დენსიტომეტრია რადიოლოგიური კვლევაა, რომლის საშუალებით შესაძლებელია ძვლის დაავადებების გართულებების წლებით ადრე დიაგნოსტირება და შესაბამისად, პრევენციული ზომების მიღება. კერძოდ, ეს კვლევა გამოიყენება არა მხოლოდ ძვლის მიმდინარე დაავადებების დიაგნოსტირებისთვის, არამედ, ოსტეოპოროზის ადრეული დიაგნოსტირებისვის.
MomsEdu.ge „ნიუ ჰოსპიტალსის“ რადიოლოგს, ნინო ღამბაშიძეს ეწვია და ამ თემის ირგვლივ საინტერესო ინფორმაცია მოამზადა.
ნინო ღამბაშიძე: „დენსიტომეტრია ოსტეოპოროზის დიაგნოსტიკის ოქროს სტანდარტად აღიარებული ორმაგენერგეტიკული რენტგენოაბსორბციომეტრია, რომელიც იძლევა ზუსტ დასკვნას ძვლის მინერალის სიმკვრივისა შესახებ“.
- რა არის ოსტეოპოროზი და როდის ვლინდება?
ნინო ღამბაშიძე: „ოსტეოპოროზი ძვლოვანი სისტემის დაავადებაა, რომლის დროსაც აღინიშნება ძვლის მასის შემცირება და სიმყიფის გაზრდა, შესაბამისად, მოტეხილობის რისკიც მაღალია. აღსანიშნავია, რომ ოსტეოპოროზისთვის არ არის დამახასიათებელი კონკრეტული კლინიკური ნიშანი, ის შეიძლება წლების განმავლობაში ჩივილების გარეშე მიმდინარეობდეს და მოტეხილეობის შემდეგ გამოვლინდეს, თუმცა შეიძლება გამოვყოთ რამდენიმე, ყველაზე ხშირი სიმპტომი, როგორებიცაა: წელის და ზურგის ტკივილი, სიმაღლეში კლება 2 ან მეტი სანტიმეტრით, სხეულის დეფორმაციები და ტანდეგობის დარღვევა (გულმკერედის კიფოზი, კუზი), სახსრების ტკივილი“.
- როდის არის მიზანშეწონილი დენსიტომეტრიული კვლევის ჩატარება?
ნინო ღამბაშიძე: „კვლევის ჩატარება რეკომენდებულია იმ პაციენტთათვის, რომლებიც მიეკუთვნებიან ოსტეოპოროზის განვითარების რისკ-ჯგუფებს. რისკ-ჯგუფებში შედიან: პოსტმენოპაუზური ასაკის ქალბატონები; მამაკაცები, რომლებშიც დაბალია ტესტოსტერონის დონე; პაციენტები, რომლებსაც აქვთ ოსტეოპოროზული მოტეხილობის ოჯახური ისტორია ან თვითონ მოტეხილობები ანამნეზში; პაციენტები, რომლებსაც აქვთ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები: მალაბსორბცია, ცელიაკია, ნაწლავის ანთებითი დაავადებები, პანკრეასის დაავადებები, ასევე, ენდოკრინული სისტემის დაავადებები - შაქრიანი დიაბეტი, თირეოტოქსიკოზი, პირველადი ჰიპერპარათირეოიდიზმი; რევმატოიდული დაავადებები: რევმატოიდული ართრიტი, სისტემური წითელი მგლურა;
ისეთი მედიკამენტების ხანგრძლივად მიღება, როგორებიცაა: პრედნიზოლონი, დექსამეტაზონი, ანტიკოაგულანტები (ჰეპარინი), თიროიდული ჰორმონები ასევე იწვევენ ოსტეოპოროზის განვითარებას;
კვებითი დარღვევები: კალციუმის, D ვიტამინისა და ცილის შემცველი საკვების არასაკმარისი მოხმარება;
ნიკოტინის, ალკოჰოლისა და ყავის ჭარბი მოხმარება;
ნაკლები ფიზიკური აქტივობა“.
- რა ასაკობრივი ჯგუფისთვის არის რეკომენდებული დენსიტომეტრიული კვლევა?
ნინო ღამბაშიძე: „50 წელს ზემოთ პაციენტებში უფრო მაღალია ოსტეოპოროზის განვითარების რისკი. ჯანმოს მონაცემებით, მსოფლიოში 50 წლის ზემოთ ყოველი მე-3 ქალი და ყოველი მე-5 მამაკაცი დაავადებულია ოსტეოპოროზით, თუმცა, ყველა ასაკში შეიძლება გამოიხატოს, თუ პაციენტი მიეკუთვნება ოსტეოპოროზის განვითარების რისკ-ჯგუფებს“.
- როგორ მიმდინარეობს დენსიტომეტრიული კვლევა „ნიუ ჰოსპიტალსში“?
R.
