Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველაზე საშიში უცხო სხეული, რაც ბავშვმა შეიძლება გადაყლაპოს, არის ელემენტი,“- ბავშვთა ქირურგი მერაბ ბუაძე

ბავშვთა ქირურგი მერაბ ბუაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ ბავშვისთვის ყველაზე საშიშ უცხო სხეულზე საუბრობს, რომელიც გადაყლაპვისას მძიმე გართულებებს იწვევს:

„ყველაზე საშიში უცხო სხეული, რაც ბავშვმა შეიძლება გადაყლაპოს, არის ელემენტი, რომელსაც სხვადასხვა მოწყობილობებისთვის ვიყენებთ. მას ჰქვია ლითიუმის ელემენტი, რომელიც ძალიან აგრესიულია და თითქმის ყველა ქვეყნის მიერ აღიარებულია ბავშვისთვის საშიშ ელემენტად. მსგავსი ელემენტები სხვადასხვა ზომისაა, თუმცა ყველაზე საშიშია ოც მილიმეტრიანი, ანუ ორ სანტიმეტრიანი ლითიუმის ელემენტი, რომელიც პატარა ასაკის ბავშვისთვის (ექვსი თვის ასაკიდან) საკმაოდ დამაზიანებელია. მთელ მსოფლიოში არსებობს უკვე პროტოკოლები, გზამკვლევები, თუ როგორ სწრაფად უნდა მოხდეს რეაგირება, თუ მშობლები ეჭვობენ, რომ ბავშვმა ლითიუმის ელემენტი გადაყლაპა.“

მერაბ ბუაძის თქმით, ლითიუმის ელემენტი ბავშვის საყლაპავიდან გადაყლაპვიდან არაუმეტეს ორ საათში უნდა ამოიღონ:

„მშობლებმა თუ დაინახეს, რომ ბავშვმა გადაყლაპა ელემენტი ან აქვთ ეჭვი, რომ ეს მოხდა, ასევე რენდგენითაც ჩანს, რომ უცხო სხეული გადაყლაპულია, არის საყლაპავში (არ აქვს მნიშვნელობა ზედა, ქვედა თუ შუა მესამედში), ელემენტი უნდა ამოიღონ გადაყლაპვიდან არაუმეტეს ორ საათში, რაც ზოგჯერ შეუძლებელია. ჩვენ გვქონდა შემთხვევა, როდესაც ბავშვი შემოვიდა ელემენტის გადაყლაპვიდან ხუთი დღის შემდეგ, ჰქონდა ხველა, ყლაპვის გაძნელება და საერთო ჭირვეულობა. ბავშვი იყო წლის და ექვსი თვის. აღნიშნული ელემენტი მექანიკურადაც საშიშია და საყლაპავსაც წვავს.“

ლითიუმის ელემენტის მიერ ბავშვის საყლაპავისა და ტრაქეის დაზიანების მიუხედავად, პატარა გადარჩა. აღნიშნული ელემენტის მიერ გამოწვეული დაზიანების სიმძიმის შესახებ საუბრობს ქირურგი ივანე წულეისკირიც, რომლის თქმითაც, ელემენტი ტუტე დამწვრობას იწვევს, რაც ბავშვის სიცოცხლისთვის უდიდეს საფრთხეს წარმოადგენს.

„როდესაც საქმე ეხება ქიმიურად აგრესიულ ნივთებს, ამ დროს რამდენიმე ტიპის დაზიანება ხდება. ელემენტი იწვევს ღრმა ტუტე დამწვრობას, ტუტე დამწვრობა მჟავა დამწვრობასთან შედარებით ბევრად მძიმეა. ტუტე დამწვრობა საშინელებაა. ამ დროს ხდება ქსოვილის დანეკროზება და შემდგომ მისი გაწოვა. ქსოვილი ქრება, თითქოს არც ყოფილა.“

„ავადსახსენები ლითიუმის ელემენტები 2007 წლიდან გამოვიდა. 2007 წლიდან გახშირდა მძიმე ჩარევების პრობლემები. ელემენტებს აწერია, რომ არ შეიძლება ბავშვებისთვის. ძალიან კარგია, რომ ადამიანმა ეს გაიგოს. თითქოს პატარა, ბრტყელი რკინის ნივთია, მაგრამ არის აბსოლუტურად დამანგრეველი. ამ ბავშვის შემთხვევაში, წამოიდგინეთ, რამხელა ოპერაცია ჩატარდა. ტრაქეაში არის დაახლოებით 20 რგოლი. ბავშვს ამოკვეთილი აქვს ექვსი რგოლი და ორ-ნახევარი სანტიმეტრი საყლაპავი. ამ ტიპის ოპერაციებს 90 %-იანი სიკვდილობა აქვს,“ - აღნიშნავს ივანე წულეისკირი.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია


 

წაიკითხეთ სრულად