Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,რაც მეტია ხალი, მით მეტ კონტროლსა და ყურადღებას მოითხოვს" - დერმატოლოგი

,,რაც მეტია ხალი, მით მეტ კონტროლსა და ყურადღებას მოითხოვს" - დერმატოლოგი

რა უნდა ვიცოდეთ ხალის შესახებ და როგორ უნდა განვასხვავოთ, კეთილთვისებიანია თუ ავთისებიანია წარმონაქმნი - ამის შესახებ დერმატოლოგმა, ნინო ორახელაშვილმა გადაცემაში ,,შუადღე" ისაუბრა.​

,,წარმონაქმნი შეიძლება, იყოს კეთილთვისებიანი ბუნების ან - ავთვისებიანი. კეთილთვისებიანი წარმონაქმნები ძალიან სხვადასხვაგვარია და ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდება ფერით, ზომით და ა.შ. ხალიც კეთილთვისებიანი წარმონაქმნია. ის შეიძლება, იყოს ღია ყავისფერიდან შავამდეც კი და მხოლოდ ფერით ვერ განვსაზღვრავთ, კეთილთვისებიანია ის თუ ავთვისებიანი. ფორმაც შეიძლება, მთელი ცხოვრების განმავლობაში იცვლებოდეს. გარდა ამისა, არსებობს თანდაყოლილი და შეძენილი ხალი. თანდაყოლილი პირველი ორი წლის განმავლობაში ვითარდება, შეძენილი კი შესაძლოა, 40 წლამდეც კი ვითარდებოდეს. 

რაც მეტია ხალი, მით მეტ კონტროლსა და ყურადღებას მოითხოვს. თუ ახალწარმონაქმნი ჩვენს სხეულზე დაწყლულებადია - მექანიკური გაღიზიანების გარეშე - ეს საყურადღებოა, ასევე, რომელიც არ ხორცდება გარკვეული პერიოდის განმავლობაში. ძალიან მნიშვნელოვანია ასევე ზომაში ცვლილება - დიდი ზომის დიამეტრის ხალი უკვე საყურადღებოა. ამ შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია სუბიექტური შეგრძნებების გათვალისწინება - ქავილი, წვის შეგძრძნება, ტკივილის შეგრძნება - ყველაფერი ეს გვიბიძგებს იმისკენ, რომ ექიმთან მივიდეთ.

შეძენილი ხალის შემთხვევაში ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკური ფაქტორები, ასევე, ინსოლაცია - ანუ, თუ მზესთან მჭიდრო კონტაქტია. პაციენტები ხშირად გამოყოფენ ხოლმე ამ მდგომარეობას, რომ იყვნენ მზეზე და სხეულზე მოემატათ ახალწარმონაქმნები. მინდა, ხაზი გავუსვა წითელ ხალებს - ეს ძალიან ხშირია, მაგრამ მსურს, დავამშვიდო საზოგადოება, რომ წითელი ხალები კეთილთვისებიანი, სისხლძარღვოვანი წარმონაქმნებია. უბრალოდ, ხანდახან ისინი იწვევს დისკომფორტის შეგრძნებას იმ თვალსაზრისით, რომ რადგან სისხლძარღვოვანი წარმონაქმნებია, შეიძლება, მექანიკური გაღიზიანებით, უბრალოდ, სისხლმდენი იყოს.

დამტკიცებულია, რომ კანის მექანიკური, ერთჯერადი გაღიზიანება ხალს არაფრად არ გარდაქმნის, თუ საქმე არ გვაქვს სისტემატურ გაღიზიანებასთან", - აღნიშნავს ნინო ორახელაშვილი.

წყარო: ​,,შუადღე"

წაიკითხეთ სრულად