Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეიძლება იუთუბის რგოლებზე აჩვენოს მშობელმა ბავშვს, თუ რა დახვდება ბაღში, წინასწარ შეამზადოს იმ გარემოსთვის,“ - ფსიქოლოგი ეკატერინე ბურკიაშვილი

ფსიქოლოგი ეკატერინე ბურკიაშვილი გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ბავშვის ბაღში წასვლისთვის მომზადების სტრატეგიებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობელმა შვილის ბაღში წაყვანამდე რამდენიმე მნიშვნელოვან ასპექტს უნდა მიაქციოს ყურადღება:

„ბაღის ასაკი ბავშვის განვითარებისთვის ერთ-ერთი მნიშველოვანი პერიოდია. შესაბამისად, ის შეიძლება იყოს ცოტათი სტრესული ბავშვისთვის და ასევე მშობლისთვისაც. ეს არის პირველი განშორება ბავშვისა და მშობლის. ბავშვს უწევს, რომ ახალ სოციუმს, ახალ ჯგუფს მოერგოს, გარკვეული უნარები განივითაროს. საჭიროა, რომ მივაქციოთ ყურადღება მის როგორც ფიზიკურ, ემოციურ და სოციალურ განვითარებას. მნიშვნელოვანია, ყურადღება მივაქციოთ მის ასაკს. ითვლება, რომ ოპტიმალური ასაკი ბავშვის ბაღში მისაყვანად არის სამი წელი, თუმცა ეს ინდივიდუალურია ნებისმიერი ბავშვის შემთხვევაში. მშობლებს ბაღში ორი წლიდან, წლინახევრიდანაც მიჰყავთ ხოლმე ბავშვები. მშობელი უნდა დააკვირდეს რა უნარები აქვს ბავშვს, რამდენად შეუძლია ადაპტირება ახალ გარემოში. ამის მიხედვით ხდება გადაწყვეტილების მიღება.“

ეკატერინე ბურკიაშვილის თქმით, ყველა ბავშვი ინდივიდუალურია და თითოეულ მათგანს ადაპტაციის განსხვავებული უნარი აქვს:

„ზოგიერთი ბავშვი უპრობლემოდ ადაპტირდება, ეგუება. ზოგს აქვს გარკვეული სირთულეები. ეს პირველი გამოწვევაა. ბავშვმა უნდა დაძლიოს, უნდა ისწავლოს გამკლავება პირველ პრობლემასთან, მაგრამ ამაში მას სჭირდება აუცილებლად მშობლის და აღმზრდელის დახმარება. კოორდინირებული მუშაობის საფუძველზე ხდება ბავშვის შეგუება გარემოსთან. ეს ნელ-ნელა, ნაბიჯ-ნაბიჯ უნდა შევძლოთ. ეს არ უნდა მოხდეს შემდეგნაირად: აბა, მე წავალ ახლა, შენ დარჩი და გაუმკლავდი.“

ეკატერინე ბურკიაშვილი აცხადებს, რომ პანდემიისა და ახალი შეზღუდვების პირობებში ბავშვებს ბაღთან ადაპტაცია უფრო გაუჭირდებათ:

„განსაკუთრებით რთულია ასეთ გარემოში ახალი ცხოვრების დაწყება ბავშვისთვის, სადაც არ არის მისი ნაცნობი სივრცე, მისი საყვარელი სათამაშოები. თუმცა სასურველი გარემოს შექმნისთვის საყვარელი სათამაშოს წაღების გარდა, სხვა ტექნიკებიც არსებობს. აქტიურად გამოიყენება ბავშვისთვის ბაღის მულტფილმების გმირებით შეყვარება, სახლის გარემოში შეგუება, შეიძლება იუთუბის რგოლებზე აჩვენოს მშობელმა ბავშვს, თუ რა დახვდება ბაღში, წინასწარ შეამზადოს იმ გარემოსთვის.“

„უკვე თვეების განმავლობაში ბავშვებს გარკვეული ინფორმაცია დაუგროვდათ ვირუსის შესახებ. მას რომ ზრუნვის მომენტი ჰქონდეს, ეს ისედაც მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რომ იფიქროს სხვაზე. ეს ძალიან მარტივად ესმით ბავშვებს. ბავშვს უნდა ავუხსნათ, რატომ ვიცავთ დისტანციას, რომ არსებობს რაღაც ვირუსი. ეს ყველაფერი ძალიან არ უნდა გავაბუქოთ, რა თქმა უნდა. ბავშვებმა უკვე იციან, რომ ხელები ხშირად უნდა დაიბანონ და ა.შ. ისინი მაინც პატარები არიან და ყველაფერი აღმზრდელზეა დამოკიდებული,“ - აღნიშნავს ეკატერინე ბურკიაშვილი.

წყარო: ​დილა მშვიდობისა საქართველო

წაიკითხეთ სრულად