Baby Bag

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა. 

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.         

ესაუბრა მარიამ ჩოქური  

„ორივე ბავშვი იუთუბმა დააინვალიდა და ორივე მკურნალობს“
„თუ იცნობთ ვინმეს, ვინც რვა წლამდე ბავშვს დღეში საათზე მეტს ატარებინებს ეკრანთან, განსაკუთრებით ეტლით მგზავრობისას, ჭამისას, ბანაობისას, ა.შ., შეაჩვენეთ და გააგებინეთ.დღეს ჩემი ორი მეგობარი მოვიდა ვორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენ დედებს არ ვუფრთხილდებით, ეს მამების საყურადღებოდ მინდა ვთქვა,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ჩვენ დედებს არ ვუფრთხილდებით, ეს მამების საყურადღებოდ მინდა ვთქვა,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

​​ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე ბავშვისთვის უსაფრთხო გარემოს შექმნის აუცილებლობაზე საუბრობს. მისი თქმით, ბავშვი თავის პოტენციალს სწორედ ამგვარ გარემოში განავითარებს:

“რა არის აუცილებელი, რომ ჩვენ, როგორც სტრესის, ასევე ჩვეულებრივ გარემოში, გავითვალისწინოთ ბავშვებთან ურთიერთობაში? ექვს წლამდე ასაკის ბავშვს სჭირდება უსაფრთხო გარემო, კეთილგანწყობილი, მშვიდი, მოსიყვარულე. ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია სწრაფად მორეაგირე გარემო, მაგრამ პანიკურად არა. ამას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. ბავშვის განვითარება ძალიან კარგად მიდის, მისი პოტენცია, მის ტვინს პოტენციაში რაც აქვს, ის კარგად ვითარდება. ბავშვი ენდობა გარემოს. ის არის ოპტიმისტი, ​ის ნდობით არის განწყობილი მის გარშემო არსებული ადამიანების მიმართ, არ აქვს შფოთვა. ეს არის აუცილებელი პირობა.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობელი თავად იყოს მშვიდად და არ შფოთავდეს, რათა ბავშვმა თავი უსაფრთხოდ და დაცულად იგრძნოს:

„ჩვენ შეიძლება ბავშვს შევუქმნათ ნდობით სავსე, უსაფრთხო გარემო, მაგრამ ჩვენ თვითონ გვქონდეს შფოთვა. არ გამოვა, რომ ჩვენ გვაქვს შფოთვა და ბავშვს ვუქმნით უსაფრთხო გარემოს. ძალიან ხშირად ჩვენთან მოდიან დედები და ჩივიან, რომ ბავშვს აქვს ძილის პრობლემები. აღმოჩნდება, რომ თუ დედას აქვს შფოთვა, ბავშვს სძინავს ცუდად. მით უმეტეს, თუ ძუძუს აჭმევს, ეს ადრენალინი მას გადაეცემა. ​საწყალი დედა შეიძლება ბევრ რამეზე შფოთავდეს. ის დაღლილია, ღამეებს ათენებს, იქ სამსახურში უნდა გაიქცეს, ფორმაში უნდა იყოს, სახლში რაღაც მოთხოვნებია ოჯახში. დედას ძალიან ბევრი საზრუნავი აქვს. ჩვენ დედებს არ ვუფრთხილდებით, ეს მამების საყურადღებოდ მინდა ვთქვა. იგულისხმება, რომ დედამ ყველაფერი უნდა გააკეთოს და არ არის ასე. ის ამას ვერ ახერხებს, შედეგად გვაქვს შფოთვა. ეს შფოთვა ბავშვს გადაეცემა.“

„ყველაფერზე თუ ვნერვიულობ, რაც უნდა ვეცადო, რომ შვილს უსაფრთხო გარემო შევუქმნა, ამას ვერ გავაკეთებ. განსაკუთრებით სტრესის პირობებში, ჯერ მე უნდა ვიყო კარგად. ვიღაც მკითხვას, როგორ უნდა ვიყო მე კარგად და ვიზრუნო ჩემს თავზე, როდესაც ათასი ვინმე მყავს საზრუნავი. ძალიან უკვირთ, როდესაც მშობლებს ვეუბნები: „ჯერ თავო და თავო...“ ჯერ მე უნდა ვიყო კარგად. ​კარგად ყოფნა ნიშნავს იმას, რომ მე ვარ მშვიდად, ვაკონტროლებ სიტუაციას. რასაც ვერ ვაკონტროლებ, იმაზე არ ვნერვიულობ. ჩვენ ყველაფერს ვერ გავაკონტროლებთ. მაგ. პანდემიის პირობებში, ჩვენ ამ ვირუსებს ვერ გავაკონტროლებთ. პანიკაში ჩავარდნას აზრი არ აქვს. რას ვაკონტროლებთ ჩვენ? რაც ჩვენს ხელთ არის, მხოლოდ ამას,“ - აცხადებს თამარ გაგოშიძე.

​წყარო


წაიკითხეთ სრულად