Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძალიან ხშირია, რომ ქალბატონებს გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გამო ექმნებათ პრობლემა, მეტაბოლიზმი ირღვევა, ვითარდება ოსტეოპოროზი, ჰორმონალური დარღვევები,“ - გინეკოლოგი მადონა ჯუღელი

გინეკოლოგი მადონა ჯუღელი გადაცემაში „იმედის დღე“ ქალებში გავრცელებული ჰორმონალური დარღვევების შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ პრობლემის გამომწვევი მთავარი მიზეზი სტრესია:

„არის ახალი, საინტერესო ნოზოლოგია, რომელიც ბოლო ერთი წელია მუსირებს რეპროდუქციული სისტემის პათოლოგიებში, ეს არის ფუნქციონალური ჰიპოთალამური ამენორეა. 30 % მომართვიანობის, რომ ციკლი დაერღვათ, თურმე ყოფილა ფუნქციონალური ამენორეა. რასთან არის ეს კავშირში? ასეთი ცვლილებები ვითარდება შემდეგი მიზეზებით: ეს არის სტრესი, გამუდმებითი სტრესი, თუნდაც ძილის დარღვევის სტრესი, კვების რაციონის შეცვლა, კვებითი დიეტები, რომლებიც ყველამ ვიცით და ფიზიკური ვარჯიშები. უკვე შეგვიძლია მიხვდვეთ, თუ რა იწვევს ამ პრობლემებს. თუ გოგონა გვეუბნება, რომ სწორად იკვებება, მაინც უნდა ჩავეძიოთ, გავარკვიოთ, რას ჭამს, რამდენჯერ მიირთმევს, რამდენ კალორიას იღებს.“

მადონა ჯუღელის თქმით, ქალის ჯანმრთელობაზე განსაკუთრებულ ზეგავლენას კვება ახდენს:

„პაციენტთან ჩემი ყოველდღიური ურთიერთობა აქედან იწყება: რას ვიღებთ? კვება უნდა იყოს დღეში ოთხჯერ-ხუთჯერ. სწრაფი კვების საჭმელი, დიდი რაოდენობით ტკბილეულის მიღება, არაბალანსირებული კვება ძალიან საზიანოა. შესაძლოა, ადამიანი იღებდეს ცილას, მაგრამ ეს არ ხდებოდეს ბალანსირებულად.“

მადონა ჯუღელი გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გვერდით ეფექტებზეც საუბრობს:

„ქალი რატომ მოდის ჩემთან? პირველი მიზეზი არის ციკლის დარღვევა: მენსტრუალური ციკლი ირღვევა, არის უშვილობა, ოვულაცია ხდება, მაგრამ ეს არ არის სრულფასოვანი. როდესაც გოგონა ფიზიკური ვარჯიშებით არის დაკავებული, ოსტეოპოროზი ვითარდება. რის ფონზე ხდება ეს? მიზეზი არის გადამეტებული ფიზიკური ვარჯიში, კვების რაციონის დარღვევა. ამ მიზეზით იწყება ოსტეოპოროზი, არის ესტროგენის დეფიციტი, ჰორმონალური დარღვევები და ციკლის დარღვევა. ძალიან ხშირია, რომ ქალბატონებს გადამეტებული და არასწორი ვარჯიშების გამო ექმნებათ პრობლემა. რა ხდება ამ დროს? მეტაბოლიზმი ირღვევა. მე მყავდა პაციენტი, რომელსაც ფიზიკურად დარღვევები არ ჰქონდა, ჰორმონებიც წესრიგში იყო, ოვულაციაც იყო, მაგრამ ვერ ორსულდებოდა. მერე აღმოვაჩინე, რომ ფიზიკური დატვირთვა იყო დღეში 2-3 საათი.“

„მსგავსი დარღვევები ხშირად არის ლატენტური რკინადეფიციტური ანემიის ფონზე. როდესაც ეს სწორდება, ციკლიც სათანადოდ რეგულირდება. სრულიად ახალი ინფორმაციაა, რომ ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი ქალბატონებში თმიანობის მომატებას იწვევს. თუ ჩვენ სწორად მივიღებთ საკვებს, შესაძლოა, დანამატი არც დაგვჭირდეს. საქართველოში ყველაფერი გვაქვს ამისთვის,” – აღნიშნავს მადონა ჯუღელი.

წყარო: ​იმედის დღე


წაიკითხეთ სრულად