმავლობაში განვითარებული სტრაბიზმი, ამ ასაკის შემდეგ - შეძენილი.

- როგორ ხდება სიელმის დიაგნოსტირება?

მაია საგინაშვილი: სიელმის გამოკვლევა იწყება თვალის გადახრის კუთხის გაზომვით. მნიშვნელოვანია, თვალის მამოძრავებელი აპარატის გამოკვლევა, რათა შესწავლილ იქნასყველა კუნთის მოქმედება, მათი ფუნქცია. ძალიან მნიშვნელოვანია ოფთალმოლოგის მიერ პაციენტის მდგომარეობის დროული შეფასება, რათა არ მოხდეს მხედველობის დაკარგვა ან სხვა არასასურველი გართულებების განვითარება.

- როგორ ხდება სტრაბიზმის მკურნალობა დარა ასაკშიაეფექტური?

მაია საგინაშვილი: მკურნალობა მოიცავს კონსერვატულ და ქირურგიულ მეთოდებს. ორივე მეთოდს გააჩნია სამედიცინო ჩვენება და მისი არჩევა ხდება ექიმის მიერ, დიაგნოსტირების შემდგომ.

კონსერვატიული მკურნალობა მოიცავს სათვალის შერჩევას და აპარატურულ მკურნალობას. ქირურგიული ჩარევა ხორციელდება ექსტრაოკულურ კუნთებზე - მათი შესუსტების, გაძლიერების, გადანაცვლების გზით მიიღწევა შესაბამისი შედეგი. ასევე, შესაძლებელია ამ ორი მეთოდის კომბინაციაში გამოყენება.

- სტრაბიზმის მკურნალობის და მართვის რა შესაძლებლობებიარსებობს კლინიკა „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

მაია საგინაშვილი: „ნიუ-ჰოსპიტალსის“ სტრაბიზმის ცენტრი წარმოდგენილია კვალიფიციური და პროფესიონალი ექიმთა შემადგენლობით. აღჭურვილია მაღალტექნოლოგიური, თანამედროვე სამედიცინო აღჭურვილობით, რაც საშუალებას აძლევს გუნდს, მართონ პათოლოგიები და ნებისმიერი სირთულის ოპერაცია წარმატებით ჩაატარონ.

R. 

წაიკითხეთ სრულად