Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ

6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ - 7 საინტერესო ფაქტი პირველი კბილების შესახებ
გთავაზობთ 7 საინტერესო ფაქტს პირველი კბილების შესახებ. 

1. ბავშვების უმეტესობას პირველი კბილი 6-დან 12 თვემდე ​ამოსდის

ბავშვებს პირველი კბილი სხვადასხვა ასაკში ამოსდით. შესაძლოა, თქვენს პატარას თავის პირველ დაბადების დღეზე არცერთი კბილი არ ჰქონდეს. სამი თვის ასაკიდან ჩვილები თითების პირში ჩაყოფას სწავლობენ. მათ მომატებული ნერწყვდენაც აღენიშნებათ. მშობლების ნაწილი ფიქრობს, რომ ნერწყვის დიდი რაოდენობით გამოყოფა კბილების შესაძლო ამოსვლაზე მიანიშნებს, თუმცა პატარების უმეტესობას პირველი კბილი ექვსი თვის ასაკამდე არ ამოსდის. პირველად, როგორც წესი, ჩვილებს ქვედა საჭრელი კბილები ამოსდით. კბილების ამოჭრის პროცესი საბოლოოდ 3 წლის ასაკში სრულდება, როდესაც ბავშვს ყველა კბილი ადგილზე აქვს.

2. 6 თვის ასაკიდან ბავშვს ფტორის დანამატი უნდა მისცეთ

ფტორი სასარგებლო მინერალია, რომელიც კბილის მინანქარს დაზიანებისგან იცავს და კარიესის პრევენციასაც უზრუნველყოფს. ფტორი სასმელ წყალშიც გვხვდება. სოლიდური კვების დაწყებისთანავე, ბავშვს მცირე რაოდენობით ისეთი წყალი ასვით, რომლის შემადგენლობაში ფტორი შედის. წყალი, რომელსაც ბავშვისთვის ყიდულობთ, შესაძლოა, ფტორს არ შეიცავდეს. ვიდრე ბავშვისთვის ფტორის დანამატის მიცემას გადაწყვეტდეთ, რჩევისთვის პედიატრს მიმართეთ.

3. ღრძილების მასაჟი, გრილი მასაჟორები ან საბავშვო ტკივილგამაყუჩებლები პატარას დისკომფორტის დაძლევაში დაეხმარება

როგორც წესი, კბილების ამოსვლა პატარას სერიოზულ დისკომფორტს არ უქმნის, თუმცა რიგ შემთხვევებში აღნიშნული პროცესი, შესაძლოა, ტკივილისა და უსიამოვნებების გამომწვევიც აღმოჩნდეს. ბავშვებს ღრძილები უმაგრდებათ, ექავებათ, დიდი რაოდენობით ნერწყვი სდით და ხასიათი უფუჭდებათ. პატარას მდგომარეობის შესამსუბუქებლად ღრძილები სუფთა თითებით დაუმასაჟეთ, ან გამოიყენეთ სპეციალური ღრძილის მასაჟორი. თუ ტკივილი ძალიან შემაწუხებელია, ბავშვს სპეციალურად ჩვილისთვის განკუთვნილი ტკივილგამაყუჩებელი მიეცით. თუ პატარას სიცხე აუწევს და ტემპერატურა 38 გრადუსზე მაღლა ავა, სიცხის დამწევი საშუალება აუცილებლად გამოიყენეთ.

4. არასდროს გამოიყენოთ სპეაციალურად კბილის ამოჭრისთვის განკუთვნილი აბები, ბენზოკაინის შემცველი გელები, ჰომეოპათიური გელები და აბები

ნუ გამოიყენებთ აბებს, რომლებიც ბელადონას ექსტრაქტს შეიცავს ან გელს, რომლის შემადგენლობაში ბენზოკაინი შედის. ბელადონა და ბენზოკაინი ტკივილს ამსუბუქებს, თუმცა ორივე მათგანს ძალიან ბევრი არასასურველი გვერდითი ეფექტის გამოწვევა შეუძლია, რის გამოც ჩვილებთან მათი გამოყენება დაუშვებელია.

5. პატარას კბილები დღეში ორჯერ გაუხეხეთ

როდესაც თქვენს შვილს კბილები ამოუვა, ჰიგიენის წესების დაცვაზე უნდა იზრუნოთ. თავდაპირველად ფტორის შემცველი კბილის პასტით დაიწყეთ კბილების გახეხვა. ცხადია, პასტა მინიმალური რაოდენობის უნდა იყოს. ბავშვებს კბილის გახეხვაში 6 წლის ასაკამდე თავად უნდა დაეხმაროთ. გააკონტროლეთ, რა რაოდენობის კბილის პასტას იყენებს პატარა და რამდენად სწორად იხეხავს კბილებს. როდესაც ბავშვი წერას ისწავლის, ის კბილების გახეხვას დამოუკიდებლადაც შეძლებს.

6. საჭიროების შემთხვევაში ბავშვს კბილების ფტორირების პროცედურა ჩაუტარეთ

რეგულარული ვიზიტების დროს პედიატრი თქვენი შვილის კბილებს აუცილებლად შეამოწმებს. ის კბილებისა და ღრძილების მოვლისა და გაჯანსაღების მეთოდებზეც გაგესაუბრებათ. სასურველია, პატარებს კბილების ფტორირების პროცედურა ადრეულ ასაკშივე ჩაუტარდეთ. თუ ბავშვისთვის სტომატოლოგი შერჩეული გყავთ, შეგიძლიათ აღნიშნული პროცედურის ჩატარება მას მიანდოთ. ფტორირების პროცედურა კბილებს ფტორით ამდიდრებს, რაც კარიესის განვითარებას მნიშვნელოვნად უშლის ხელს.

7. ერთი წლის ასაკში ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანეთ

ბავშვის კბილების ჯანმრთელობაზე ადრეული ასაკიდანვე უნდა იზრუნოთ. სასურველია, 1 წლის ბავშვი სტომატოლოგთან მიიყვანოთ, რათა დარწმუნდეთ, რომ კბილები აბსოლუტურად ჯანსაღია და პატარას ამ მხრივ ყველაფერი რიგზე აქვს. სტომატოლოგი კბილის მოვლის სპეციალური რუტინის შემუშავებაშიც დაგეხმარებათ და პირის ღრუს ჰიგიენის წესებსაც დეტალურად გაგაცნობთ. 

მომზადებულია HealthyChildren-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 
წაიკითხეთ სრულად