Baby Bag

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

„2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა,“- ენდოკრინოლოგი ლაშა უჩავა

ენდოკრინოლოგმა ლაშა უჩავამ ფარისებრი ჯირკვლის იმ პრობლემების შესახებ ისაუბრა, რომელიც საქართველოში ყველაზე მეტად არის გავრცელებული:

„შესაძლებელია იყოს ფარისებრი ჯირკვლის გარკვეული სტრუქტურული ცვლილებები. სისხლში მისი ჰორმონები იყოს აბსოლუტურად ნორმალური, ან იყოს პირიქით. შეიძლება ფარისებრი ჯირკვალი სტრუქტურულად იყოს უცვლელი, მაგრამ ჰორმონალურად გვქონდეს დარღვევა. არსებობს კვანძოვანი ჩიყვი. ნებისმიერი წარმონაქმნი, რომელიც არ არის ჩვენთვის ფიზიოლოგიური, სამედიცინო ტერმინით არის სიმსივნე. ის შეიძლება იყოს კეთილთვისებიანი ან ავთვისებიანი. რაც შეეხება ჰორმონალურ ცვლილებას, თუ არის დიფუზური ჩიყვი, ის შეიძლება გამოწვეული იყოს ორი პათოლოგიის გამო: ენდემური ან დიფუზურ-ტოქსიური ჩიყვით. ეს ხდება, როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი გამოიმუშავებს იმაზე მეტ ჰორმონს, ვიდრე ეს ჩვენი ორგანიზმისთვის არის საჭირო.“

ლაშა უჩავას თქმით, პოპულაციაში ხშირია ჰიპოთირეოზის, ანუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითების შემთხვევები:

„ჰიპოთირეოზი არის ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც ხშირია პოპულაციაში. ამ დროს ცხიმოვანი ქსოვილი ბევრად მეტად წარმოიქმნება და შეიძლება ამან პროვოცირება გაუკეთოს წონაში მატებას. ჰიპოთირეოზის სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ნერვული სისტემის აღგზნებადობა, ძილიანობა, სუნთქვითი უკმარისობა. ჰიპოთირეოზის დროს ნერვული სისტემა უფრო ლაბილურია. შესაძლოა, ძალიან სევდიან ამბავზეც არანაირი რეაქცია არ ჰქონდეს ადამიანს. ჰიპერთირეოზის დროს, როდესაც დიდი რაოდენობით ჰორმონები გამომუშავდება, ამ დროს ადამიანი უმიზეზოდ კარგავს წონას, ვითარდება ტრემორი, ხელების კანკალი, ბევრად უფრო აღგზნებულები არიან, ემოციების მართვა რთულია. ფრჩხილების მტვრევა, თმის ცვენა ორივე ფორმისთვის არის დამახასიათებელი.“

„ენდემური ჩიყვი არის იოდის დეფიციტი, რომელიც უპირატესად ვლინდება ბავშვთა ასაკში. ეს შესაძლებელია იყოს პირველადი, ორსულობის დროს დედასთან განვითარებული იოდდეფიციტით გამოწვეული. უპირატესად შეინიშნება ორი-სამი წლის ასაკიდან. ამ დროს ზრდა-განვითარება და გონებრივი განვითარება ცოტათი ჩამორჩება ფიზიოლოგიას. რადგან საქართველო ენდემური ზონაა, პედიატრები ყოველთვის ურჩევენ მშობლებს, რომ იოდი საკვები დანამატის სახით იყოს გამოყენებული 3 წლის ასაკიდან. ეს საპრევენციო ზომაა. მწვანე პროდუქტებში ბევრი იოდია. ბოლო პერიოდის განმავლობაში და განსაკუთრებით ჩერნობილის შემდგომ დასავლეთ საქართველოში ბევრად უფრო მაღალია კვანძოვანი ჩიყვის შემთხვევები. გარემოში უფრო მეტი რადიაცია იყო. გასულ წელს გერმანელი ექსპერტების დასკვნა დაიდო, რომ 2021 წელი იყო საქართველოსთვის ჩერნობილის შემდგომ ყველაზე მაღალი რადიაციული შკალა. მხოლოდ 2021 წლიდან დაიწყო მისი ნელ-ნელა დაქვეითება და კლება. ზღვისპირა ქვეყნებში უფრო მაღალია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები. ესეც ჩერნობილის გამო. რადიაცია მზის სხივების ფონზე ბევრად უფრო აქტიურია. გარკვეული ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს მზის სხივები კატეგორიულად აკრძალულია, ისევე როგორც სოლარიუმი,“- აღნიშნულ საკითხზე ლაშა უჩავამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „ექიმები“ ისაუბრა.

წყარო:​ „ექიმები“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„7-8 წლამდე მნიშვნელოვანია თამაში, ამ ასაკში ბავშვი და მისი ძვალ-სახსროვანი სისტემა ვითარდება თამაშით,“ - ბავშვთა ორთოპედი ნინო ჭოლოკავა

ბავშვთა ორთოპედი ნინო ჭოლოკავა ბავშვებში ძვალ-სახსართა სისტემის პრობლემების გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აცხადებს, რომ აღნიშნული სისტემის ნორმალური განვითარებისთვის მოძრაობა უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია:

„თუ ვილაპარაკებთ ძვალზე და ძვალ-სახსართა სისტემის ჯანმრთელობაზე, ამას ძალიან ბევრი ფაქტორი განაპირობებს: თვითონ პიროვნება, მისი კვების რეჟიმი, მიდრეკილებები, ცხოვრების სტილი. ეს, მით უმეტეს, მნიშვნელოვანია ბავშვთა ასაკში, იმიტომ, რომ მან ძირითადი დეპოზიტი უნდა შექმნას თავიდანვე მინერალური ცვლის, ვიტამინების, პროტეინების. ამ ყველაფერს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ბავშვის ზრდისთვის. პანდემიის დროს, ალბათ, უნდა ვთქვათ, რომ ძალიან მნიშვნელოვანია მოძრაობა. იმისთვის, რომ სწორად ჩამოყალიბდეს და არ გვქონდეს რაიმე პრობლემები ძვალ-სახსართა სისტემასთან დაკავშირებით, უნდა გავიაზროთ, რომ მოძრაობა არის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორი ამ სისტემის სწორი ჩამოყალიბებისთვის.“

ნინო ჭოლოკავა ბავშვებში ეკრანმიჯაჭვულობის პრობლემაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ეკრანთან ხანგრძლივად ყოფნა ბავშვებს სახსრების პრობლემებს უქმნის:

„პრობლემები წარმოიშვა ეკრანმიჯაჭვულობასთან დაკავშირებით. ბოლო მონაცემებით, თუ ბავშვები დღეში 4 საათს ან მეტს ატარებენ ეკრანთან, მათ 65 %-ს აღენიშნება სახსრის ტკივილები, ჩივილები, რომელსაც შემდგომ მკურნალობა სჭირდება. მშობელმა თავიდანვე უნდა გაიაზროს, რომ როდესაც იზოლაციაში ან შეზღუდვის რაიმე ფორმაზე გადავდივართ, ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრებიდან ვარდება აქტივობა. ყოველდღიურ ცხოვრებაში ჩვენ გავდივართ სადარბაზოდან, მივდივართ ლიფტთან, გაჩერებაზე, მაღაზიაში. ამ ყველაფერს არ ვაქცევთ ყურადღებას. ეს მცირე მოძრაობები უმნიშვნელო გვგონია. როდესაც სახლში ვიკეტებით, ეს ფუნდამენტალური ხდება. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობლებმა დაგეგმონ სწავლის რეჟიმი. ბავშვს ჰქონდეს ხშირი შესვენებები ეკრანთან ყოფნისას. მშობელმა უნდა დაგეგმოს ბავშვის აქტივობა გარეთ, რამდენადაც პანდემია იძლევა ამის საშუალებას.“

„სეირნობა, ველოსიპედით ან ფეხით გასეირნება ძალიან მნიშვნელოვანია. რა თქმა უნდა, გასათვალისწინებელია ასაკობრივი ჭრილებიც. 7-8 წლამდე მნიშვნელოვანია თამაში. ბავშვს როგორმე მოუწყვეთ სივრცე, სადაც ის ბევრს ითამაშებს. ამ ასაკში ბავშვი და მისი ძვალ-სახსროვანი სისტემა ვითარდება თამაშით. უფრო მოზრდილისთვის ეცადეთ დაგეგმოთ რაიმე სახის სპორტული აქტივობა. სასურველია ამაში მშობელიც ჩაერთოს, რადგან ეს პრობლემა უფროსებისთვისაც მნიშვნელოვანია. მართალია, ბავშვთა ორთოპედი ვარ, მაგრამ ასაკოვან ადამიანებსაც ვურჩევ, დაგეგმონ დრო ისე, რომ დღის განმავლობაში ნაკლებად ხალხმრავალ ადგილას გაისეირნონ. ეს მათი ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ჯანმრთელობისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია,“ - აცხადებს ნინო ჭოლოკავა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია 

წაიკითხეთ სრულად